Nederlandse onderzoekers vinden microplastics in menselijk bloed: “Een doorbraak”

De wetenschappers vonden de deeltjes bij driekwart van de deelnemers die meewerkten aan het vandaag gepubliceerde Immunoplast-onderzoek van de universiteit. De wetenschappers onderzochten bloedmonsters van 22 anonieme gezonde volwassen donoren. Bij zeventien van hen werden plastic deeltjes in het bloed gevonden.

“We hadden de uitslag wel verwacht, maar het is een doorbraak in de zin dat we nu ook echt bewijs in handen hebben”, vertelt onderzoeker Marja Lamoree. “Op basis van eerdere onderzoeken was er al bewezen dat levende organismen als waterdieren microplastics in hun lichaam hebben.”

Daardoor wisten de onderzoekers al dat dit waarschijnlijk ook in het menselijk lichaam het geval zou zijn. “Maar eigenlijk is het net zoals in de rechtbank: totdat je de metingen in handen hebt is niets officieel bewezen. Dankzij een complexe methode waar we al sinds 2009 met meerdere onderzoekers aan werken, konden we de deeltjes nu eindelijk in het menselijk lichaam aantonen.” 

Dit onderzoek moet vooral gezien worden als een pioniersstudie, zegt onderzoeker Dick Vethaak. “We gaan tijdens vervolgstudies met meer donoren werken om een beter beeld van de algemene populatie te krijgen. Het Immunoplast-onderzoek geeft een basisbeeld en is een belangrijke eerste stap. Er wordt wereldwijd veel onderzoek naar het onderwerp gedaan en Nederland is een voorloper op dit gebied.”

Deze eerste vondst is erg belangrijk, benadrukt Lamoree. “Dat onze methode gepubliceerd is, geeft ons de mogelijkheid om verder onderzoek te doen”, vertelt ze. “Met 22 deelnemers was dit een hele kleine studie. Daarin hebben we patronen gevonden die verder onderzocht moeten worden. Deze personen hadden verschillende hoeveelheden en soorten microplastics in het bloed. Nu moeten we nagaan hoe lang deze plasticjes in het lichaam blijven zitten. En als dat het geval is, willen we erachter komen waar deze zich blijven ophopen en wat de langetermijneffecten daarvan op de gezondheid zijn. Bij proefdieren zijn er bijvoorbeeld aanwijzingen dat deeltjes zich onder meer ophopen in de longen en de darmen.”

Blootstelling aan microplastics is eigenlijk niet te voorkomen, zeggen de onderzoekers. “Het is een groeiend probleem”, vertelt Vethaak. “De concentraties van microplastics lijken steeds groter te worden, maar de risico’s daarvan zijn nog niet in te schatten.”

Hoe krijgen we in ons dagelijks leven die microplastics binnen? “Uit veel onderzoeken blijkt dat de lucht die we inademen erg belangrijk is”, aldus Lamoree. “Kijk maar eens naar het stof dat je ziet als je bijvoorbeeld je bed uitschudt, ook daar zitten plasticdeeltjes tussen.”

Ook kunnen microplastics bijvoorbeeld loskomen van het tapijt op de vloer, de kleding die je draagt, het opwarmen van babyflesjes in de magnetron of het drinken van water uit plastic flesjes. “Kraanwater is in dat opzicht al veel beter”, zegt de onderzoeker. “In flessenwater zitten veel meer plasticdeeltjes, net zoals voeding die in een plastic verpakking zit. Ook je voedingsmiddelen afdekken als het langer op het aanrecht staat is een goed idee, zodat deeltjes niet op je eten kunnen landen.”