Vrouwen sterk ondervertegenwoordigd in Vlaamse tv-journaals

Bij de "elitebronnen" - die omwille van hun functie worden geïnterviewd - gaat 17 procent van de spreektijd naar vrouwen. Ook bij getuigen of personen in de straat - waar evenveel vrouwen als mannen in aanmerking komen - domineren de mannen met 57 procent van de spreektijd. De enige uitzonderingen zijn getuigenissen van ouders en patiënten met 56 procent spreektijd voor vrouwen, en jonge, vrouwelijke politici die 87 procent van de spreektijd in hun categorie uitmaken.

Nauwelijks vooruitgang
Vrouwen krijgen bovendien gemiddeld 15 seconden spreektijd, tegenover 19 seconden voor mannen. En er is nauwelijks vooruitgang. Aan het huidige tempo duurt het nog tot 2061 voor vrouwen en mannen evenveel aan bod komen als nieuwsbron. De vrouw die het meest aan het woord kwam in de Vlaamse tv-journaals was vicepremier Laurette Onkelinx, gevolgd door Caroline Gennez en Annemie Turtelboom.

De onderzoekers wijzen erop dat vrouwen ook ondervertegenwoordigd zijn als journalisten hun gesprekspartner willekeurig kiezen en hebben het over een "belangrijke, systematische en significante vertekening". De vergelijking VRT/vtm geeft aan dat een diversiteitsbeleid daarin weinig verschil maakt.
 
Het Elektronisch Nieuwsarchief onderzocht 120.000 nieuwsitems, tussen januari 2003 en september 2011 uitgezonden op Eén en vtm.

VRT is niet verrast
De VRT heeft intussen toegegeven dat de cijfers over de vertegenwoordiging van vrouwen in tv-journaals "niet goed" zijn, maar is niet verrast door het onderzoek. "Het diversiteitsplan zal de komende jaren vruchten afwerpen."

Hoofdredacteur nieuws Wim Willems: "De cijfers van het ENA tonen aan dat vrouwen te weinig aan bod komen in onze journaals. Die vaststelling hebben we met de nieuwsdienst en de hele VRT al in 2010 gedaan. Al focussen wij altijd op een verhoging van het aantal vrouwen in onze berichtgeving, niet op de spreektijd. Dat kan je niet sturen. Het aantal vrouwen lag eind 2011 trouwens rond de dertig procent."

Willems verwijst naar het Actieplan Diversiteit, waarmee de VRT sinds vorig jaar streeft naar een evenwichtigere verhouding tussen mannen en vrouwen in de nieuwsuitzendingen.

Gewijzigde aanpak
"Concreet werken we aan een uitgebreider en duidelijk 'vrouwelijker' expertennetwerk, en dat in zoveel mogelijk domeinen", legt hij uit. "De ENA-studie geeft overigens voorzichtig positievere resultaten qua spreektijd voor 2010 en 2011, al zullen de echte resultaten van onze gewijzigde aanpak pas de komende jaren in hun onderzoeksresultaten zichtbaar worden."

De hoofdredacteur zegt voorts dat "helaas heel wat toppolitici, professoren, woordvoerders, magistraten en dergelijke ook gewoon mannen zijn. Factoren waar wij weinig aan kunnen veranderen. Maar we hebben nog een lange weg te gaan, dat beseffen we." (belga/mvdb/adha)