IN KAART. Bekijk hier gevolgen van klimaatverandering in jouw gemeente

De kaarten tonen gegevens van het Klimaatportaal Vlaanderen van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM). Er wordt gekeken naar wat de effecten zijn van de klimaatverandering in het jaar 2050. Dat gebeurt op basis van wetenschappelijke modellen die de verandering van het klimaat voorspellen.

De VMM spreekt van een hittegolf “als een hitte-episode minstens 3 dagen aanhoudt, de temperatuur overdag boven 29,6 °C stijgt en ’s nachts hoger blijft dan 18,2 °C”. 

Bovenstaande kaart toont op het niveau van de gemeentes het aantal dagen op een jaar die binnen een hittegolf vallen. In het westen van Vlaanderen zorgt de zeebries van de kust voor verkoeling.  Aan de andere kant van het gewest zien we dat de zandgronden van Limburg voor meer hittegolfdagen zorgen. Die droge grond zorgt namelijk voor minder verdamping, waardoor de invallende zon vooral warmere omgevingslucht met zich mee brengt.

Ook sterk verstedelijkt gebied kent meer hittegolfdagen. Daar zorgt de verharding namelijk ervoor dat het ‘s nachts minder afkoelt. Op dat moment wordt de warmte van overdag namelijk vrijgegeven.

Meer hittegolven klinkt als een aanlokkelijk toekomstscenario, maar jammer genoeg blijft dat niet zonder gevolgen. Ze zorgen namelijk ook voor meer hittestress. 

Jonge kinderen en ouderen zijn er meer gevoelig voor, waardoor ze te maken krijgen met schadelijke gezondheidseffecten. Volgens berekeningen van het VMM kan tegen 2050 iedereen die er kwetsbaar voor is jaarlijks te maken krijgen met “belangrijke hittestress”.

Een oplossing, volgens het VMM, is zorgen voor meer natte natuur: bomen met stromend water. Vooral in verstedelijkte gebieden kan dat helpen om de impact van hittegolven meer binnen de perken te houden.

Verharding van de bodem in het verstedelijkt Vlaanderen zorgt niet enkel voor meer impact door de hitte: het draagt ook bij tot wateroverlast. De regen kan namelijk de bodem niet indringen en stroomt zo naar lager gelegen gebieden.

De klimaatverandering doet daar een schep bovenop. Er zijn namelijk meer onweders met zware neerslag in de zomer. Bij zo'n zomeronweder is er bovendien ook steeds meer neerslag.

De VMM kijkt ook hier naar de impact van de klimaatverandering in het jaar 2050. Op bovenstaande kaart is het percentage gebouwen te zien dat in dat jaar dat kwetsbaar is voor wateroverlast.

Specifiek gaat het om gebouwen die last zouden kunnen hebben van extreme wateroverlast door intense neerslag van regenval die één keer om de duizend jaar voorkomt.

De verstedelijking van Vlaanderen zorgt ervoor dat wateroverlast zich zowat overal kan voordoen. Dat is nu al het geval, maar wordt door de klimaatverandering erger.

In sommige gemeenten neemt het aantal gebouwen met mogelijke wateroverlast toe met een factor maal vier. Aan de kust zal in Oostende en Blankenberg zo’n derde van de gebouwen bedreigd zijn. In Antwerpen gaat het in 2050 om 23 procent.