Bouwen, kopen of renoveren in 2023? Hou rekening met deze nieuwe regels

Goed nieuws voor wie een woning wil kopen, want vanaf 2023 valt de factuur van de notaris lager uit. Ligt de aankoopprijs van je nieuwe woning tussen 150.000 en 300.000 euro, dan betaal je gemiddeld tot 1.000 euro minder. De reden hiervoor? De kosten die verbonden zijn voor de opmaak van de aankoop- en kredietakte worden begrensd en ook het ereloon van de notaris daalt. Lees hier meer over de verandering.

Een woning op het oog in Brussel? Dan betaal je vanaf april 2023 minder registratierechten. Op die manier wordt de aanschaf van een gezinswoning in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest goedkoper. Je moet immers op de eerste schijf van 200.000 euro geen registratierechten meer betalen. Voorwaarde is wel dat de aankoopprijs van de woning niet hoger is dan 600.000 euro en dat je na drie jaar in de woning moet wonen.

Optrekje kopen in de hoofdstad? Bekijk hier hoeveel korting jij zou krijgen.

Nieuw dit jaar is de invoering van het capaciteitstarief. Het is geen extra tarief, het is gewoon een nieuwe manier om de netkosten beter te verdelen. Je energiefactuur bestaat immers uit drie delen: de energiekost, de nettarieven en een aantal heffingen. Een deel van die nettarieven zal nu dus op een andere manier berekend worden.

Meer weten over het capaciteitstarief? Livios zet alles op een rij.

Met de komst van het capaciteitstarief wordt het dag- en nachttarief en het uitsluitend nachttarief voor het berekenen van je netkosten afgeschaft. Aanvankelijk voerde men het tweevoudig uurtarief in om mensen te stimuleren om buiten de piekuren energie te verbruiken.

Dat is dus nu niet meer van toepassing, omdat je netcapaciteit voortdurend kan schommelen. Je energieleverancier kan wel nog een dag- en nachttarief aanbieden voor je elektriciteitskosten. Al kan het verschil tussen die twee tarieven wel klein zijn.

Als je zonnepanelen laat installeren, dan ontvang je daar - na keuring - een eenmalige premie voor. Die premie zal vanaf januari met de helft verminderen. In plaats van 1.500 euro zal je nog maximaal 750 euro krijgen. In 2025 valt de premie zelfs helemaal weg.

Volgens Vlaams minister van Energie Zuhal Demir (N-VA) zijn de premies niet meer nodig om mensen te overtuigen om zonnepanelen te laten installeren en betalen zonnepanelen zichzelf steeds sneller terug.

Doen: Zo vraag je je premie voor zonnepanelen aan.

Thuisbatterijen worden tegenwoordig steevast in één adem genoemd met zonnepanelen. De stijgende energieprijzen en de komst van het capaciteitstarief heeft hun verkoop een duwtje in de rug gegeven. Dat zien we ook terug in de cijfers. Dit jaar is het aantal premie-aanvragen erg toegenomen.

De Vlaamse regering heeft echter beslist om de premie vervroegd stop te zetten. Nog tot 31 maart 2023 kan je - na keuring - een premie aanvragen van maximaal 850 euro. Schaf je na maart een thuisbatterij aan of wordt je thuisbatterij later gekeurd, dan heb je geen recht meer op de premie.

Uitgerekend: wat kost een thuisbatterij en hoe rendabel is ze?

Goed nieuws voor wie een warmtepompboiler wil laten installeren. Tot eind 2025 ontvang je daarvoor een verhoogde premie. De overheid trok het bedrag recent op van 450 euro naar 900 euro. Een mooie financiële tegemoetkoming, als je weet dat een warmtepompboiler ongeveer 3.500 euro kost.

Tip: Lees hier meer over warmtepompboilers en de alternatieven.

Naar aanleiding van de energiecrisis heeft de federale regering heel wat maatregelen genomen om onze portemonnee een beetje te beschermen. Zonder tegenbericht gelden deze maatregelen nog tot 31 maart 2023. Concreet gaat het om:
• Het Basispakket Energie: maandelijks een korting op de gasfactuur (135 euro per maand) en op de elektriciteitsfactuur (61 euro per maand).
• De stookoliecheque: een eenmalige cheque van 300 euro voor gebruikers van stookolie en propaan in bulk.
• Uitbreiding sociaal tarief: wie recht heeft op verhoogde tegemoetkoming voor gezondheidszorgen, kan nog tot eind maart genieten van het sociaal tarief voor gas en/of elektriciteit.
• De btw-verlaging op gas en elektriciteit (van 21% naar 6%) was ook één van de federale maatregelen. Deze verlaging wordt vanaf maart 2023 permanent en gaat - pas als de energieprijzen dalen - gepaard met de invoering van een accijnsheffing op gas en elektriciteit.

Wie gaat voor een centraal verwarmingssysteem op water, moet vanaf 2023 eentje op lage temperatuur laten installeren. Tenminste, als je je bouwaanvraag na 1 januari 2023 indient. Bij een verwarmingssysteem op lage temperatuur moet de temperatuur van het water tussen 35 en 55°C zijn. Ook mag de vertrektemperatuur van het water niet hoger zijn dan 45°C.

Vanaf januari is de (hybride) warmtepomp verplicht voor elke nieuwbouwwoning. Een hybride verwarmingssysteem bestaat uit een condensatieketel op gas of stookolie in combinatie met een warmtepomp. Op deze manier verwarm je altijd met de goedkoopste energiebron. Vanaf 2025 kan je een nieuwbouwwoning niet meer aansluiten op het aardgasnet en zal je moeten kiezen voor een volledig elektrische warmtepomp of een aansluiting op een warmtenet.

Dat de energienormen alleen maar strenger zullen worden, staat - met de energiedoelstellingen van 2050 in het achterhoofd - als een paal boven water. Dus wordt er ook gekeken naar de hoeveelheid energie die we halen uit hernieuwbare bronnen. Die hoeveelheid moet voortaan minimum 25 kWh/m² bedragen voor nieuwbouw. Staat er een ingrijpende energetische renovatie op de planning, dan moet het energieaandeel minstens 20 kWh/m² bedragen.

Lees ook: Met deze tips kan je als (ver)bouwer aan deze strengere eisen voldoen.

Kijk als je een woning koopt in 2023 goed naar het EPC-label. Want ben je van plan om een huis te kopen met label E (redelijk hoog in energieverbruik) of label F (hoog in energieverbruik), dan ben je verplicht om dat binnen de vijf jaar te renoveren naar minimum label D (gemiddeld energieverbruik). Hou hier dus rekening mee bij het bepalen van je renovatiebudget.

Enkele Livios-experts geven alvast 10 tips om energiezuinig te renoveren.

Ben je van plan om grondig te renoveren en worden er tijdens de werken aanpassingen gedaan aan het afwateringssysteem? Hou er dan rekening mee dat je vanaf 2023 een regenwaterput moet laten installeren. Daarnaast worden de algemene regels aangescherpt. Woningen met een dakoppervlak dat groter is dan 80 m² moeten een regenwaterput met minstens een inhoud van 7.500 liter voorzien. Voor daken groter dan 120 m² bedraagt het volume minstens 10.000 liter.

Benieuwd hoeveel een regenwaterput kost? Lees het hier.

Lees ook op Livios.be:

Brandverzekeringen worden tot 11 procent duurder: dit kan je doen om je premie te beperken

Mijn VerbouwPremie betaalt tot 50 procent van je verbouwfacturen terug: zo werkt het

Structureel besparen op je energiefactuur? Deze investeringen lonen echt de moeite

Bron: Livios