Tina (14), de dapperste explosievenhond van het Belgisch leger, krijgt pakkend afscheid: "Eigenlijk verdienen honden in het leger evengoed eretekens en een militaire rang”

Het was een emotionele laatste groet aan Tina, donderdagochtend in het dierencrematorium Somnia in Oudenburg. De Mechelse herder lag eervol opgebaard onder de Belgische driekleur in een witte bestelwagen, alvorens door collega’s in officieel uniform en onder een passend eresaluut naar binnengebracht te worden. Daar konden ze een laatste groet brengen aan de heldhaftigste viervoeter van het land. Nadien werd Tina gecremeerd. De uitvaart is zelf opgestart door Eenheid 11 Bataljon Genie in Burcht, omdat dergelijke uitvaarten door het leger normaal niet worden voorzien. Sindsdien hebben andere eenheden het initiatief ook opgepikt.

_{(lees verder onder de foto)}

Tina maakte deel uit van de divisie van Francis Baetens, die haar veertien jaar geleden leerde kennen. “Tina is aangekocht door het Belgisch leger, maar toen ik begon aan de cursus van ‘dog handler’, werd ze aan mij toegewezen”, vertelt Francis. “Daarna hebben we haar meteen in huis genomen en is ze geen seconde meer van mijn zijde geweken.”

Tina en Francis hebben een lange geschiedenis samen. Ze gingen vaak op training in onder andere Duitsland, Frankrijk en Nederland en waren er ook bij na de aanslagen in Zaventem in 2016. “We zijn ook driemaal op missie gegaan in Afghanistan”, zegt Francis. “We stuurden Tina dan onbekend en potentieel gevaarlijk terrein op om op zoek te gaan naar explosieven. Wanneer ze iets had gevonden, mocht ze absoluut niet beginnen blaffen, dat werd haar afgeleerd. Sommige honden gaan zitten of liggen, maar Tina bleef bij een vondst stokstijf staan, in ‘freeze’-houding.”

“Omdat ik Tina goed kende en goed kon sturen, wist ik meteen wanneer ze iets gevonden had”, gaat Francis verder. “Als we bijvoorbeeld routes moesten doen in Afghanistan, kon ik haar echt heel erg ver sturen en van op een lange afstand terugroepen. Ze kon heel erg zelfstandig en efficiënt haar werk blijven doen. Als ik haar een gebouw instuurde, hoefde ik niks meer te zeggen. Tina ging onmiddellijk, heel rustig en traag, het gebouw binnen om het volledig uit te kammen. Collega’s vroegen me vaak al lachend: ‘Ben je weer op je PlayStation bezig?’, waarmee ze bedoelden dat ik gerust met iets anders kon bezig zijn terwijl Tina haar job aan het doen was.”

_{(lees verder onder de foto)}

Tina was een erg sociale en toegankelijke hond en door iedereen graag gezien. Iedereen hield ervan met haar te spelen en ze te aaien. Het herinnert Francis aan een verhaal uit hun periode in Afghanistan. “Op een gegeven moment was ze aan het spelen met een plastic fles samen met vrouwelijke Duitse militairen”, steekt Francis van wal. “Op een gegeven moment had Tina iets te hard aan de fles getrokken, waardoor ze één van haar voortandjes er had uitgetrokken. We zijn toen onmiddellijk naar een militair hospitaal in de buurt gereden.” 

Francis geniet duidelijk na van het verhaal. “Tina werd toen op een tandartsenstoel gezet die normaal bedoeld is voor militairen. Het was zo ongelofelijk, dat ik het verhaal nooit zal vergeten. Het was op een bepaald moment zo druk, dat ik geen plaats meer had om te staan. Iedereen stond rond haar stoel om te kijken hoe het met haar ging, terwijl ze door een Duitse dierenarts werd geopereerd. Als was het een oorlogsslachtoffer (lacht).”

_{(lees verder onder de foto)}

Ondanks haar ver gevorderde leeftijd kwam haar overlijden toch erg plots. “Tina was nog vrij gezond en was een sterk dier. Ze had enkel wat last van haar heupen”, zegt Francis. “Zondagavond werden wij plots wakker van een vreemd lawaai beneden, waar Tina sliep. Toen we rond 23.30 uur gingen kijken, merkten we dat ze een epileptische aanval aan het krijgen was. Ik was natuurlijk in paniek en begon te huilen. Daarna is ze wel gekalmeerd, maar ze heeft daarna nog drie aanvallen gehad in dezelfde nacht.”

Op maandag is Tina naar de dierenarts gebracht, waar een tumor in de hersenen werd vastgesteld. Nadat Francis en zijn gezin afscheid hadden genomen, is Tina op maandagavond om 18.07 uur thuis vredig ingeslapen. “We zullen Tina herinneren als een warme vriendin en collega”, zegt Francis. “Ze was een leiderstype en het ‘moederke’ van de EDD Explosion Detection Dog in Burcht.”

Er moet Francis nog één iets van het hart. Dergelijke dieren riskeren niet zelden hun leven voor hun collega’s en dat is iets wat volgens Francis meer aandacht zou mogen verdienen. “Tina en andere EDD’s offeren hun leven voor ons op en worden het gevaar ingestuurd zonder dat zij dat zelf beseffen. Dat wordt nog te weinig erkend. Tina was militair en had bijvoorbeeld wel een stamnummer, ED 09-64, maar geen officiële militaire rang, terwijl ze toch een volwaardige partner was in het buitenland”, zo vindt hij. “Wanneer wij als militair naar het buitenland trekken of een lange staat van dienst hebben, krijgen we daar eretekens en medailles voor, de honden niet. Ik hoop dat we met het verhaal van Tina toch iets op gang kunnen brengen om daar verandering in te krijgen.”