Volgens gegevens van de Amerikaanse grensbewaking, de US Customs and Border Protection, zijn er het afgelopen fiscale jaar (dat eindigde in september 2021) meer dan 1,7 miljoen arrestaties geweest langs de grens met Mexico. Dat is het hoogste aantal ooit geregistreerd.

Een groot deel hiervan betreft migranten die al eens waren teruggestuurd op grond van een anti-coronanoodverordening die was ingesteld onder voormalig Amerikaans president Donald Trump.

Het verhoogde aantal uitzettingen tijdens het hoogtepunt van de coronapandemie zou ertoe hebben bijgedragen dat meer migranten dan gebruikelijk toch weer terugkwamen en nieuwe pogingen deden om hun doel alsnog te bereiken, aldus de Amerikaanse autoriteiten. Het blijken vooral kansarme migranten uit Mexico, Guatemala, Honduras en El Salvador die maar blijven proberen de grens over te komen. Twee derde van hen zijn volwassenen zonder kinderen. 

Tegelijkertijd melden de Amerikaanse autoriteiten dat ze meer dan 145.000 niet-begeleide kinderen hebben aangehouden, ook een recordaantal. Het is twintig jaar geleden dat vergelijkbare hoge aantallen migranten werden tegengehouden.

Bijna 11.000 kinderen worden momenteel vastgehouden in opvangcentra net over de grens, die het ook nauwelijks aankunnen. De Britse omroep BBC deed eerder dit jaar verslag van wantoestanden in het Fort Bliss-detentiecentrum in Texas. Daar was sprake van seksueel misbruik, ziekte en er heerste een luizenplaag. Onder de aanwezige kinderen heerste ook honger.

Momenteel zet een nieuwe zogenaamde ‘migrantenkaravaan’ koers richting de VS. Meer dan 2.000 migranten zijn vanuit het Mexicaanse Tapachula, op de grens met Guatemala, vertrokken richting de Amerikaanse grens.

De migrantenkaravaan bestaat volgens Irineo Mujica van de ngo Pueblo Sin Fronteras voornamelijk uit Centraal-Amerikanen, maar ook enkele Haïtianen en Afrikanen. De karavaan slaagde erin te vertrekken ondanks de aanwezigheid van veiligheidstroepen van de Mexicaanse migratieautoriteit INM en de nationale garde. De karavaan zet in eerste instantie koers richting Mexico-Stad, maar sommigen zullen proberen de VS te bereiken.

Onder ex-president Trump introduceerden de VS de ‘blijf in Mexico’-regel. Daardoor moesten asielzoekers voor de volledige duur van hun procedure in Mexico blijven. Huidig president Joe Biden schafte de regel kort na zijn aantreden af, maar een federale rechter in Texas draaide die beslissing terug.

De aanhoudende problemen aan de grens zijn van invloed op de populariteit van president Biden. Nauwelijks een derde van de Amerikanen zegt in peilingen achter zijn ruimhartigere aanpak te staan. De Democratische president wilde graag een “humaner” immigratiebeleid laten zien dan zijn voorganger Donald Trump. 

Republikeinen zien in de oplopende cijfers en de slechte opvang het bewijs dat Bidens aanpak alleen maar voor meer ellende zorgt omdat veel migranten geloven dat ze, onder de Democraten, toch een kans maken op het Amerikaans staatsburgerschap.