Eindeloos turen over Haspengouw: toren van de basiliek in 2021 open voor bezoekers

Wie zich naar Tongeren begeeft, kan er niet omheen. Van ver torent de Onze-Lieve-Vrouwebasiliek boven de Haspengouwse velden uit. Het is dan ook de trots van de oudste stad van België. “De bouwgeschiedenis van de huidige toren van de basiliek is op zijn minst bijzonder te noemen”, vertelt burgemeester Patrick Dewael (Open Vld) ons. "De eerste steen van het Tongerse belfort werd gelegd in 1442. Door oorlogen en financiële moeilijkheden duurde het echter tot het midden van de zestiende eeuw alvorens de werken werden afgerond. De oorspronkelijke romaanse toren van de kerk, die tussen kerk en belfort stond, werd gesloopt en aan het begin van de zestiende eeuw werd de kerk uitgebreid tot tegen de belforttoren.”

“De toren is een baken in het landschap, van ver te zien wanneer je de stad nadert”, aldus schepen van Erfgoed Gerard Stassen (sp.a). “Vandaag is hij weliswaar iets lager dan in het verleden. Dat komt doordat de oorspronkelijke spits en zijn opvolgers de verschillende branden die de stad en de toren teisterden, niet overleefden. Bij een restauratiecampagne aan het eind van de negentiende eeuw werd een ontwerp gemaakt voor een nieuwe neogotische spits. Door financiële perikelen werd die uiteindelijk niet gerealiseerd, zodat de toren zijn intussen vertrouwde afgeknotte uitzicht heeft en de hoogte ervan beperkt is tot ongeveer 55 meter.”

“Dankzij de samenwerking tussen de stad en de kerkfabriek wordt de toren nu toegankelijk gemaakt. Tegelijk wordt de buitenzijde van de toren gerestaureerd zodat hij weer tegen een stootje van de tijd kan. Aan Tongenaar en toerist wordt de kans geboden om via de zowat driehonderd trappen de toren te verkennen en vervolgens op het platform bovenaan beloond te worden met een schitterend uitzicht over de stad en het omliggende landschap”, legt waarnemend burgemeester An Christiaens (CD&V) uit.

“De eerstvolgende jaren zullen de daken van de Onze-Lieve-Vrouwebasiliek worden gerenoveerd. In een eerste fase zal het dak van de toren worden aangepakt. Dat biedt ons de unieke gelegenheid om tegelijkertijd de toren van de basiliek toegankelijk te maken voor het brede publiek. Zo komen we tegemoet aan de vraag die al vele jaren leeft bij heel wat Tongenaren en creëren we zo ook een bijkomende bijzondere belevenis voor de vele bezoekers aan onze stad. Na de opening van de toren, in de herfst van 2021, kan je in het Teseum een tijdreis maken van onze oudste kerken en de fundering van de vroegere toren in de archeologische site onder de basiliek, via de schatten en de geschiedenis van het kapittel, tot het hoogste punt van Tongeren.”

“Voor de restauratie van de daken is er naast de steun van de Vlaamse Overheid en van de stad veel geld nodig”, zegt voorzitter van de Kerkfabriek OLV, Jan Jaspers. “Hiervoor doet de kerkfabriek een beroep op de vrijgevigheid van iedereen die de basiliek een warm hart toedraagt, Tongenaar en toerist. Elke bijdrage klein en groot is welkom. Steunen kan je op verschillende manieren. Zo voorzien we in de basiliek een speciaal offerblok. Wij gaan echter ook met de tijd mee en bieden je de mogelijkheid om je bijdrage met een smartphone te storten via de app Payconiq. Daarvoor wordt op het offerblok en in een informatiefolder die in de basiliek beschikbaar is een QR-code aangebracht. Die scan je met je telefoon en vervolgens geef je het gewenste bedrag in. Fluitje van een cent.”