Worden Rode Duivels straks wereldkampioen met ‘Al Rihla’? Al uw vragen (behalve bovenstaande) over “de snelste WK-bal ooit” beantwoord

We voetballen tegenwoordig niet meer met dichtgeknoopte varkensblazen. Gelukkig maar.

De geschiedenis van de WK-bal schrijft een beetje als de evolutie van het profvoetbal. Een mooie aanzet in 1930, toen er geen officiële bal was aangewezen. Finalisten Argentinië en Uruguay discussieerden vooraf: ze wilden de finale met hun eigen bal spelen. De conclusie? De eerste helft werd afgewerkt met de Argentijnse Tiento, de tweede helft met de Uruguayaanse T-model. Zo’n met de hand gevlochten leren bal, die zwaarder werd als het regende. 

Tot grote onvrede van dictator Mussolini werd ook de tweede WK-finale, die in Italië, betwist met een andere bal dan gepland. De Italiaanse Federale 102 werd gepasseerd voor een Engels model. Die ruzies hebben een evolutie in gang gezet. De zichtbare hechtingen verdwenen en de panelen evolueerden naar een zigzagpatroon. Vanaf de pauze na WO II mocht het gastland telkens de bal voorzien. Een tijdlang werd zelfs een wedstrijd georganiseerd, waarbij verschillende producenten een exemplaar mochten insturen. Tot Adidas in 1970 het heft in handen nam. Hun iconische eerste exemplaar, de Telstar Durlast, werd wegens het grote succes ook vier jaar later nog gebruikt, en recent door Rusland gekopieerd. Zwart-witte vijfhoeken. Klassieker. In 1986 werd overgestapt van leer naar synthetisch. En vanaf 1998 (de Tricolore, weinig verrassend) nam ook de kleur en decoratie toe. Van de Fevernova (goud-rood), Jabulani (geel-groen-rood) en Brazuca (groen-blauw-rood) zijn we nu bij Al Rihla (rood-blauw-roze-geel) beland. Of hoe de kleuren de afgelopen jaren alleen maar iconischer zijn geworden.

Zoals u al kon lezen, is Al Rihla de 21ste WK-bal in de rijke geschiedenis. Het volledige lijstje vindt u hieronder:

T-model en Tiento (Uruguay 1930), Federale 102 (Italië 1934), Allen (Frankrijk 1938), Superball (Brazilië 1950), Swiss World Champion (Zwitserland 1954), Top Star (Zweden 1958), Crack (Chili 1962), Slazenger Challenge (Engeland 1966), Telstar Durlast (Mexico 1970 en Duitsland 1974), Tango Durlast (Argentinië 1978), Tango España (Spanje 1982), Azteca (Mexico 1986), Etrusco Unico (Italië 1990), Questra (VS 1994), Tricolore (Frankrijk 1998), Fevernova (Zuid-Korea en Japan 2002), Teamgeist (Duitsland 2006), Jabulani (Zuid-Afrika 2010), Brazuca (Brazilië 2014) en Telstar 18 (Rusland 2018).

Bekijk in deze leuke video de vorige exemplaren!

Al Rihla bestaat uit 20 panelen en is voor zijn levendige ontwerp gebaseerd op de Arabische cultuur en hun unieke architectuur. Qua kleurgebruik - wit, rood, geel en blauw - is Adidas afgegaan op de kleuren van de Qatarese vlag (rood en wit), de traditionele witte Arabische kleding. Nochtans komen de kleuren ook erg overeen met die van de skyline van Doha ‘s avonds laat, maar daar gaat de organisatie niet op in.

Rihla betekent letterlijk “reizen”, of doelt op het reisboekje waar aantekeningen in worden bijgehouden. ‘The Rihla’ is ook een oud Arabisch boek geschreven door ontdekkingsreiziger Ibn Battuta, waarin die in de veertiende eeuw z’n eigen reisverhalen door onder meer Byzantium, India, China en Spanje bijhield. “En reizen is wat Al Rihla letterlijk gaat doen. Vanaf de lancering reist de bal naar tien steden over de hele wereld, om de toegankelijkheid en gelijkheid in de sport te verbeteren.”

“Speedshell”. De bal vliegt en tolt sneller, wat allemaal te danken is aan de optimalisatie van de aerodynamica. De afgelopen jaren is de bal steeds meer geëvolueerd naar een ‘perfect’ aerodynamisch geheel, met ook nu kleine inhammetjes in het oppervlak om de lucht makkelijk langs het leer te begeleiden. Zo houdt de bal de meest constante vluchtroute aan. Adidas beweert dat Al Rihla de snelste bal tot nog toe is. “Het voetbal wordt steeds sneller, en in die evolutie is het belangrijk om accuraat en stabiel te blijven”, klinkt het bij ontwerpster Franziska Löffelmann. Hiervoor werd de bal onder meer getest in laboratoria en windtunnels.

Voor een officieel exemplaar legt u op de website van Adidas een slordige 140 euro op tafel. Een miniatuurversie is iets vriendelijker voor de portemonnee: 15 euro. 1 procent van de omzet gaat naar Common Goal, een collectief fonds dat investeert in maatschappelijke organisaties die achtergestelde gemeenschappen een boost willen geven met behulp van voetbal.

Elke vier jaar steken enkele critici de kop op bij het uittesten van de bal. Neem nu de Fevernova, die naar verluidt te licht was en dus te veel hoogte nam. Of de Teamgeist, die te veel zou zwabberen. Of de Jabulani, die plots van een tollende naar een loodrechte vlucht door het luchtruim overschakelde. Een beetje zoals die plastieken ballen waar we als kind op het strand mee speelden. Bij de Brazuca en de Telstar zat dat al beter.

Die bal is natuurlijk het belangrijkste element van het spelletje. Als je elke dag met een bepaald exemplaar traint, en tijdens het belangrijkste toernooi van het jaar moet je plots met een licht afwijkend exemplaar spelen... Toch even wennen.

De cijfers van het WK in Brazilië zijn bekend. Toen werden er in totaal 3.240 ballen gebruikt over het ganse toernooi. 20 per match, telkens werden ook de gegevens van die wedstrijd (data, teams en locatie) op de ballen gedrukt. Hergebruiken was dus geen optie. Elk land kreeg ook 20 trainingsballen ter beschikking. 

Er is dit jaar meer tijd dan anders gekropen in de milieuvriendelijkheid van de bal. “Er werd alleen inkt en lijm op basis van water gebruikt tijdens de productie”, stelt Adidas in de aankondiging. “Dat maakt het de meest duurzame WK-bal ooit gemaakt.”

De ballen worden voor verschillende doeleinden gebruikt, maar allemaal komt het op hetzelfde neer: marketing. Teams en scheidsrechters krijgen er mee als souvenir, de gaststeden krijgen een exemplaar, partners van de FIFA ook en er gaan er ook een paar naar musea. De specifieke matchballen van een bepaald land gaan natuurlijk naar marketingteams van het land in kwestie, die dan kunnen worden verloot. Denk dus niet dat er binnenkort zomaar een zak gebruikte WK-ballen wordt afgezet bij een groepje Qatarese kinderen.

Lees ook:

Onze Rode Duivels-watcher ziet de bondscoach aan het wikken en wegen: “Talent verdient altijd meer krediet” (+)

De blik kan richting het WK: welke landen gaan al zeker? En welke sterke tegenstanders kunnen de Rode Duivels treffen in de poules?