Vliegtuigreizigers uit rode zones niet sowieso verplicht in quarantaine

Eerst en vooral: reizen wordt op dit moment uitdrukkelijk afgeraden door onze regering. Dat was vrijdag ook de boodschap na het Overlegcomité. “Ga niet reizen. In de meeste landen is de situatie slechter”, zo waarschuwde premier Alexander De Croo (Open Vld) op de persconferentie achteraf.

Wie met het vliegtuig reist, zal ondanks het risico tijdens de vlucht niet sowieso in quarantaine moeten bij terugkeer. Dat zegt Karine Moykens, de voorzitter van het interfederaal comité voor testing en tracing. “Het is een combinatieverhaal. Enkel omwille van het vliegtuig zal je niet als hoog risico worden beschouwd.”

 “Iedereen die langer dan 48 uur in een rode zone (nagenoeg volledig Europa, red.) verblijft, wordt beschouwd als een hoogrisicocontact”, luidde het vrijdag na het overlegcomité. Maar dat betekent dus nog steeds niet dat een vliegtuigreis sowieso gelijk staat aan een quarantaineverplichting, ook al zitten reizigers een tijd dicht bij elkaar.

De zelfevaluatietest blijft immers bestaan. Via een aantal vragen op het verplicht in te vullen “Passenger Location Form” (PLF) gaat de overheid na of de reiziger voor zeven dagen in quarantaine moet en een test moet ondergaan, of niet. De berekening van deze risicoscore op het PLF zal worden verstrengd, werd vrijdag aangekondigd. 

“Als het vliegtuig het enige hogere risico is dat je neemt, is dat geen dooddoener”, zegt Moykens. “Het is een combinatie van meerdere vragen, waarbij bijvoorbeeld ook de auto risicovol kan zijn als je er met vijf vrienden in gaat zitten.” Iemand die het vliegtuig nam, maar voor de rest in een huisje zat en ging wandelen, kan dus ontsnappen aan een quarantaine en een test.

Buitenlandse werknemers die in België aan de slag zijn, bijvoorbeeld in de bouwsector, en op vakantie gaan naar hun thuisland, zullen bij terugkeer ook het formulier en de bijhorende zelfevaluatie moeten invullen. “Op basis daarvan wordt bekeken of ze hoog- of laagrisicogedrag hebben gehad, en dus al dan niet in quarantaine moeten”, legt Moykens uit.

Vanaf 25 december moeten niet-inwoners die naar België komen vanuit een rode zone, ook een negatieve test van maximaal 48 uur oud kunnen voorleggen. “Welke test dat moet zijn, is niet gedefinieerd door het overlegcomité, maar het zal een PCR-test moeten zijn omdat dat de enige test is die ons voldoende zekerheid geeft, ook nog na 48 uur.”

De reizigers zullen de test moeten voorleggen voor ze op het vliegtuig stappen en als ze landen in België. Wie met de auto reist, kan naar de test gevraagd worden aan de grens. “Er zal daar niet systematisch gecontroleerd worden, maar de grenscontroles worden wel verhoogd”, zegt Moykens.

Vanaf 4 januari zal een onderscheid gemaakt worden tussen zakenreizen en vrijetijdsreizen. Dat zal gebeuren via extra vragen op het PLF. Zakenreizigers zullen een attest nodig hebben van hun werkgever. Mogelijk zal voor zakenreizigers minder streng geoordeeld worden, maar daarover moet nog beslist worden.

Belangrijk is nog dat wie minder dan 48 uur naar het buitenland gaat of als buitenlander minder dan 48 uur naar België komt, geen rekening moet houden met PLF, quarantaine of test. Dat is bijvoorbeeld van belang voor mensen in grensgebieden die de grens oversteken om boodschappen te doen. 

Vrijdagavond had de burgemeester van het Nederlandse Sluis nog laten verstaan dat de nieuwe regels veel onrust veroorzaken. “De Belgische regering is best goed in verrassingen”, liet ze verstaan. Toen was de uitzondering voor reizen van minder dan 48 uur nog niet duidelijk. 

De meeste bestemmingen in het buitenland zijn rood, maar niet allemaal. Dat leert ons een overzicht op de website van Buitenlandse Zaken, waarin ook oranje en gele landen en regio's opduiken. Daar kan je gewoon naartoe reizen, als je respectievelijk een verhoogde waakzaamheid in acht neemt of aan bepaalde voorwaarden voldoet, zoals het ondergaan van een verplichte coronatest of een quarantaine bij aankomst.  

Reizen met een verhoogde waakzaamheid kan naar Martinique, Guadeloupe, Réunion, Haute-Corse en Corse-du-Sud in Frankrijk, Ierland, IJsland, de regio’s West-Noorwegen, Agder en Zuid-Oost-Noorwegen, Trøndelag in Noorwegen, de autonome regio van Madeira in Portugal, de eilanden Fuerteventura, La Gomera, Grand Canaria en Lanzarote in Spanje en Dorset en Somerset (South West) in het Verenigd Koninkrijk.

Je moet rekening houden met bepaalde voorwaarden in Frankrijk (test verplicht voor bepaalde overzeese gebieden), Ierland (quarantaine), IJsland (testen en/of quarantaine verplicht), Noorwegen (test en quarantaine verplicht), Portugal (test verplicht, voor de autonome regio van Madeira), Spanje (test verplicht) en het Verenigd Koninkrijk (quarantaine). Hier worden ook twee niet-Europese bestemmingen vermeld: Rwanda (test en quarantaine verplicht) en Zuid-Korea (test en quarantaine verplicht).

LEES OOK: Is reizen mogelijk? Welke voorwaarden gelden er? Wat na thuiskomst? De belangrijkste vragen voor reizigers beantwoord (+)