Kunstmatige dijk vol meetapparatuur verzamelt data om kust in de toekomst nog beter te beschermen tegen grote stormen

Wie langs het strand tussen Oostende en Middelkerke wandelt, kan er niet naast kijken. Op het strand staat een betonnen constructie oftewel een onderzoeksdijk om de golfoverslag en -kracht op een zeedijk te monitoren. De constructie maakt deel uit van Living Lab Raversijde, een levend laboratorium waar wordt onderzocht hoe de kust beter kan beschermd worden. De betonnen constructie van twintig bij twintig meter staat op het strand tussen de laagwater- en hoogwaterlijn. Zeven jaar lang zullen verschillende partijen hier onderzoek doen naar de kracht en effecten van golven op de dijk.

Het uiteindelijke doel: meer inzicht krijgen in de impact van stormen op infrastructuren om zo de kustbescherming nog efficiënter te maken. “De dijk is ingedeeld in vier vakken die de verschillende vormen van een zeedijk nabootsen en is omgeven door meetinstrumenten. De sensoren op de dijk meten hoeveel golfoverslag de golven veroorzaken en hoe hard ze inbeuken op de zeewering. Ook de sensoren op de drie meetpalen voor de onderzoeksdijk verzamelen data. Met alle data kunnen we op termijn weten welke risico’s er verbonden zijn aan welke storm”, zegt Marc Willmens, projectingenieur bij het Waterbouwkundig Laboratorium.

Daarnaast werd in Raversijde ook een proefopstelling met duinen, een zogenaamde duin voor dijk, aangelegd. MDK startte in het voorjaar van 2021 samen met de stad Oostende met de aanleg. Over een lengte van 750 meter werden voor de dijk verschillende zones met rijshouthagen en helmgras aangeplant, telkens met een andere opstelling. “Aan de hand van meetapparatuur kunnen we nagaan in welke mate de duinenstrook zand kan opvangen en wat de ideale aanlegmethode voor zo’n duin is. Zo’n duin kan opwaaiend zand helpen vermijden dat anders op de weg en tussen de tramsporen terechtkomt. En met de info over de groei en aanleg van duinen kunnen we ook onze kust beter beschermen tegen stormvloeden vanuit zee”, licht Daphne Thoon van het Agentschap Maritieme Dienstverlening en Kust toe. De proefopstelling is momenteel al een succes. “We zien dat al het zand dat opwaait van het strand wordt vastgehouden in de duinen. Nu verplaatst het zand op de duinen zich wel nog. We zullen nog helmgras aanplanten om ervoor te zorgen dat het een stabiele duin wordt.”

Living Lab Raversijde is een samenwerking tussen de afdeling Kust van het agentschap voor Maritieme Dienstverlening en Kust, het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ) en het Waterbouwkundig Laboratorium van het Departement Mobiliteit en Openbare Werken. Bij het onderzoeksproject zijn nog andere partners betrokken. Zo gaat Universiteit Gent aan de slag met de verzamelde data van de onderzoeksdijk. Studenten KU Leuven buigen zich dan weer over de duin voor dijk en het door de wind gedreven transport van zand. Ook andere wetenschappelijke instellingen en studenten kunnen zich aansluiten en onderzoek uitvoeren in het kader van kustbescherming.