Wetenschappers kunnen nu ‘handen schudden’ met Bijbelse schrijvers
De code van de meer dan 2.000 jaar oude Dode Zeerollen is met Artificiële Intelligentie (AI) gekraakt. Nederlandse onderzoekers zijn de schrijvers van de oudst bekende versie van de Bijbel op het spoor.
Het is lang niet evident om te achterhalen welke schrijvers schuilgaan achter de raadselachtige Dode Zeerollen. Zoiets is moeilijk hard te maken. Om over dat struikelblok heen te geraken, zochten wetenschappers van de Universiteit van Groningen hun toevlucht bij computers. De vruchten die dat afwierp staan beschreven in een studie die woensdag verscheen in het vakblad Plos One.
De onderzoekers spitsten zich toe op de grote Jesaja-rol, de enige complete rol uit de millennia-oud collectie. Die telt zo’n 950 teksten die in de jaren 40 en 50 voor het eerst werden ontdekt door een Bedoeïen in Qumran, een site in de Westelijke Jordaanoever. Ze namen één enkele Hebreeuwse letter onder de loep: de aleph of ‘a’, die ruim 5.000 keer voorkomt. Met hypermoderne AI-technieken, werd uitgewezen dat de boekrol uit de pen kwam van twee kopiisten met bijna identiek handschrift.
Met heatmaps analyseerden ze zowel de algemene vorm van de letter als de microkenmerken ervan, zoals de kromming. In de 54 kolommen tekenden zich twee aparte clusters af. Met het blote oog was te zien dat ook de ‘gemiddelde’ letters ervan niet identiek waren. Het bevestigt een idee dat al even de ronde deed, namelijk dat iemand het monnikenwerk op een gegeven moment overnam.
Omdat het handschrift van de twee schrijvers zo gelijkaardig is, denken de onderzoekers dat ze – in een school of misschien binnen het gezin – dezelfde schrijfopleiding hebben gehad. Al is het natuurlijk ook mogelijk dat de tweede schrijver zijn voorganger gewoonweg nabootste.
Baanbrekend
De onthullingen zelf zijn misschien niet zo heel flitsend, maar volgens de onderzoekers is de nieuwe methode wel baanbrekend. Het stelt hen namelijk in staat om aan de hand van andere boekrollen in de toekomst meer te leren over de gemeenschappen die de Dode Zeerollen voortbrachten.
“Dit is spannend, want het opent een nieuw venster op het verre verleden, dat zicht biedt op de complexe verbanden tussen de schrijvers die de boekrollen maakten,” zegt co-auteur van de studie Mladen Popović. “Onze volgende stap is om andere boekrollen te analyseren en te zien of we daar misschien schrijvers met een andere opleiding vinden.”
“We zijn nu in staat om individuele schrijvers te identificeren”, besluit Popović. “We zullen nooit hun namen weten. Maar na zeventig jaar onderzoek voelt dit alsof we hen, via hun schrijfstijl, eindelijk de hand kunnen schudden.”
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Na het coronavirus duikt nu ook het apenpokkenvirus op in ons land: wat zijn de verschillen tussen de twee?
Het coronavirus is nog niet helemaal van de baan of er staat al een nieuw virus voor de deur. Er is inmiddels sprake van twee besmettingen met het apenpokkenvirus in ons land. Toch loopt het met de verspreiding van de apenpokken wellicht niet zo’n vaart als bij het coronavirus. We sommen enkele belangrijke verschillen tussen de twee virussen op. -
update
Wie besmet is met apenpokkenvirus moet in isolatie “totdat letsels genezen zijn”, in totaal 3 besmettingen vastgesteld in ons land
Wie besmet is met het apenpokkenvirus moet in contactisolatie “totdat de letsels genezen zijn”. Dat meldt minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) in een persbericht. Hoogrisicocontacten moeten niet in isolatie, maar moeten 21 dagen aan zelfmonitoring doen om eventuele symptomen vast te stellen. Er zal gesensibiliseerd worden, in het bijzonder bij mensen met meerdere bedpartners en mannen die seks hebben met mannen. -
UITGELEGD. Wat is de kans dat wij eindigen zoals de dinosaurussen?
Van science-fiction films tot doemberichten op social media. De ene na de andere asteroïde of komeet scheert rakelings langs de aarde of luidt zelfs het einde der tijden in zoals bij de dinosaurussen. Maar moeten we ons echt zorgen maken? Wat zweeft er allemaal rond in ons zonnestelsel? En wat is de kans dat daar iets tussen zit dat ook onze ondergang wordt? Je komt het te weten in deze nieuwe ‘Uitgelegd’. -
-
12 trendtassen die je lentegarderobe een instant stijlupgrade geven
Is je kleerkast toe aan een lente-update? Met een hippe handtas geef je zelfs de meest eenvoudige outfit een makkelijke stijlboost. Een tas in maanvorm, met opvallende schakels, in een verrassend vierkant formaat of met een flinke portie blingbling? Deze handtassentrends sieren de catwalks en kan je zo kopiëren. -
China lanceert onbemand vrachtschip naar zijn ruimtestation
China heeft maandag succesvol een onbemand vrachtruimteschip naar zijn ruimtestation gelanceerd. Dat was rechtstreeks op de Chinese staatstelevisie te zien. -
Mijntelco
Orange verhoogt prijzen vanaf 1 juni: hier ben je goedkoper af
Vanaf 1 juni verhoogt Orange een aantal van zijn prijzen. Reden daarvoor het ongeziene niveau van inflatie. Vooral minder gebruikte diensten, zoals MMS en internationaal bellen, komen bij Orange in het vizier. Roaming wordt zelfs dubbel zo duur. Daartegenover staat wel een verhoging van de datavolumes. Mijntelco.be bezorgt een overzicht. -
Tweakers
De beste tablets voor elk budget: vier aanraders van onze expert
Surf je graag in alle comfort? Meestal volstaat een smartphone, maar ’s avonds op de sofa of in bed is een tablet met een groter scherm toch net iets aangenamer. Valt kiezen uit het ruime aanbod je zwaar? Technologiesite Tweakers plaatst de vier beste exemplaren van dit moment naast elkaar.