De meest en minst racistische landen in kaart gebracht

Het 'World Values Survey' is een wereldwijd onderzoeksproject dat de overtuigingen en waarden van de bevolking nagaat, en vaststelt hoe die in de loop der tijd veranderen. In de vragenlijsten dook er één vraag op die volgens de onderzoekers een goede indicatie gaf van hoe racistisch een bepaalde bevolking is. Dat was er eentje waarbij respondenten uit ruim 80 landen het antwoord 'mensen van een ander ras' konden aanduiden als antwoord op de vraag die 'Wie wil u niet als buur?' Hoe vaker mensen dat antwoord kiezen, hoe minder tolerant ze zijn tegenover andere rassen.

De Zweedse studie - van Niclas Berggren en Therese Nilsson - kwam tot het besluit dat er wezenlijk géén verband is tussen economische vrijheid en tolerantie tegenover ander rassen, al lijkt er wel een verband te bestaan met tolerantie tegenover homoseksualiteit. Maar The Washington Post dook dieper in de cijfers.

Blauwer is toleranter
The Washington Post bracht één en ander in bovenstaande kaart in beeld: hoe 'blauwer' de landen, hoe toleranter. Hoe 'roder' hoe minder geneigd om naast een buurman van een ander ras te willen wonen. Al plaatst de krant wel enkele kanttekeningen bij het resultaat.

"Het is best mogelijk dat sommige mensen logen toen ze de vraag beantwoordden", schrijft journalist Max Fisher. "Zo lijkt het alsof de Zweden toleranter zijn dan de Finnen, maar het is niet uitgesloten dat de Finse respondenten gewoon eerlijker waren toen ze de vraag beantwoordden. Anderzijds kan de bereidheid waarmee mensen vooroordelen uiten ook een indicatie van de houding tegenover ras bij een bevolkingsgroep zijn. Een tweede opmerking is dat het onderzoek niet elk jaar wordt uitgevoerd: sommige resultaten zijn heel recent, andere zijn al verschillende jaren oud. We moeten er dus vanuit gaan dat de resultaten statisch zijn, ook al is dit misschien niet het geval."

Met die opmerkingen in het achterhoofd konden wel een aantal opmerkelijke zaken worden vastgesteld:

Angelsaksische en Latijnse landen zijn het tolerantst
Dat geldt zowel voor het VK als voor de oude Britse kolonies de Verenigde Staten, Canada, Australië en Nieuw-Zeeland. Ook Latijns-Amerika komt als zeer tolerant naar voor, met uitzondering van Venezuela en de Dominicaanse Republiek.

Vier plekken zijn extreem intolerant
43,5 procent van de Indiërs wil geen buren van een ander ras. In Jordanië is dat 51,4 procent. In Bangladesh en Hong Kong liggen de cijfers nog een pak hoger, met respectievelijk 71,7 en 71,8 procent. Deze vier zijn de enige waarin meer dan 40 procent van de respondenten 'intolerant' is tegenover andere rassen.

België is tolerant
Europa is een lappendeken, met zeer tolerante landen als Noorwegen, Zweden en het Verenigd Koninkrijk, en een eerder intolerant Frankrijk. België zit in de 'tolerante' groep, met tussen 5 en 10 procent van de respondenten die een probleem hebben met buren van een andere afkomst.