In 19de eeuw ingezet om ‘kanonnenvlees’ te rekruteren, nu is Putse Janhagel erkend als streekproduct: “Dronken bakker verklapte geheim recept”

De wortels van de Putse Janhagel gaan volgens bakker Greg De Schutter (48) van bakkerij De Schutter terug op de tijd van Napoleon. Hij zou in Vlaanderen en Nederland op zoek zijn geweest naar nieuwe krachten. De plaatselijke bakkers kregen de opdracht koekjes te bakken. Door die uit te delen probeerde Napoleon zich populair te maken bij de lokale bevolking. Daar verwijst de naam van het koekje dan ook naar, want Janhagel is niets dan een ander woord voor ‘gepeupel’, die Napoleon wilde inzetten als kanonnenvlees. 

Vandaag de dag is Janhagel vooral populair in Nederland, al raakte het op een komische wijze de grens over. “Een Nederlandse bakker had op de kermis van Putte in dronken toestand het geheim recept verklapt aan de bakker van Bakkerij Jacobs. Van zijn kleinzoon hebben wij twintig jaar geleden die bakkerij in de Puttestraat overgenomen”, zegt Greg.

Ondertussen wordt er in Nederlands Putte geen Putse Janhagel meer gemaakt, waardoor Bakkerij De Schutter de monopolie op de naam verworven heeft. Greg meent dat de Putse Janhagel al wel 70 jaar gebakken wordt in de Puttestraat 45, al vindt hij ‘meer dan 50 jaar’ een veiligere inschatting. Hoewel de producten voor het label van streekproduct slechts 25 jaar gemaakt moeten worden, krijgt de Putse Janhagel die erkenning nu pas. “Mijn voorganger was er uit respect voor zijn grootvader nogal op gebrand het recept geheim te houden, wat de erkenning in de weg staat. Tegenwoordig moeten alle ingrediënten op de verpakking staan. Daardoor heb ik er minder moeite mee het prijs te geven.”

Greg besloot een aanvraag in te dienen bij het Vlaams Centrum voor Agro- en Visserijmarketing (VLAM). Met het advies van de beoordelingscommissie in het achterhoofd besloot de Sectorgroep Streekproducten de Putse Janhagel te erkennen. Het ambachtelijk gebakken koekje, dat voortaan het label van streekproduct mag dragen, heeft traditioneel een rechthoekige vorm van ongeveer drie centimeter breed en zes centimeter lang. Het recept wijkt af van het Nederlands recept, waar citroenrasp aan het deeg wordt toegevoegd en de koekjes bovenaan worden afgewerkt met amandelen en suiker. De Belgische variant is soberder met een knobbelige bovenzijde en smaakt uitgesproken naar muskaatnoot. 

De lekkernij ging in de vijf filialen van Bakkerij De Schutter al vlot over de toonbank. Nog vooraleer Greg op de hoogte was van de erkenning, trok hij met zijn product naar de supermarkt. De Delhaize in Putte en Carrefour in Berendrecht waren meteen laaiend enthousiast. 

Het label van streekproduct daarbovenop zal hem geen windeieren leggen. “Daar kan je wel mee binnenkomen natuurlijk. Door de erkenning zal de afzetmarkt voor de Putse Janhagel vergroten. Ik mik op de nabijgelegen supermarkten.”

Weldra beleeft de Putse Janhagel opnieuw hoogdagen, want de Putse kermis staat op het programma van 10 tot 17 oktober met onder meer een jaarmarkt, kermisloop en koekloting. “Dan verkopen we doorgaans wel 2.500 doosjes van 500 gram. Nu zijn het zakjes van 250 gram geworden. Of we er dan 5.000 aan de man gaan kunnen brengen, weet ik niet, maar het evenement zal de verkoop sowieso doen pieken.”

Naast de Putse Janhagel kregen de Pompeschitetaart en Pompeschitepaté uit Dadizele (West-Vlaanderen) de erkenning. Ook de speculazen Molentjes uit Grazen (Vlaams-Brabant) mogen voortaan het label van streekproduct dragen.