Vlaamse regering wil 850 hectare natte natuur aanleggen in vallei van Grote Nete: “Water op gecontroleerde manier opvangen om overstromingen te vermijden”

De Vlaamse regering keurde op 17 december 2021 de startnota voor het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (GRUP) ‘Vallei van de Grote Nete van E313 tot Hellebrug’ goed. Een gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan wijzigt of herbevestigt de bestemmingen van percelen en maakt zo bepaalde toekomstige ontwikkelingen mogelijk. “De startnota omschrijft het opzet van het plan en de manier waarop het milieuonderzoek gevoerd zal worden. Er is ook een procesnota. Die omschrijft de procesaanpak in elke fase van het proces. Het voorliggend plan strekt zich uit over delen van het grondgebied van de gemeenten Geel, Laakdal, Westerlo, Herselt, Herenthout, Hulshout, Heist-op-den-Berg en Nijlen”, zegt Christophe Vandevoort van het Departement Omgeving, die het GRUP coördineert.

Het GRUP maakt onderdeel uit van het Sigmaplan, waarvan het initiële plan dateert van 1976 en dat in 2005 werd geactualiseerd. Dat plan beschermt Vlaanderen tegen overstromingen van de Schelde en haar zijrivieren bij stormtij door de aanleg van hogere dijken en natuurlijke overstromingsgebieden. Daarnaast zorgt het plan voor de bescherming, uitbreiding en recreatieve ontwikkeling van de unieke riviernatuur. Ook de kronkelende Grote Nete krijgt straks meer ruimte om te overstromen. Concreet zal het GRUP bijkomende natuurgebieden afbakenen om de realisatie van 850 hectare hoogwaardige natte natuur in de vallei van de Grote Nete mogelijk te maken, zodat ook de kronkelende Grote Nete straks meer ruimte krijgt om te overstromen.

“Door de ingrepen van het Sigmaplan zal het landschap gevarieerder worden dan het nu is. Een hoger rivierpeil en bijgevolg ook een hoger grondwaterpeil leveren niet enkel een betere waterhuishouding op, maar zorgen er ook voor dat de biodiversiteit toeneemt”, vervolgt Vandevoort. “Er komen meer natte graslanden en open water met riet. Zeldzame vogelsoorten zoals de roerdomp, de kwartelkoning, de ijsvogel en het porseleinhoen zullen zich hier thuis voelen. Ook de graslanden met dotterbloemen, rietmoeras, ruigtes en schrale graslanden krijgen door de vernatting van de vallei meer overlevingskansen. Vissen als de zeldzame rivierdonderpad en beekprik genieten van de open verbindingen tussen de Nete en haar zijrivieren.”

De natte natuur heeft een belangrijke veiligheidsfunctie: ze houdt het water in het gebied op zoals een spons. In natte periodes houden ze het water vast en bij droogte geven ze het water vertraagd weer af. “Zo leveren we een belangrijke bijdrage aan de manier waarop we ons aanpassen aan het veranderende klimaat. Bovendien houden wetlands een grote hoeveelheid CO2 vast. De opwaardering van de natuur speelt zo ook een belangrijke rol in de strijd tegen klimaatopwarming”, aldus Christophe Vandevoort.

Op 15 februari kan iedereen die dat wenst deelnemen aan een webinar om 19 uur. Vooraf inschrijven is nodig via https://grups.omgeving.vlaanderen.be/r/grotenete of telefonisch op 02/553.38.00. Tijdens het webinar worden het globale plan, de doelstellingen, het geplande onderzoek en de procedure van de publieke raadpleging toegelicht. Aansluitend kunnen vragen gesteld worden. Iedereen kan van 25 januari tot 25 maart schriftelijk suggesties of opmerkingen indienen op de startnota. Dat kan digitaal via de eerder vermelde website of per brief.

Na de publieke raadpleging worden alle reacties gebundeld en verwerkt door de Vlaamse administratie. De volgende stap is de opmaak van de scopingnota, die de alternatieven die onderzocht zullen worden en de aanpak van het effectenonderzoek beschrijft. Nadien kan de opmaak van het voorontwerp GRUP starten. De burger kan opnieuw reageren tijdens het openbaar onderzoek over het ontwerp-GRUP.