Exclusief voor abonnees
Is gezellig kaarsen branden in huis ongezond?
Maar, zeiden critici, dat onderzoek was gesponsord door de landbouwindustrie. Misschien wilden ze de verkoop van soja een boost geven? De European Candle Association ontkrachtte vervolgens de claim van de onderzoekers door te verwijzen naar een eigen studie uit 2007, waarin geen enkel risico was gevonden. Maar ja, hoe onbevooroordeeld zal de belangenbehartiger van de kaarsverkopers zijn?
'Internet staat vol beweringen over de schadelijkheid of onschadelijkheid van allerlei soorten kaarsen', zegt Bert Brunekreef, hoogleraar milieu-epidemiologie aan de Universiteit Utrecht. En die beweringen snijden lang niet allemaal hout. Eigenlijk is de vuistregel simpel: bij het branden van kaarsen - of wat dan ook wat je in de fik zet - komen áltijd schadelijke stoffen vrij. Van alle kaarsen, dus ook die van soja, bijenwas of wat al niet meer.
Maar hoe schadelijk is dat? Daar is volgens Brunekreef weinig veldonderzoek naar gedaan.
Brunekreef en collega's lieten proefpersonen al eens rondlopen met een rugzakje met filter om de luchtkwaliteit in hun leefomgeving te meten. Degenen die rapporteerden thuis kaarsen te branden, waren meer blootgesteld aan roet en stikstofoxiden, bleek uit de metingen. 'Het verschil was zo'n 10 tot 20 procent, vergelijkbaar met de bijdrage van 'meeroken' aan de persoonlijke blootstelling.'
Verder zijn vooral in Denemarken een aantal interessante studies gedaan. De Denen steken blijkbaar nogal gretig een sfeerlichtje aan: uit onderzoek uit 2013 in 56 huizen in Kopenhagen bleek dat in de helft van die huizen kaarsen brandden. Die kaarsen waren verantwoordelijk voor zo'n 60 procent van de ultrafijne, schadelijke stofdeeltjes in de lucht binnenshuis. Een andere Deense studie toonde in 2014 aan dat een verhoogde concentratie fijnstof in huis door kaarsen kon leiden tot verminderd functioneren van de luchtwegen.
Een Deense studie toonde aan dat een verhoogde concentratie fijnstof in huis door kaarsen kon leiden tot verminderd functioneren van de luchtwegen
Enige aanleiding tot bezorgdheid
Wat het effect op de gezondheid op lange termijn is, is niet duidelijk. Maar er is dus wel enige aanleiding tot bezorgdheid, stelt Brunekreef. Vooral wanneer er vaak en veel kaarsen in huis worden gebrand. Overigens kan fijnstof in de binnenlucht ook van andere bronnen komen: tabaksrook, koken op gas, een open haard of zelfs wokken op hoge temperatuur. En dan adem je buitenshuis ook nog allerlei uitlaatgassen in.
Kortom, in het grotere geheel zal een kaarsje het verschil in luchtkwaliteit waarschijnlijk niet maken. Mocht u uw geliefde een keer willen verrassen met een huis vol waxinelichtjes, dan kunt u maar beter een raampje openzetten. Maar over het aansteken van een enkele sfeerkaars op een gure winteravond hoeft u zich niet schuldig te voelen.
Dit artikel verscheen oorspronkelijk in de Volkskrant.
Ook een vraag voor deze rubriek?
Mail naar gezond@volkskrant.nl
Er is wel enige aanleiding tot bezorgdheid
8 reacties
albert willemsens
op het terras zou ik ze ook niet meer aansteken, je krijgt misschien een gasboete voor lucht vervuiling, je kunt er in de toekomst nog enkel van genieten via een virtuele bril
Tina Colpaert
oeiiii gooi die gezellige kaarsen maar buiten zo ongezond vd rest leven we wel in zeer gezonde omgeving!
Anne Moris
Inplaats van te zeveren over wat niet en wel goed is , laten ze dan de luchtkwaliteit , eens analyseren , meer dan genoeg vuiligheid dat wij met z'n allen inademen !
Geert Mels
als 't maar bio is ... tjonge tjonge tjonge
dirk lathouwers
Hoe??? En als het ergens brand in het land is de rook nooit giftig ???