De holografische Callas zal begeleid worden door een symfonisch orkest met 60 échte muzikanten. Er zullen ook originele opnames van haar nummers gebruikt worden. Eerder dit jaar deden ze in Nederland hetzelfde met zingende legende André Hazes. Tijdens het 'Holland Zingt Hazes'-concert in de Amsterdamse Ziggo Dome stond hij nog eens vlak voor de neus van zijn publiek. Het sentiment is herkenbaar: "Wat missen we deze man, en wat zouden we niet geven om hem nog eens te horen. Wat als we even onze ogen konden sluiten, en als we ze weer openen even terug zijn gegaan in de tijd..."

Die intro alleen al was zo ontroerend dat menig fan een traantje wegpinkte, maar ook zijn familieleden waren volledig aan boord. "We hebben er dit jaar weer voor gekozen een hologram te gebruiken omdat de vraag zó groot was", vertelde zijn dochter Roxanne. Vorig jaar werd er immers een gelijkaardig project op poten gezet, met groot succes. "Heel veel mensen konden er toen niet bij zijn, vandaar." 

(Lees verder onder de video's, nvdr)

Callas en Hazes zijn zeker niet de enige artiesten die terugkeren in hologramvorm. Roy Orbison zou op de dertigste verjaardag van zijn dood weer 'op tour gaan'. En zelfs de platen van Elvis werden even van onder het stof gehaald voor The King himself, zij het dan wel in een lichtjes transparante versie. 

Hologrammen zijn geen splinternieuw fenomeen. In 2012 stond Tupac als hologram op het podium van festival Coachella, naast Snoop Dogg. Zijn fans waren erg onder de indruk en meenden dat dit wel eens de manier zou kunnen zijn om gastartiesten ook in live-performances te integreren. 

Nog daarvoor zagen we Gorillaz op de MTV awards in 2005. Het tekenfilmfiguur-format van de band leende zich perfect tot een holografisch optreden. Het was immers één van de enige manieren om hen zo realistisch mogelijk op een podium te krijgen. 

(Lees verder onder video, nvdr.)

Dat idee van de holografische tekenfilmfiguurtjes, is nog ouder. En het stamt - het verbaast u waarschijnlijk niets - uit Japan. De immer populaire 'anime' figuurtjes, wat zoveel betekent als tekenfilm-personages voor volwassenen, waren zo populair dat men ze tot leven wilde wekken. Het is niet ongebruikelijk dat fictieve personages uit anime-reeksen hits scoren op de radio, en vele fans bleken bereid om grof geld te betalen voor een écht optreden. 

Zo is er bijvoorbeeld Hatsune Miku, een normaal gezien tweedimensionale popster die ook live te bewonderen is, in 3D. Het concept lokt jaarlijks duizenden bezoekers, en het duurde niet lang eer men zich realiseerde dat men diezelfde technologie ook kon gebruiken voor menselijke sterren. 

In 2016 kwamen Japanse onderzoekers zelfs nog met een doorbraak: de eerste hologrammen die je ook kan áánraken. De 'Haptoclones', zoals ze voorlopig worden genoemd, bestaan uit een kartonnen model van een voorwerp, waarop het beeld van dat voorwerp wordt geprojecteerd. Wordt ongetwijfeld vervolgd... 

(Lees verder onder de video, nvdr.)

Niet iedereen is te vinden voor de nieuwe trend. Zo liet Prince voor zijn dood al weten dat hij het een erg lugubere gedachte vond om na zijn overlijden op die manier 'op te staan uit het graf'. "Nee, dat nooit", zei hij destijds over het minder geavanceerde virtual reality-concept. "Ik wil niet dat mijn stem nog gemanipuleerd of vervormd wordt na mijn dood. Dat hele idee... Dat vind ik demonisch, en ik ben géén demon." 

Ook critici zien een paar graten: het idee achter hologrammen kan gebruikt worden als een slinkse manier om na de dood van artiesten nog wat munt te slaan uit hun carrière, terwijl hun wensen daaromtrent niet altijd gerespecteerd worden. Daarom is het belangrijk dat er steeds goed wordt overlegd met de nabestaanden, als die nog in leven zijn. 

Dat beseft nu ook Justin Timberlake, die kreeg dit jaar veel kritiek op zijn halftimeshow tijdens de Amerikaanse Superbowl. Daar speelde hij 'I Would Die 4 U' van Prince op de piano, terwijl de superster zelf levensgroot te zien was op een scherm naast Justin. Het originele plan was om een hologram te tonen, maar daar kwamen te veel negatieve reacties op. Toch schoot ook de Prince op het scherm in het verkeerde keelgat. "Komt véél te dicht in de buurt van een hologram", reageerden fans geschokt. "Dit zou Prince nooit gewild hebben, dat heeft hij zelf gezegd." 

Timberlake bood na afloop dan maar zijn excuses aan, en meende dat hij enkel een eerbetoon wilde brengen. 

Het event illustreert netjes dat fans misschien wel ontroerd kunnen raken door het weerzien van hun holografische idool, maar dat ze dat niet perse willen als het ten kostte van diens persoonlijke overtuiging gaat.

(Lees verder onder de video, nvdr.) 

Respect staat volgens nabestaanden vaak gelijk aan kwaliteit. Zo wilde Christina Aguilera tijdens een aflevering van 'The Voice' graag optreden met een hologram van wijlen Whitney Houston. De familie van de soulzangeres ging aarzelend akkoord, maar liet de show verschillende keren uitstellen. "Ze was nog niet goed genoeg", liet Pat Houston, haar schoonzus, weten. "De technologie stond nog niet op punt. Het moest perfect zijn voor we haar opnieuw aan de wereld wilden tonen."

Uiteindelijk ging het optreden na enkele aanpassingen tóch door, en dat leverde indrukwekkende beelden op. "We hebben een enorm respect voor Christina", aldus Pat. "Ze heeft een loepzuivere stem die perfect bij Whitney past. We zijn blij dat we dit konden realiseren." 

(Lees verder onder video, nvdr.)

Zijn hologrammen dan echt de toekomst van de muziekindustrie? Niet helemaal. Hoewel de technologie ongetwijfeld een steeds belangrijkere rol zal gaan spelen, wijzen peilingen uit dat toeschouwers nog steeds liever échte artiesten van vlees en bloed aan het werk zien dan louter een projectie. Daarom zullen vooral overleden artiesten nostalgische fans naar een hologram-concert lokken, en hoeven levende artiesten geen schrik te hebben dat men liever een een jongere, kwiekere computerversie van zijn of haar idool aan het werk ziet. Gelukkig maar?