Je eicel is wat je eet: een ongezond dieet tast de kwaliteit van vrouwelijke eicellen onherroepelijk aan
Veel vet en suiker eten verlaagt de kwaliteit van vrouwelijke eicellen. Dat wijst een onderzoek van de Universiteit Antwerpen uit. Wat een moeder eet, heeft zo zelfs invloed op gezondheid van haar baby. “Een vetrijk dieet zorgt voor celschade en dat heeft ernstige gevolgen.”
CSLaatste update:31-03-22, 15:06Bron:UAntwerpen
De wetenschappers aan de Universiteit Antwerpen onderzochten eicellen van koeien, in proefbuizen.“Eicellen van koeien lijken goed op die van mensen”, vertelt prof. Jo Leroy, voorzitter van de Europese Vereniging voor Embryotechnologie. “Het zijn trouwens echte opportunisten: ze nemen alle soorten voedingsstoffen op uit hun omgeving. Wanneer we bijvoorbeeld meer vetten in de proefbuis voorzagen, namen de eicellen het vet op. Dat leidde tot celschade en ernstige problemen. De grootste cel van het vrouwelijk lichaam vertoont dan tekenen van stress en laat zich veel moeilijker bevruchten.”
En er is meer. Het onderzoek toonde ook aan dat een bevruchte eicel als embryo daarna slechter is van kwaliteit, genetische afwijkingen vertoont en al vroeg kan afsterven. Om te kijken of dat niet enkel in proefbuizen, maar ook in levende wezens gebeurde, testten de onderzoekers ook op muizen. Die werden meerdere weken blootgesteld aan een fastfooddieet. Ze werden dik en ontwikkelden gezondheidsproblemen die een mens ook zou ontwikkelen, zoals een te hoge bloedsuiker en meer ontstekingen.
Een eicel die daalt in kwaliteit door een ongezond dieet speelt een belangrijke rol in teleurstellende vruchtbaarheid.
doctoraatsstudente Anouk Smits
En jawel, ook de eicellen van de muizen stapelden in het experiment tot tweemaal meer vet op en hun kwaliteit verslechterde. De dikke muizen werden nog maar moeilijk zwanger. “De synthese klopte dus”, vertelt doctoraatsstudente Anouk Smits. “Een eicel die daalt in kwaliteit door een té calorie- en vetrijk dieet speelt een belangrijke rol in teleurstellende vruchtbaarheid.”
Onherroepelijk aangetast?
Smits wou met haar onderzoek vooral zoeken naar oplossingen. Vier jaar lang onderzocht ze of het mogelijk is om de eicelkwaliteit opnieuw te verbeteren door het dieet van de moeder aan te passen. “Te dikke muizen op een fastfooddieet gingen dan enkele weken voor de bevruchting op dieet. Ze kregen normale voeding met minder vet of werden zelfs onderworpen aan een crashdieet. De meeste dieren werden heel wat gezonder en herwonnen hun gezond gewicht. De eicelkwaliteit verbeterde ook duidelijk en de dieren werden weer makkelijker zwanger.”
Werken aan een gezonde zwangerschap en aan de gezondheid van de nakomelingen begint al voor de conceptie.
Prof. Jo Leroy
Maar het herstel was niet 100 procent. Bepaalde eicellen bleven afwijkend in vergelijking met de gezonde. Zelfs na meerdere weken gezonder te leven, vertoonden de eicellen van de muizen nog abnormaliteiten. “Dat toont mogelijks aan dat zelfs de nog onrijpe eicellen onherroepelijk worden aangetast door een ongezond dieet.”
Van generatie op generatie
Niet onbelangrijk is dat de kwaliteit van de vrouwelijke eicel ook een grote invloed heeft op de gezondheid van de baby. “Zo toonde een eerder onderzoek aan dat de baby’s van vermagerde moedermuizen toch de eerste tekenen vertonen van suikerziekte. ‘Je bent wat je eet’ kan dus zeker doorgetrokken worden naar ‘je eicel is wat je eet’ en zelfs ‘je kind wordt wat je eicel eet’. Werken aan een gezonde zwangerschap, maar ook aan de gezondheid van de volgende generatie begint dus al voor de conceptie”, aldus Leroy.
