De opvallendste momenten van snikheet Alcatrazfestival

Gespreid over de drie dagen plus de preparty donderdagavond, zakken 36.000 metalfans af naar de gezelligste gevangenis van het land. De hitte is uiteraard gespreksonderwerp nummer één, maar die gemoedelijke sfeer, daar zijn de bezoekers toch ook erg over te spreken. Aan de ingang heten een duivel en gitaarspelende gedetineerden de fans welkom, op het terrein schieten ‘outlaws’ in een duinbuggy mensen nat.

Een stuntman wordt een wandelende toorts, en zowel op de camping als voor het hoofdpodium laten sexy cipiers een waterglijbaan aanrukken. Láchen! In de El Presidio-bar wordt gedanst en luid meegekweeld met grote hits, en op het zanderige terras van het stukje woestijn amuseren aangeschoten fans zich als kleine kinderen rot met een stel autobanden - maar daarover verder meer.

Door de invoering van een waarborg op drankbekers is het terrein dit jaar extra proper, maar van het groene gras van andere jaren schiet niks meer over. Geregeld stijgen grote stofwolken op wanneer fans voor het podium een feestje bouwen, waardoor sommigen een mondmasker dragen of hun shirt voor hun gezicht binden. Noemenswaardige incidenten zijn er, ondanks de hitte, niet.

Nieuw is dit jaar het vierde podium, de Helldorado-tent. Samen met La Morgue en The Swamp telt het festival nu drie overdekte podia, en die zijn met dit weer natuurlijk uitermate populair voor wat schaduw. Het is mooi meegenomen voor veel bands, die zo voor een extra groot publiek spelen. In het grote The Swamp is de warmte wel drukkend, maar dat houdt fans niet tegen om los te gaan in de moshpit. Voor het hoofdpodium, de Prison Stage, is de hitte vooral de eerste twee dagen wel amper te harden. De fans schuilen massaal in de schaduw van de drankstanden en de geluidstoren. Links van het hoofdpodium kan je gratis flesjes water scoren tussen 14 en 19 uur, en de stand wordt echt overrompeld.

De beperkte uren van de stand zijn wel voer voor kritiek, zeker omdat het kraantjeswater niet drinkbaar is. Ook over de aanzienlijk langere afstand naar de camping zijn veel fans niet te spreken. Campinggangers moeten helemaal naar de straat, om daar dan rechtsomkeer te maken naar hun tent. Op die straat nemen ook metalheads de bus om naar de bezoekersparking te rijden, waardoor vrijdagavond een flessenhals ontstaat en mensen gewoon rond de bus over straat wandelen. Een dag later is dat probleem gelukkig opgelost met een kleine binnenweg over de parking, maar de wandeling naar de camping blijft zeker met dit weer extra vermoeiend.

Quasi alle bands kunnen rekenen op een uitstekende geluidsmix. We nemen dat in ons landje vaak voor lief, maar wie al eens naar een buitenlands festival zoals Metaldays afzakt, wordt eraan herinnerd hoe die dingen niet zo vanzelfsprekend zijn. Buiten La Morgue beschikken ook alle podia over uitstekende schermen, al is het heel sneu dat de camera’s pas in de late namiddag beginnen te filmen. We zien het flesje van de biersponsor nu wel érg vaak naar de ruimte vliegen tijdens een optreden.

Muzikaal serveert Alcatraz opnieuw een topaffiche, zonder een echt grote (mainstream)headliner. Maar bij die wat kleinere en minder bekende bands zitten wel enkele kleppers in hun (sub)genre, of alleszins toppers in wording. Op basis van de reactie van het publiek is Electric Callboy dé bom van het festival. De stofwolk die zondagavond opdoemt voor de Prison Stage is immens, het aantal metalheads dat een dansje placeert ook. De Duitsers hebben een goudader aangeboord met hun slimme mix van platte techno en zware metal. Als er een seismograaf in de buurt staat, dan registreert ie vast dat tot ver achter de geluidstoren fans staan te huppelen. Met het gemor van metalheads die de ‘Hypa Hypa’-gekte een belediging voor de goede smaak vinden, kan je dan ook weer een flinke tijdlijn vullen.

Nog een specialleke is Bloodywood. Hun muziek heeft wat van Slipknot met een Indiase toets en wat rapzang. De aparte ritmes kunnen heel wat mensen bekoren voor de Prison Stage, al staat de basdrum veel te luid. Het gepreek van de rapper had ook niet gehoeven, maar het is duidelijk dat bands die afwijken van de klassieke drum-gitaar-bascombinatie scoren op Alcatraz.

Dat merk je ook bij het Finse Korpiklaani, dat de voorbije jaren toch wat serieuzere en tragere muziek is gaan maken dan de hoempapa-zuipnummers waarvoor ze bekendstaan. Met een accordeon en een viool in de gelederen toveren ook zij een gigantische stofwolk en heel wat crowdsurfers tevoorschijn. Jonne Järvelä lijkt met zijn eyeliner en zijn dreadlocks op een blonde versie van Jack Sparrow uit Pirates of the Carribean, en echt nuchter oogt hij niet. Tijdens het laatste nummer tuimelt hij zelfs de grond op, waarna hij even roerloos blijft liggen. Een roadie port hem weer bij zinnen, waarna hij al mankend doet alsof er niks gebeurd is. Hij blijft na de laatste noten nog onsamenhangend tegen het publiek lullen, waarna de drummer hem met zachte dwang van het podium haalt.

Maar een beetje Spinal Tap is nooit ver weg. Zo schiet Uli Jon Roth in de lach wanneer hij vrijdag rond drie uur in de namiddag afscheid neemt van het publiek met “nog een goeie nacht”. “Nog een geweldige namiddag, bedoel ik!” Het gevoelige gitaarspel van de Duitser is een streling voor het oor, maar hij laat de zang van ‘All along the Watchtower’ van Bob Dylan beter over aan zijn bassist.

Warm of niet, Warkings staat op het hoofdpodium met mantels, maskers en dierenhuiden. Puffen en zweten voor gevorderden. Bark is kind aan huis op Alcatraz. Ze maakten bij hun vorige passages zoveel indruk dat ze nu ook een goedgevulde Swamp inpakken met een brute set. Even later staan ze alweer tussen het publiek te kletsen. Deze toppers blijven maar vooruitgang boeken.

Cattle Decapitation zegt op het laatste moment af omdat ze vastzitten in Duitsland. Vandenberg wordt voor de gelegenheid aangekondigd met de Nederlandse uitspraak, wat toch wat minder glamoureus klinkt dan ‘Vandenbeurk’. Het West-Vlaamse Cowboys and Aliens mag in Helldorado invallen voor Monolord. Het doet dat uitstekend, al is het met een ietwat dubbel gevoel. “Het is ook een van onze favoriete bands. Maar er zijn slechtere plekken om in te vallen voor ulder.”

Wanneer je het Deense Vola googelt, kom je allemaal reclame voor sanitair tegen. De bandnaam mag dan wat ongelukkig gekozen zijn, hun muziek is hemels. Zanger Asger Mygind bewijst dat je niet hoeft te schreeuwen om indruk te maken in een metalband. Een wondermooie muilpeer in de Helldorado-tent.

Finnen spreken niet zelden Engels met een vet accent, en bij Insomnium is dat niet anders. Volgens frontman Niilo Sevänen spelen ze in ‘The Sweump’ in plaats van The Swamp. Het treft, want ze hebben ook een nummer over een Fins ‘sweump’. Een volle tent geniet van hun slepende death met avontuurlijke gitaarlijnen. “Belgium rules”, luidt het.

Het is geen metal, maar het swingt als een tiet. The Darkness bouwde enkele jaren geleden een enigszins onverwachts vet feestje op Graspop, en pakt - ondanks een crappy geluid - ook Alcatraz in. Die hoge gilletjes van Justin Hawkins zijn geregeld op het randje, maar ‘I Believe in a Thing Called Love’ is niet kapot te krijgen.

La Morgue is dit jaar dé place to be voor ronkende bassen, jamsessies en hypnotiserende ritmes. King Buffalo bestaat nog maar sinds 2013, maar het Amerikaans powertrio mag vrijdagavond als voorlaatste aan de bak voor een opvallend rustige set met venijnige uithalen. Muziek voor de ziel.

“We doen dit al 40 jaar”, blaft frontman Snake van het Canadese Voivod. Het is er geenszins aan te zien, want qua spelplezier lijkt het viertal op een roedel jonge honden. Helldorado is maar matig gevuld, maar wie er is, krijgt een optreden om duimen en vingers af te likken. Ook minister van Justitie Vincent Van Quickenborne wipt even binnen.

Het siert Alcatraz dat ze een blackmetalband als Mgla rond middernacht programmeren. The Swamp zit halfvol voor deze toch wel moeilijk toegankelijke, maar technisch o zo hoogstaande muziek. De gemaskerde band trekt soundscapes op, splijt geluidsmuren open en brengt de tent in trance. De drummer dartelt over zijn cymbalen alsof het niets is, en bij zoveel vakmanschap zijn bindteksten overbodig. Wauw.

“We come from the land of ice and snow”: Solstafir drapeert een zacht dekentje over de festivalgangers, om er dan een ferme stamp tegen te geven. De IJslandse postmetalhelden combineren gevoel en met een snuifje furie als geen ander, maar ook zij moeten moeite doen om het moegebeukte publiek nog mee te krijgen. “Jullie klinken niet overtuigend”, foetert de zanger. Ja, hallo, het is warm!

Accept mag headlinen op de Prison Stage met een slimme mix van oud en nieuw werk. Klassiekers ‘Fast as a Shark’ en ‘Metal Heart’ vormen een piek in het midden, en meezingkraker ‘Balls to the Wall’ is een absoluut hoogtepunt als voorlaatste nummer.

De band speelt bijzonder strak en zanger Mark Tornillo is uitstekend in vorm. Nu zijn voorganger Udo Dirkschneider maar Accept-nummers blijft uitmelken met zijn Dirkschneider, laten de heren van Accept hier toch maar even horen dat zij de enige echte zijn. De torens braken vuur en de gehoorde handjes stijgen nog een laatste keer ten hemel wanneer ‘I’m a Rebel’ het prima optreden afsluit.

Zegt het taalgebruik van een band iets over de ambities ervan? Cowboys and Aliens houdt het vrijdag op plat West-Vlaams, Saille kiest zaterdag voor ‘beschaafd’ Nederlands en Cyclone kiest het Engels. Die laatste, heropgerichte thrashtrots, lokt de Swamp vol, al weet je met dit weer nooit of de fans voor de band of de schaduw komen. Als het het tweede is, dan wint Cyclone vast weer wat zieltjes met een retestrakke, venijnige set. Frontman Guido Gevels draagt een nummer op aan ex-bandlid Christian Olde Wolbers (Vio-Lence, ex-Fear Factory), die naast het podium zijn oude makkers komt aanmoedigen. Check hier ook hun optreden van vorig jaar in La Morgue:

“Toon ons jullie spieren!” Temptations for the Weak laat de forsballen rollen voor een bomvolle Morgue. Het optreden is nog extra speciaal omdat de gitarist een kwartier voordien te horen heeft gekregen dat hij vader wordt. En nog een meevaller: Heathen daagt niet op in de Swamp, dus onze landgenoten kunnen rekenen op nog wat extra fans. De band zet de beuk erin, en krijgt als beloning zowaar een wall of death in gang.

Ill Niño vult het hoofdpodium goed met hun drie drummers, en de lucht met het stof dat ze doen opwaaien. Alcatraz lust wel pap van deze ritmische Latijns-Amerikaanse nu-metalband, waarvan de percussionisten ook nog even vrij spel krijgen tijdens een drumsolo. De zanger doet ook nog een shout-out naar Testament-frontman Chuck Billy die aan de zijkant van het podium staat te kijken.

Harakiri for the Sky lokt op zijn beurt veel fans naar Helldorado. De post-black metal van de Oostenrijkers grijpt de bezoekers bij hun nekvel met een originele mix van dromerige, slepende gitaarlijntjes en geweldig brute drums en schreeuwerige zang.

Hippotraktor is een relatief nieuwe naam in de Belgische metalscene, maar laat in La Morgue zien waarom ze de hype waard zijn. Zanger Stefan de Graef, bekend van Pychonaut, staat een groot deel van de set een kwartslag gedraaid, met zijn zijkant naar het publiek. Hij wisselt zang af met slagwerk op twee floortoms. Hij vraagt ook applaus voor Ludwig en Els, een koppel uit Mechelen dat net trouwde op Alcatraz.

Bij Evil Invaders kan een tekstfragment van het nummer ‘In Deepest Black’ over ‘hot blistering days’ niet toepasselijker zijn. Frontman Joe lijkt oprecht verbaasd dat zoveel volk de hitte trotseert voor zijn band, en laat dat meermaals horen. “You guys are fucking insane”, klinkt het. Maar niet zo zot als de band, die na enkele maanden uitgebreid toeren een belachelijk goed geoliede machine is. Wat een zang, wat een optreden!

“Ik weet dat het warm is”, zegt frontvrouw Mina Caputo van Life of Agony. “Take it easy, denk aan je gezondheid.” Ze is wat hees, waardoor de oude nummers rauwer klinken dan ooit. Ze giet wat water over haar bloesje en kampt zichtbaar ook met de hitte. Ze raakt met haar microfoon even de grond wanneer ze wat te enthousiast met de kabel draait, en Joey kampt wat met gitaarproblemen. De band heeft al beter gespeeld, maar de hitte houdt de crowdsurfers en de circlepit niet tegen.

In de Swamp blijkt Vio-Lence haasje-over gedaan te hebben met Eyehategod. De zanger van die laatste groep oogt niet bepaald gezond, maar schreeuwen lukt hem als de besten. De band draait al mee sinds 1988, en de New Orleanse sludge kan het Alcatrazpubliek zeker pruimen. “Bedankt om bij ons te blijven en ons te checken”, luidt het.

Gezien het succes van Electric Callboy, is het enigszins verrassend dat de met dancebeats doorspekte metal van Amaranthe maar relatief mensen in beweging krijgt. De cleane zang klinkt loepzuiver, en aan hun duidelijk ingestudeerde moves zal het niet liggen. Op het einde spelen ze hun grootste hit ‘Drop Dead Cynical’, en dan gaan de handen wel overal de lucht in.

Hemelbestormer veroverde stormenderhand een plekje in onze belangrijkste spier toen ze enkele jaren geleden de Metaldome inwijdden op Graspop. De instrumentale postmetal van de Limburgers blijkt ook op Alcatraz onweerstaanbaar, al heeft het publiek een luide “komaan!” van de gitarist nodig om echt los te komen. De bassist foetert even dat het podiumlicht zachter moet, en eens dat in orde is, kan een volle La Morgue genieten van smaakvolle trips doorheen het universum, waarvan ook een reeks animaties verschijnen. Jeroen Pede van Alkerdeel komt met veel poeier meeschreeuwen voor de Mayhem-cover ‘Freezing Moon’, waardoor je een heel andere vibe krijgt. Doe ons toch maar zonder, maar de gustibus, enzovoort. Maar blijf vooral dat bovenmaanse teisteren, o machtig Hemelbestormer.

“We are Katatonia from Sweden, delighted to be here.” Wanneer de zon is verdwenen, maar haar loden impact nog niet, brengt Katatonia Helldorado in vervoering met zoete samenzang, gevoelige gitaarpartijen en een pompende bas. Een streling voor het oor voor de kenners, die tot buiten staan te genieten. In The Swamp laat bassist-brulbeer Jeff Walker nog eens zien waarom zijn Carcass een pionier is in het ruigere genre. Hij verspilt geen tijd aan bindteksten, maar beukt erop los. De gitaren en de bas staan wel opvallend stil in vergelijking met de drum en de zang. Fans van het miskende ‘Swansong’ krijgen ‘Keep on Rotting in the Free World’ nog eens voorgeschoteld, en na ‘Heartwork’ heeft The Swamp geen dak meer.

Bij Testament staat de bas van icoon Steve DiGiorgio dan weer iets te luid in de mix. Op Metaldays speelt hij een belachelijk slechte bassolo, en die laat hij hier gelukkig achterwege. De band speelt een oerdegelijke set vol thrashklassiekers, en tijdens ‘Into the Pit’ krijgt iedereen weer een hoop stof in zijn of haar snufferd. Genregenoot Exodus gaat oldschool met een muur van Marchallcabinets, en de fans staan tot ver buiten The Swamp te volgen.

Zit iemand iets wel heel exotisch te roken? Heeft Lucifer een portaal naar het hellevuur geopend in La Morgue? Nee hoor, Wolvennest heeft een voorraad welriekende kaarsen op het podium aangestoken. Straffe marchandise, maar ze dragen wel bij tot het bezwerende, broeierige sfeertje dat de Belgische band oproept. De Morgue zit meer dan vol voor de pakkende muziek, die zich bij gebrek aan een accurater hokje laat omschrijven als psychedelische gothic metal. Maar hoe je het ook noemt, Wolvennest hééft iets. Drie gitaristen die constant in the zone verkeren en een thereminspeelster die ook zingt, met name. Deze band slaagt erin als een van de weinige zowel het verstand als de ziel te raken, en is wat ons betreft een van dé toppers van het weekend. Grote klasse.

Blackmetaltopper Watain speelt in Helldorado dan samen met Behemoth op de Prison Stage, wat ronduit schandalig is. “Who the fuck heeft Watain en Behemoth samengezet?”, vraagt ook Behemoth-frontman Nergal zich luidop af. En dan vergeet ie nog dat ook Heathen in de voor een tiende volle Swamp hun uitgesteld optreden van de namiddag nog inhaalt. Het houdt Watain geenszins tegen om er keihard tegenaan te gaan, op een podium dat mooi ingekleed is met hun brandende drietanden. “De vlammen op het podium zijn het vuur der vrijheid”, klinkt het voor een nog geen halfvolle tent.

Maar Behemoth heeft zich met hard werken en brute muziek opgewerkt tot headliner, en daar hoort een nóg grootsere show bij met een immens hoog drumpodium. Ze starten met een kabuki, het nummer ‘Ora Pro Nobis Lucifer’ en bewegende vlammenwerpers. Ze tonen kort daarna hun nieuwe look om hun laatste single ‘The Deathless Sun’ voor te stellen. “Samen kunnen we eender wat”, blaft Nergal. “But first and foremost we must conquer all!” De band blijft stappen vooruit zetten, en het is genieten van de perfect gecoördineerde show. Het machtige bisnummer ‘O Father O Satan O Sun’ sluit de set af.

“Fuck the fucking fuckers, before the fucking fuckers fuck you!” Aan duidelijkheid geen gebrek bij Funeral Dress. Helldorado zit zondagmiddag bomvol voor de Kempense punkveteranen. Ze draaien al een paar decennia mee, maar aan hun energie is dat geenszins te merken. Voor ‘Party on’ vliegen een stel strandballen in het publiek, dat massaal meezingt. “Tot binnenkeurt ergens on den toewg”: voor schoon Nederlands ben je ook bij deze band aan het verkeerde adres. Voor een geweldig feestje kan je het niet beter treffen.

De temperatuur in Kortrijk lijkt zondag iets draaglijker, en een deel van het publiek blijkt nog opvallend fris. “We speelden gisteren op Party San, en jullie bliezen Party San gewoon weg. I shit you not.” Brulbeer Dave Ingram van Benediction is in zijn nopjes met de fans in The Swamp. De lompe deathmetal van de Britten maakt de tent nog wat heter, en Ingram toont zich een publieksmenner pur sang. “This is an old guitar, and it’s powered by your screaaaammmmsss!” De kelen gaan open, en de fans vooraan hebben na een loodzwaar festival nog genoeg jus om te headbangen en de crowdsurfen. Wanneer Ingram vaststelt dat ie nog een extra nummer mag spelen, trekt hij nog een medewerker uit de coulissen. “Het is dankzij deze kerel!”, lacht hij. Beestig optreden!

Zwaar, zwaarder, zwaarst. Suffocation blijft goed, en veroorzaakt een duffe stofwolk in The Swamp. Een van de beste optredens van het festival, volgens de kenners. D.R.I. krijgt Helldorado lekker vol voor de laatste show van hun Europese tour. De crossoverband timmert al aan de weg sinds 1982, en is nog lang niet uitgezongen. Veertig jaar on the road, dan moet je wel iets goeds doen.

Op het hoofdpodium moeten enkele bands toch trekken en sleuren om het publiek mee te krijgen. Frontman Rasmus Bom Andersen van Diamond Head zingt geweldig, maar foetert dat hij slechts voor de eerste rij staat te werken. Na wat aanmoediging krijgt hij wat meer respons, maar het is toch pas bij oerklassieker ‘Am I Evil’ dat de vonk echt overspringt.

Ook Gotthard speelt geweldig, maar veel bezoekers beschouwen de hardrock van de Zwitsers toch eerder als achtergrondmuziek. Het helpt ook niet dat tussen de viptribune en het hoofdpodium opeens een waterglijbaan opduikt. Het Belgische Wildheart scoort ondertussen in een volle La Morgue. Alcatraz lust ook glammetal, en frontman Farty is de voorbije jaren sterk gegroeid als zanger.

Geweldige ideeën die je krijgt onder invloed zijn zelden zo geniaal als je had gedacht. De security moet ingrijpen wanneer enkele feestneuzen autobanden uit El Presidio meesleuren naar The Swamp. Maar Channel Zero-frontman Franky De Smet-Van Damme doet er nog een schepje bovenop door zo’n ding op het podium te rollen tijdens de set van Cannibal Corpse. De band raakt effectpedalen, tot woede van de gitaartech van Cannibal Corpse. De Amerikaanse deathmetalband heeft al strakker gespeeld, maar brulaap George ‘Corpseginder’ Fisher blijft molenwieken als een jonge stier. De gedichten ‘Stripped, Raped and Strangled’ en ‘Hammer Smashed Face’ sluiten de stomende set af.

In Helldorado start Pro-Pain nogal rommelig, met veel volk op het podium. Frontman Gary Meskil lijkt wat nerveus, en veel fans blijken toch moe na drie dagen in de hitte. De tent zit wel vol, en na ruim een halfuur krijgt de metalcoreband toch de crowdsurfers in de bakoven mee. Zanger Sven De Caluwé van Aborted brult, schreeuwt en knort de sterren van de hemel, en de band rickrollt de fans met een luid ‘Never Gonna Give You Up’ van Rick Astley. Heerlijk!

De Britten van het progressieve Tesseract kunnen een stukje spelen, en zanger Daniel Tompkins schakelt moeiteloos over van zeemzoete clean naar rauwe geschreeuw. Alleen: hij blijkt soms nog altijd te zingen wanneer hij de microfoon niet meer voor zijn bek houdt. Dat je aparte instrumenten of orkestratie op tape zet, tot daar aan toe. Maar je eigen (achtergrond)zang? Foei!

Bij Abbath is de sfeer opperbest, al kan het geluid zuiverder. Het optreden is muzikaal zwaar meeslepend, en Abbath zet meteen de toon met nummers uit het recente album ‘Dread Reaver’. Gaan en nooit stoppen: de band doet waar Noorse black metal voor staat. Opmerkelijk is nog de overgrote meerderheid van vrouwelijke metalheads in de zone voor de P.A.

Met Sick of it All en Ignite staat in Helldorado nog heel andere muziek. Een van hoogtepunten is daar bassist Brett Rasmussen van Ignite die in de circlepit gaat spelen terwijl de security rond hem een kring vormt. Zanger Lou Koller van Sick Of It All grapt dan weer dat hij nog liever een halfuur langer blijft spelen, zodat zijn band samen met Arch Enemy kan stoppen en hij kan gaan douchen met zangeres Alissa White-Gluz.

Tegen dat Arch Enemy de Prison Stage afsluit, is de kaars bij een deel van het publiek finaal aan het uitdoven. De technische deathmetal voelt wat als een anticlimax na het feestje bij Korpiklaani, en wanneer White-Gluz de reguliere set afsluit met een ‘Goodnight!’, roept bijna niemand om bisnummers. Lijken de nummers te veel op elkaar? Hebben ze te weinig hooks? Speelt de band gewoon te veel recent werk of is iedereen gewoonweg doodmoe? Om een of andere reden lijkt de mayonaise niet te pakken.

Nee, geef ons dan maar het Belgische Cobra The Impaler, dat La Morgue afsluit met onder meer begeesterende samenzang tussen de frontman en de bassist. De band verkent vele hoekjes van het metalgenre, en smeedt een prachtig amalgaam van kilte en warme, van ruigheid en tederheid. De zanger zoekt geregeld contact met het publiek, helpt een crowdsurfer op het podium en krijgt een flinke wall of death. Grote klasse, net als alle medewerkers die een heel weekend met de glimlach staan te werken in de verzengende hitte. Wat een geweldig weekend. Wat een zalige sfeer. Alcatraz, tot volgend jaar!

Met dank aan Danny Vermeijen en Kurt Hermans.