Als de opwarming van de aarde +2 graden bereikt in plaats van +1,5 graden, zullen volgens de IPCC-experts tegen 2050 zo’n 420 miljoen mensen meer te maken krijgen met “extreme hittegolven” en zullen tot 80 miljoen mensen meer het risico lopen honger te lijden.

In het klimaatakkoord van Parijs uit 2015 is een maximumdoelstelling vastgesteld van +2 graden opwarming ten opzichte van het pre-industriële tijdperk, en zo mogelijk +1,5 graden. Maar met de huidige trajecten is het volgens wetenschappers niet mogelijk die doelstelling te bereiken.

“Het leven op aarde kan zich herstellen van grote klimaatveranderingen door te evolueren tot nieuwe soorten en nieuwe ecosystemen te creëren. De mensheid kan dat niet”, waarschuwt de 137 pagina’s tellende technische samenvatting. “Het ergste moet nog komen, met gevolgen voor het leven van onze kinderen en kleinkinderen, veel meer dan voor dat van onszelf”, benadrukt het  IPCC.

Bij alle systemen voor voedselproductie komen plotse verliezen vaker voor”, luidt het in het rapport, dat klimatologische risico’s aanwijst als de “belangrijkste oorzaak”.

lees verder onder de foto:

Momenteel is de mensheid echter niet gewapend om de onvermijdelijke verslechtering van de situatie de baas te kunnen. “De huidige aanpassingsniveaus zullen ontoereikend zijn om het hoofd te bieden aan toekomstige klimaatrisico’s”, waarschuwt het IPCC.

In de tekst wordt ook gewezen op het gevaar van cascade-effecten. Sommige regio’s (het oosten van Brazilië, Zuidoost-Azië, Centraal-China) en bijna alle kustgebieden kunnen worden getroffen door drie of vier gelijktijdige weersrampen, of zelfs meer: hittegolven, droogte, cyclonen, branden, overstromingen, door muggen overgebrachte ziekten...

Bovendien, merkt het rapport op, zijn er de versterkende effecten van andere menselijke activiteiten die schadelijk zijn voor de planeet zoals vernietiging van habitats, overexploitatie van hulpbronnen, vervuiling en verspreiding van ziekten.

lees verder onder de foto:

Dan zijn er natuurlijk nog de onzekerheden rond de “omslagpunten”. Die zouden ingrijpende wijzigingen in het klimaatsysteem kunnen teweegbrengen die leiden tot een gewelddadige en onherstelbare verandering.

Bij meer dan +2 graden zouden de ijskappen van Groenland en West-Antarctica smelten. Die bevatten genoeg water om de zeespiegel met 13 meter te laten stijgen, en dat zou volgens recent onderzoek kunnen leiden tot een ‘point of no return’, een moment waarna de situatie onomkeerbaar is.

Daarom telt “elke fractie van een graad”, beklemtoont het IPCC. Een ander omslagpunt zou er bijvoorbeeld toe kunnen leiden dat de Amazone, samen met de oceanen een van de longen van de planeet,  in savanne verandert.

Ondanks de alarmerende conclusies biedt het verslag een sprankeltje hoop. De mensheid kan haar lot nog steeds in de richting van een betere toekomst sturen door vandaag krachtige maatregelen te nemen om de op hol geslagen groei van de tweede helft van de eeuw een halt toe te roepen.

lees verder onder de foto:

“We hebben een radicale transformatie nodig van processen en gedrag op alle niveaus: individuen, gemeenschappen, bedrijven, instellingen en overheid”, aldus het rapport. “We moeten de manier waarop we leven en consumeren volledig herdefiniëren.”

Het uitgebreide beoordelingsrapport over de gevolgen van de opwarming, dat 4.000 bladzijden telt en veel dramatischer is dan zijn voorganger uit 2014, is bedoeld om beleidsbeslissingen te onderbouwen. Het rapport moet in februari 2022 worden gepubliceerd, na goedkeuring bij consensus door de 195 VN-lidstaten. Dat is na de belangrijke klimaatconferentie COP26, die in november plaatsvindt in het Schotse Glasgow.