Belgische zeilboot ‘Blackfish’ zeilt Atlantische Oceaan over met belangrijk doel

De voorstelling van de zeilboot vond niet toevallig plaats vlak voor Wereld Oceaan Dag op 8 juni. Blackfish, die net geen twaalf meter lang is en iets meer dan vier meter breed, is vervaardigd uit composiet. Het interieur is gemaakt op basis van gerecycleerd materiaal van PET-flessen. Het oppervlak van de werkbladen in het combuis en natte cel zijn van gerecycleerd papier. Het onderwaterschip, tot slot, is behandeld met een milieuvriendelijke anti-fouling. Peter Luyckx (53) uit Mortsel is eigenaar van de boot en ontvouwt zijn plannen. “Ik zeil al van kleins af aan. Het was dan ook een kinderdroom om ooit rond de wereld te zeilen. Maar je kent dat, hé: werk, kinderen en ontbrekende financiën doen je die droom uitstellen. Nu is het eindelijk zover, al zeilen we niet rond de wereld. In 2021 zal ik samen met onder meer co-skipper Ian Trouwen deelnemen aan de legendarische Transquadra-zeilrace, van het Portugese Madeira naar Martinique in de Caraïben. Maar al vanaf deze maand starten we met een uitgebreid trainingsparcours en offshore zeilwedstrijden. Dat we de boot in Oostende kunnen voorstellen, is extra leuk want het is een toffe stad met een aangename haven en yachtclub." Op 21 juni vaart het team van Isle of Wight, in het zuiden van Engeland, naar het Noord-Franse Dieppe. 

Net omdat Blackfish de komende jaren aan verschillende wedstrijden en oefensessies deelneemt in de Noordzee, Ierse Zee, Atlantische Oceaan en Middellandse Zee, biedt het voor wetenschappers een opportuniteit voor verregaand onderzoek. In samenwerking met het Vlaams Instituut voor de Zee neemt Blackfish stalen om plasticvervuiling te onderzoeken. “Die kunnen nieuwe inzichten geven in de mondiale plasticproblematiek”, zegt Gert Everaert van het VLIZ. “Deze stalen worden vanuit om het even welke haven opgestuurd en zullen verwerkt worden in onze laboratoria in Oostende. De focus van het onderzoek ligt op grote en kleine plastic deeltjes. Het zichtbaar plastic zwerfvuil noemen we ‘macroplastics’. Deze plastic voorwerpen kunnen onder invloed van UV-straling en golfslag fragmenteren tot zeer kleine stukjes plastic, de zogenaamde microplastics of nog kleiner, de nanoplastics. De focus van het onderzoek ligt op plastic omdat dit een zeer stabiel en persistent materiaal is dat slecht traag afbreekt in het milieu. Als consequentie zal de plasticproblematiek decennialang blijven na-ijlen, zelfs indien er vandaag een verbod komt op het gebruik van plastic in onze samenleving.” Het Blackfish-team vist vanop hun zeilboot met een speciaal ontworpen net, een zogenaamde manta trawl, naar drijvende micro- en macroplastics. De eerste resultaten zullen afkomstig zijn van stalen in het Kanaal en van de Middellandse Zee. De bevindingen zullen beschikbaar zijn in het najaar 2019. “

Het schip heeft ook een ontvanger aan boord om gezenderde vissen, onder andere paling, kabeljauw en zeebaars, te detecteren. “Belgische wetenschappers van het VLIZ, het INBO, en UGent voorzien mariene en zoetwatervissen vissen al jaren van een zender”, vervolgt Everaert. “Signalen van die zenders worden opgevangen door een akoestisch ontvangersnetwerk. Het is de ideale manier om het gedrag en de migratie van de vissen te bestuderen en in kaart te brengen.” En dan krijgt Blackfish ook steun van het WWF. “Van juli tot november doorkruist WWF de Middellandse Zee met een eigen zeilboot, de ‘Blue Panda’. De crew zal de kusten van Frankrijk, Italië, Turkije, Tunesië en Marokko aandoen om inwoners en toeristen te mobiliseren tegen plasticvervuiling. De plastic vervuiling een triest hoogtepunt heeft bereikt in de Middellandse Zee. In 2020 zal een ontmoeting opgezet worden tussen de Blue Panda en de Blackfish”, zegt Koen Stuyck van WWF. Het Blackfish team zal ook fondsen werven voor het werk van WWF rond de oceaan. Alle info om Blackfish te volgen en te sponsoren vind je op de website blackfish.be en Facebook.