Van Nelly tot kwartel: er duiken steeds meer bijnamen op voor coronavarianten en mutaties

Onlangs dook de Braziliaanse variant (P.1) voor het eerst op in ons land. Gevallen van de Britse (B1.1.7, 20I/501Y.V1 of VOC-202012/01) en de Zuid-Afrikaanse (B.1.351) variant waren eerder al ontdekt. En dan is er natuurlijk nog onze ‘eigen’ D614G-variant. Tal van deze varianten hebben een N501Y-mutatie, sommige hebben ook een E484K-mutatie; of hoe een variant en zijn verschillende mutaties een hele mondvol zijn.

In de media worden vooral geografische benamingen gebruikt, genoemd naar de regio waar een variant voor het eerst opdook. Maar dat is eigenlijk incorrect, zo waarschuwen onderzoekers. Varianten houden immers geen rekening met landsgrenzen. “Nieuwe virussen, varianten of pathogenen vormen een uitdaging voor de hele wereld. De benaming zou dat moeten weerspiegelen”, aldus Katie Baca van Harvard University en gespecialiseerd in de geschiedenis van geneeskunde en wetenschap. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) probeerde, maar faalde, eerder een systeem op te zetten opdat er uniforme, wetenschappelijk correcte, namen aan de varianten gegeven kon worden.

Inmiddels namen enkele wetenschappers zelf het heft in handen en kwamen ze met bijnamen, om het zichzelf wat makkelijker te maken. Emma Hodcroft, epidemioloog aan de University of Bern, doet onderzoek naar varianten. In plaats van gebruik te maken van de cijfer- en/of lettercombinaties, gaf Hodcroft de varianten vogelnamen; zo hebben we al een pelikaan, kwartel en spotvogel. Een goede oplossing op korte termijn, “maar na verloop van tijd verzamel je een hele dierentuin”, zo geeft de epidemioloog zelf toe.

Aine O’Toole, een bioloog aan de University of Edinburgh en tevens ook dagelijks in de weer met het onderzoek naar varianten, kwam dan weer met een ander systeem. Zij kwam met bijnamen. D614G werd Douglas, de N501Y-mutatie wordt Nelly genoemd en de ‘ontsnappingsmutant’ E484K noemt voortaan “Eeek”. “Eigenlijk zouden we deze mutatie Erik noemen, maar we werken samen met iemand die Erik heet dus daar was iets te veel overlap”, aldus O’Toole.

Hoe dan ook zou een gestandaardiseerd systeem nuttig zijn voor zowel wetenschappers als het grote publiek, zo benadrukken de onderzoekers. “Misschien een systeem zoals dat bij orkanen wordt gebruikt”, stelt O’Toole nog voor. “Het zou in ieder geval een verbetering zijn vergeleken met de geografische benamingen.”