Sanering van woongebied rond 3M start nog dit najaar: “Voldoende kennis opgebouwd, nu is het tijd voor actie”

De onderzoekscommissie in het Vlaams Parlement stelde maandag haar rapport voor over de schuldvraag van de PFOS-vervuiling in Zwijndrecht. Vandaag volgde Karl Vrancken met een rapport hoe we met de vervuiling moeten omgaan. De PFAS-verontreiniging beperkt zich niet tot de omgeving van 3M in Zwijndrecht maar werd ook aangetroffen op heel wat brandweeroefenterreinen in Vlaanderen. Via een online tool kan iedereen checken of men thuis een risico loopt op PFAS-blootstelling. Inwoners van Zwijndrecht kunnen zich die moeite alvast besparen want op die plek is het hele dossier natuurlijk aan het rollen is gegaan.

“Het beschrijvend bodemonderzoek van de woonkern is klaar en wordt volgende week voorgelegd aan OVAM”, zegt Vrancken. “Een werkgroep bekijkt welke bestaande en innovatieve technieken er zijn om de vervuilde grond te saneren.” De bedoeling is dit najaar de sanering te kunnen opstarten. De opdrachthouder organiseerde in februari een eerste rondetafel met alle betrokken partijen zoals 3M, Lantis, gemeente, burgerplatformen en landbouworganisaties over de te volgen saneringsaanpak. Eind april volgt een tweede overleg. “Daarnaast zijn er ook nog een aantal zogenaamde quick wins op korte termijn om verdere verspreiding van vervuiling tegen te gaan. Dit gaat onder meer om het afdekken van het bedrijfsterrein met grind zodat verspreiding van het stof door verwaaiing wordt tegengegaan.”

Er is ook goed nieuws voor de landbouwers die omzetverlies leden of bijkomende kosten hadden door de vervuiling. Eerstdaags ontvangen ze een voorstel om die schade te vergoeden.

Tot slot start deze zomer ook het grootschalig bevolkingsonderzoek om de effecten van de PFAS-vervuiling op de gezondheid gedetailleerder in kaart te brengen. Vorig jaar werd het bloed onderzocht van 800 mensen uit de omgeving. Dat onderzoek wordt nu uitgebreid naar een straal van vijf kilometer rond 3M. Er zullen 40.000 stalen worden genomen. Omdat ons land niet over voldoende testcapaciteit beschikt voor zo’n groot onderzoek is nu een Europese aanbesteding lopende. Tegelijk start ook een studie waarin veel meer gegevens over levensstijl, eetgewoonten en gezondheid worden gemeten en opgevolgd bij een geselecteerde groep jongeren uit de omgeving van 3M. “Al deze onderzoeken moeten toelaten om nieuwe kennis op te bouwen over de gezondheidsrisico’s van de PFAS-blootstelling”, vat Vrancken samen. “PFAS zit immers niet alleen in de bodem en het grondwater. Maar ook in voedingsproducten kan het gevonden worden. Verder komen er ook metingen binnenhuis om te weten hoe huisstof van zetels, tapijten, schoenen,… een bijdrage levert aan de blootstelling.”