Met EU-geld gefinancierde politie-eenheden voeren gewelddadige pushbacks uit aan Europese grenzen

Het Duitse magazine Der Spiegel zocht gedurende acht maanden de zaak uit samen met de Duitse zender ARD, de Franse krant Libération, het Nederlandse onderzoeksplatform Lighthouse Reports en Kroatische en Servische media. Er is sprake van een "systeem" waarbij "speciale eenheden" opereren. Die zijn veelal niet herkenbaar: ze dragen uniformen zonder insignes en mutsen die het volledige hoofd bedekken, aldus Der Spiegel.

"Ze opereren meestal in het geheim - en ze worden betaald door de Europese burgers", schrijft het Duitse blad. Er is sprake van videobeelden van elf pushbacks in Kroatië. Daarbij is te zien hoe mannen de vluchtelingen slaan, vooraleer ze terug naar Bosnië-Herzegovina te sturen. Zes Kroatische beambten bevestigen na het bekijken van de beelden dat het om leden van een speciale politie-eenheid gaat. De operatie heeft er intern de naam ‘Operatie Corridor’ gekregen.

Na analyse van videobeelden en getuigenissen bevestigt het onderzoek dat in de Egeïsche Zee speciale eenheden van de Griekse kustwacht asielzoekers moeten onderscheppen en hen vervolgens achterlaten op oranje reddingsvlotten. Ook dit zou deels betaald zijn met Europese middelen.

De Griekse regering, die gelijkaardige aantijgingen eerder van de hand deed, antwoordde niet op vragen van de journalisten. Ook de Kroatische regering gaf geen antwoorden.

Volgens Libération gaat het niet zomaar om individuele praktijken waar slechts sommige agenten zich schuldig aan maken. De pushbacks zijn "een gevestigde strategie van landen waarvan de politie financieel gesteund wordt door de EU". Volgens de krant zijn er in Griekenland, Roemenië en Kroatië door ngo’s, advocaten of journalisten vele getuigenissen over de praktijken opgetekend. Het onderzoek kreeg bewijs op beeld via drones, warmtecamera's en wildcamera's.

Mensenrechtenorgansatie Amnesty International reageerde dat het "alarmerend" is dat de "Europese Commissie de ogen blijft sluiten voor flagrante overtredingen van het Europees recht en zelfs politie- en grensoperaties in bepaalde landen blijft financieren".