Magnetisch veld aarde doet vreemd en dat kan voorbode zijn van ingrijpend verschijnsel
WetenschapEr is iets aan de hand met het magnetisch veld van onze planeet. Onderzoekers hebben ontdekt dat de magnetische noordpool steeds sneller opschuift naar het oosten. Zó snel dat er een dringende correctie nodig is om onze navigatieapparatuur op aarde nog correct te laten werken. Meer nog, sommige wetenschappers zien er zelfs een voorbode in van een ingrijpend verschijnsel.
De magnetische noordpool schuift al langer op van Canada richting Siberië en vorig jaar is hij de datumgrens overgestoken naar de oostelijke hemisfeer. De precieze beweging is niet voorspelbaar en fascineert wetenschappers al sinds de pool voor het eerst gelokaliseerd werd onder Canada, in 1831. In het midden van de jaren 90 van vorige eeuw begon hij opeens sneller te gaan en ging hij van 15 kilometer per jaar naar 55. Tegen 2001 zat hij al daardoor al onder de Noordelijke IJszee.
Normaal gezien zou het ‘World Magnetic Model’ – dat een beschrijving geeft van het magnetisch veld van de aarde en waarop alle moderne navigatietoestellen gebaseerd zijn – in 2020 een update krijgen, vijf jaar na de vorige. Maar het magnetisch veld verandert zó snel dat er een tussentijdse update moet worden gemaakt. Die stond oorspronkelijk gepland voor 15 januari, maar werd door de shutdown in de Verenigde Staten intussen uitgesteld naar 30 januari.
De vorige update in 2015 was onder een slecht gesternte begonnen. Want een jaar later vond een geomagnetische schok plaats diep onder Zuid-Amerika, waardoor het magnetisch veld al meteen aanzienlijk verschoof. Dat werd nog versterkt door de steeds snellere verschuiving van de magnetische noordpool. Begin vorig jaar kwam het ‘World Magnetic Model’ daardoor in de problemen. Het was zo onnauwkeurig geworden dat er een dringende update nodig was. (lees hieronder verder)
Intussen proberen wetenschappers te achterhalen waarom het magnetisch veld zo drastisch verandert en er zijn verscheidene mogelijke verklaringen. Geomagnetische schokken zoals in 2016 kunnen bijvoorbeeld het gevolg zijn van hydromagnetische golven vanuit het binnenste van onze aarde. En het snel verschuiven van de magnetische noordpool kan gelinkt worden aan een snelle uitbarsting van vloeibaar metaal onder Canada. Die uitbarsting loopt uit en verzwakt het magnetische veld onder Canada, waardoor de pool opschuift naar Siberië.
Voorbode
Sommige wetenschappers zien er echter een voorbode in van het omkeren van de magnetische polen van de aarde. Daardoor zou de magnetische noordpool de magnetische zuidpool worden en omgekeerd. Dat kan verregaande gevolgen hebben, onder meer voor het stroomnet en voor onze communicatiesystemen. Het zou ook het leven aan de aardoppervlakte blootstellen aan hogere dosissen straling van de zon en de ruimte doordat ons magnetisch veld erdoor verzwakt.
Dat omkeren is iets dat normaal gezien om de 200.000 tot 300.000 jaar gebeurt. De recentste ommekeer dateert echter al van 780.000 jaar geleden, waardoor sommige wetenschappers denken dat het niet lang meer zal duren eer er een nieuwe aankomt.
Hoe snel de ommekeer exact gaat? De wetenschap krijgt het voorlopig niet preciezer dan “in een paar duizend jaar”, maar de gevolgen zijn wel de hele tijd te voelen. “Er wordt algemeen aanvaard dat tijdens de ommekeer het magnetische veld verzwakt tot 10 procent van zijn volledige potentieel", aldus Brad Clement van de Florida International University. “Als het verzwakt is, draaien de polen ongeveer 180 graden, waarna het magnetische veld weer sterker wordt in de omgekeerde richting. En dat kan dus duizenden jaren duren.”
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Kijk hoe robot van vorm verandert en uit cel ontsnapt zoals Terminator
-
NASA en Pentagon willen raket met kernaandrijving ontwikkelen
Ruimtevaartorganisatie NASA en het Amerikaanse ministerie van Defensie hebben een akkoord gesloten over de ontwikkeling van een raket met kernaandrijving. De samenwerking moet uiteindelijk leiden tot de productie van een raket die mensen naar Mars kan brengen, zo verklaren beide Amerikaanse instellingen. -
Tweakers
Vederlicht of een vouwbaar scherm: deze fancy laptops zijn absolute aanraders volgens onze techexpert
De meeste mensen kijken bij de keuze van een laptop – en terecht – naar hoe vlot het toestel werkt. Maar het oog wil natuurlijk ook wat. Wil je kunnen uitpakken met een fancy laptop? Laptopexpert Jelle Stuip van technologiesite Tweakers kiest drie unieke toestellen uit die je nu kunt kopen. Opgelet: goedkoop kom je er hier niet vanaf. -
-
Wetenschap
Ook Mars heeft poollicht en NASA heeft nu ontdekt hoe ultraviolette gloed ontstaat
Onze Aarde is niet de enige planeet met aurora’s. Het ruimtetuig MAVEN ontdekte drie jaar terug al dat ook Mars af en toe in een spookachtige gloed baadt en ruimtevaartorganisatie NASA is er nu achter wat het ultraviolette licht veroorzaakt. -
Wetenschap & Planeet
Magnetische polen kunnen sneller switchen dan gedacht: "Dit kan miljarden dollars kosten"
Volgens wetenschappers van de ANU Research School of Earth Sciences veranderden de magnetische polen in het verleden al meermaals van positie. Zo'n omkering vindt gemiddeld elke 200.000 à 300.000 jaar plaats. Uit een nieuwe studie - gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift 'Proceedings of the National Academy of Sciences of the USA' (PNAS) - blijkt dat zo'n een switch van het aardmagnetisch veld veel minder tijd nodig heeft dan gedacht. Dat is niet zonder gevaar voor onze planeet. -
‘Belgium’s Next Top Model’ is terug (en ze zijn op zoek naar kandidaten)
Voor elke ‘he’, ‘she’ en ‘they’, voor elk kleurtje of maatje: ‘Belgium’s Next Top Model’ is terug van weggeweest en verschijnt in het najaar van 2023 als tiendelige reeks op Streamz. Veertien modellen zonder professioneel contract proberen zich op te werken in het oog en het hart van een vierkoppige jury. En jij kan een van hen zijn. -
wetenschap
Wetenschappers creëren krachtigste magnetisch veld ooit en blazen zo labo op
Ongeveer 400 keer sterker dan het magnetisch veld in een doorsnee luidspreker, zo krachtig was het veld dat onderzoekers van de Universiteit van Tokio genereerden. De kracht was zo groot dat de deur van laboratorium het begaf.
49 reacties
Resterende karakters 500
Log in en reageerGuido Piessens
Leo Duym
Leo Duym
Guy De Smet
Ferdinand Engelbeen