Hoe (niet) te reageren als je vriendin een miskraam krijgt

1)    Zeg wel: iets
Negeer de kwestie niet: stel vragen, en neem geen genoegen met een 'goed' of 'vaag' antwoord. Weet je niet wat te zeggen? Een knuffel, samen huilen, of zeggen: ik weet echt niet wat te zeggen, kan al volstaan.

2)    Zeg niet: "Dat gebeurt om een reden"
Miskramen zijn meestal een gevolg van een 'fout ontwerp': de foetus blijkt niet levensvatbaar en dus breekt het lichaam zelf de zwangerschap af. Die wetenschappelijk-afstandelijke verklaring volstaat niet bij een rouwproces. Dat wil je (in het begin toch) niet horen, vooral niet omdat het het schuldgevoel vergroot: jouw genen, en jouw lichaam kunnen 'het' niet.

3)    Wel: De baby was geliefd
Herinner je vriendin aan het feit dat de baby speciaal en geliefd was. Baby's die later in de zwangerschap sterven, hadden misschien al een naam: gebruik deze om te helpen herinneren dat het om een person ging, en niet om een abstract idee.

4)    Niet: "Je kan gewoon een andere baby krijgen"
Niet onwaar, maar als het verlies recent is, is dat niet altijd bovenaan de lijst. De verloren baby had vaak als dromen meegekregen, en samen met het verlies van de baby wordt ook gerouwd om het verlies van hoop en dromen. "Behandel een miskraam alsof een kind verloren is", adviseert een moeder.

5)    Wel: Luister
Luister gewoon (opnieuw en opnieuw, en opnieuw) na het verhaal, de emoties, de wanhoop, het ongeloof. Luister, en steun. De vraag 'waarom' zal veel terugkomen, maar dat is geen vraag die een antwoord kan krijgen, de vraag is er gewoon om de emoties te helpen uitdrukken. Probeer niks te fixen, te helpen of op te beuren, want daarmee breng je de baby toch niet terug.

6)    Niet: "Ik weet hoe je je voelt"
Zelfs al heb je het ook meegemaakt, jouw ervaring is niet relevant tijdens de eerste momenten. "Ook al hebben ze ook een baby verloren, ze hebben niet jouw baby verloren", zo verwoordde iemand het. Jouw verhaal laten domineren op dat van haar, is dan ook fout - tenzij ze er zelf om vraagt.  Elke ervaring is anders, dus het zal toch nooit 'exact' hetzelfde zijn.

7)    Wel: "Ik heb iets gelijkaardigs meegemaakt"
Als ze het nog niet weet, is het wel het moment om op te biechten dat je zelf ook al een miskraam (of meerdere) hebt meegemaakt. Het voordeel is dat je wellicht beter dan anderen zal aanvoelen wanneer er nood is aan stilte en dat je begrijpt dat maanden later nog verdriet de kop kan komen opsteken. Puntje zes indachtig: laat jouw ervaring nooit domineren, en maak jouw emoties niet de norm. Opnieuw: iedereen reageert anders.

8)    Niet: "wees dankbaar voor de kinderen die je hebt"
Dat je al kinderen hebt, staat los van het feit dat je een baby verloren bent. Of als je een tweelingkind verliest, dan ben je niet 'blij' dat er nog eentje leeft.

9)    Wel: Help in het huishouden
Praktische daden zijn vaak behulpzamer dan woorden: breng eten, pas op de oudere kinderen of strijk een paar manden: dat is een zorg en mentale last minder voor de rouwende vrouw.

10)    Niet: "Je weet ten minste dat je zwanger kan worden"'
Verleidelijke opmerking als poging tot relativeren, en vaak troostend bedoeld, maar zo komt het niet altijd vaak over. Je baby zien leven en er dan afscheid van moeten nemen is vaak zwaar, zo zwaar dat sommige vrouwen wensen dat ze nooit zwanger waren geworden.

"Dat andere vrouwen geen kinderen kunnen krijgen, en ik wel, doet er gewoon niet toe." Een miskraam verhoogt ook de kans op volgende miskramen, dus of een zwangerschap ooit in een levendgeborene resulteert is overigens maar de vraag.

11)    Wel: bied aan
Vrouwen met verdriet gaan zich vaak terugtrekken. Wacht niet tot zij jou bellen, maar ga langs, bel zelf, bied praktische hulp aan of ga samen wandelen. Wees aanwezig, op een niet-opdringerige manier.