“De overheid heeft de expertise van mensen met een handicap hard nodig”

Jobat – FOD Sociale Zekerheid

Inclusie: het is een woord dat veel werkgevers graag in de mond nemen. De realiteit wijst echter uit dat mensen met een handicap nog altijd drempels ervaren om volwaardig op onze arbeidsmarkt te kunnen meedraaien. Karine Lalieux, minister van Pensioenen en Maatschappelijke Integratie, en Peter Samyn, voorzitter van het directiecomité van de FOD Sociale Zekerheid, maken er met een nieuwe aanwervingscampagne een erezaak van om daar verandering in te brengen. “We hebben nog een lange weg af te leggen, maar we willen een sterk signaal geven dat het anders kan.”

Toegang tot de arbeidsmarkt blijft problematisch voor een meerderheid van de mensen met een handicap. Ook bij de federale overheid bedraagt de arbeidsparticipatie van mensen met een handicap 1,2%, bijna driemaal minder dan het streefcijfer van 3%. “Het DG Personen met een handicap erkent 600.000 personen met een handicap in ons land”, zegt Peter Samyn. “Kortom: 5% van de samenleving. We weten ook dat mensen met een handicap dubbel zo veel risico lopen om in armoede te belanden. Een sterkere participatie op de arbeidsmarkt is een belangrijk middel om dat tegen te gaan.”

“Als overheid kunnen we nog veel inspanningen leveren”, zegt minister Karine Lalieux. “Zo hebben we vorig jaar het ‘Federaal actieplan handicap’ goedgekeurd. Het bevat 145 maatregelen die het leven van personen met een handicap positief moet beïnvloeden. Als samenleving is het onze verantwoordelijkheid om de drempels voor personen met een handicap weg te werken.”

Waardevolle bijdrage

Waarom blijft het zo’n moeilijke oefening om mensen met een handicap naar werk te leiden? “Eerdere moeilijke ervaringen in de zoektocht naar een job spelen mee”, zegt de minister. “Anderen durven misschien niet solliciteren omdat ze denken dat geen kans te maken. Of de infrastructuur bij een potentiële werkgever is onvoldoende aan hun noden aangepast. Maar iedereen kan met zijn of haar expertise, kennis en talent een waardevolle bijdrage leveren. Zij kennen als geen ander de moeilijkheden en drempels waar personen met een handicap in onze samenleving mee geconfronteerd worden.”

Eén belangrijke drempel die minister Lalieux alvast aanpakte: met het schrappen van ‘de prijs van de arbeid’ zorgde ze ervoor dat mensen met een handicap nu tot 63.000 euro per jaar kunnen verdienen, voor ze inboeten op hun integratietegemoetkoming. “Die tegemoetkoming helpt om de zware kosten die gepaard gaan met hun handicap, zoals aanpassingen aan de woning of de wagen, te bekostigen. In het verleden leidde dat soms tot situaties waarin mensen met een handicap bewust niet voltijds gingen werken. Ook al wilden ze dat wel, ze durfden vaak niet uit schrik om die toelage te verliezen.”

Ontdek hier wat FOD Sociale Zekerheid voor jou kan betekenen!

Voorbij het stigma

“Ook in de sollicitatieprocedures houdt de overheid – meer bepaald de FOD BOSA – rekening met mensen met een handicap. Ze kunnen bijvoorbeeld een beroep doen op een doventolk of krijgen meer tijd om teksten na te lezen. Toch merken we nog altijd dat sommigen niet met hun handicap naar buiten willen komen”, zegt Peter Samyn.

“Je kan hen moeilijk kwalijk nemen dat ze niet geïdentificeerd willen worden met hun handicap, maar eerder erkenning willen voor hun vaardigheden als logopedist of maatschappelijk werker of wat hun beroep ook is”, vindt de minister. “Pas als we voorbij dat stigma zijn, kunnen we onszelf terecht een inclusieve samenleving noemen.”

Gezocht: 1.112 medewerkers met een handicap

“De wil binnen de federale overheidsdiensten om werk te maken van inclusie ligt hoog”, zegt Peter Samyn. “Maar om terug te komen op de 3%-doelstelling: als we die effectief willen halen, moeten we de komende jaren bij de Federale Overheid 1.112 mensen met een handicap aanwerven. We staan dus voor een enorme uitdaging, waarin alle overheidsdiensten een tandje zullen moeten bijsteken.”

De aanwervingscampagne van de FOD Sociale Zekerheid wil niet alleen mensen met een handicap warm aanmoedigen om te solliciteren, het gaat ook deels om functies die net bedoeld zijn om de drempels te verlagen waar mensen met een handicap mee geconfronteerd worden.

Kwetsbare bevolkingsgroep

“Een belangrijk aandachtspunt is de non take-up”, zegt Peter Samyn. “Waarom maken mensen met een handicap niet altijd gebruik van de rechten en diensten waar ze aanspraak op kunnen maken? We zoeken maatschappelijk werkers om op het terrein mensen concreet te begeleiden. Het spreekt voor zich dat personen die zelf een handicap hebben hier extra voor geschikt zijn.”

Daarnaast zoekt de FOD Sociale Zekerheid ook paramedische profielen, zoals psychologen, kinesitherapeuten en ergotherapeuten. Zo kan de FOD bij de evaluatie van de tegemoetkomingen voor personen met een handicap meer rekening houden met alle aspecten van het leven met een handicap. Tot slot zijn er ook nog enkele communicatieprofielen nodig om ook de toegankelijkheid van onder meer brieven en contracten te verhogen.

“Het is niet de persoon met een handicap die zich moet aanpassen aan de samenleving, het is de samenleving die zich moet aanpassen”, sluit minister Lalieux af. “Als je voor een job kiest bij de federale overheid, ga je dus niet alleen jezelf ten volle kunnen ontplooien, maar kan je je ook nuttig maken voor een bevolkingsgroep die kwetsbaarder en fragieler is dan vele anderen in onze samenleving.”

Wil jij mee het verschil maken bij FOD Sociale Zekerheid? Ontdek de vacatures hier!