Turchin publiceerde in 2013 al een studie over het onderwerp in het toonaangevende wetenschappelijk tijdschrift 'Proceedings of the National Academy of Sciences'. Daarin bestudeerde hij de menselijke activiteit in de periode van 1.500 voor Christus tot 1.500 na Christus. Doel was om factoren te bepalen die een rol speelden in het ontstaan en verdwijnen van beschavingen.

Conflicten
Wat bleek nu? Militaire technologie en conflicten tussen beschavingen waren van doorslaggevend belang om de geschiedenis te beschrijven. En de evolutie van samenlevingen hing af van hoe de verschillende deelgroepen binnen zo'n beschaving met elkaar wedijverden.

Op basis van zijn bevindingen maakte hij een wiskundig model, dat het menselijk gedrag wel eens beter zou kunnen voorspellen dan ooit voor mogelijk werd gehouden. Want na het verleden vestigde de prof zijn blik op de toekomst. En die ziet er volgens hem niet fraai uit.

Model
De komende jaren zou de sociale en politieke stabiliteit immers achteruitgaan, zegt hij. "Volgens mijn model is die trend drie jaar geleden ingezet", vertelt Turchin. "Kijk maar naar de presidentsverkiezingen in de Verenigde Staten. De komende tien tot vijftien jaar zal de instabiliteit een hoogtepunt bereiken. En daarmee zullen onze levensstandaard en onze samenlevingen ook achteruitgaan. De inkomsten zullen steeds kleiner worden en de kosten hoger. Waarbij we in een neerwaartse spiraal terechtkomen."

Elite
De oorzaak van die terugval ligt volgens Turchin in de zogenaamde 'overproductie van de elite', "waarbij het aantal rijke mensen die tot de elite behoren groter wordt en de kloof tussen arm en rijk steeds groter wordt", klinkt het.

Wat er exáct zal gebeuren, kan Turchin niet zeggen. "Mijn theorie voorspelt trends, geen gebeurtenissen", zegt hij. "Ik heb niet voorspeld dat Donald Trump de nieuwe president zou worden, maar wel de toename van sociale en politieke instabiliteit die we nu zien."

Foute richting
Maar er is ook goed nieuws. Want hoewel we in de foute richting gaan, kunnen we het tij nog keren volgens de prof. "De neerwaartse spiraal is niet onomkeerbaar", zegt hij. "Deze maatschappij is de eerste die zich bewust is van deze krachten. Wat maakt dat we ze ook kunnen omkeren. Voor er onherstelbare schade is toegebracht. Maar dan moeten we een ander pad zoeken."