Nikolas Zouros, professor geologie aan de Egeïsche universiteit, heeft al 25 jaar opgravingservaring in het Versteende woud op het Griekse eiland Lesbos. Maar nooit botste hij daar op zoiets als dit. “De boom is uniek”, steekt hij van wal. “Het is een primeur om die zo volledig en in zo’n uitstekende staat te ontdekken. Om dan nog eens een schat van zo vele versteende stammen in een enkele put te vinden, dat was echt ongelooflijk.” Zouros verwijst daarmee naar de 150 opeengestapelde fossiele boomstammen, die enkele weken later niet ver van de boom werden gevonden.

Het Versteende woud ligt op het westelijke deel van het eiland Lesbos. Het is ontstaan door opeenvolgende vulkaanuitbarstingen en explosies die een groot deel van Lesbos tussen 17 en 20 miljoen jaar geleden onder lava en as bedolven. Zouros en zijn 35-koppige team doen al sinds 2013 opgravingen langs de 20 km lange snelweg tussen Sigri en Kalloni, maar geen enkele ontdekking kwam in de buurt van de unieke boom. Die werd bij toeval gevonden. “Wegenwerkers stonden op het punt dat deel van de snelweg te asfalteren toen een van onze technici een klein takje opmerkte”, vertelt Zouros. “De wegenwerken werden gestaakt en we begonnen met graven. We beseften al snel dat we toevallig op een ongelooflijke vondst waren gebotst. Het zal nu deel uitmaken van het openluchtmuseum dat we willen creëren.”

De ontdekking is belangrijk om meer te weten te komen over ecosystemen in een toekomst die gekenmerkt zal worden door de gevolgen van global warming. “Zulke vondsten zijn een venster op een bepaald verleden, een broeikaswereld zoals die toen, 20 miljoen jaar geleden, bestond. Ze kunnen een indicatie zijn van wat ons te wachten staat, als we er niet voor zorgen dat we de noodsituatie op het gebied van klimaatverandering aanpakken”, aldus professor Iain Stewart van de University of Plymouth.