Earth Overshoot Day: "Vanaf morgen overschrijden we de draagkracht van de aarde"

De datum van Earth Overshoot Day, een concept bedacht door de Britse denktank New Economics Foundation, wordt ieder jaar herberekend door de internationale denktank Global Footprint Network. De voorbije jaren valt de datum telkens enkele dagen eerder.

Global Footprint Network geeft op zijn website aan dat Earth Overshoot Day in 2006 nog in oktober viel. Op minder dan tien jaar tijd is deze symbolische datum dus twee maanden verschoven. De bedoeling van de campagne is politieke leiders en burgers te laten nadenken over de kwestie.

"Earth Overschoot Day is slechts een schatting van de richting die de consumptie van natuurlijke rijkdommen uitgaat. Toch is het de beste wetenschappelijke benadering van het verschil tussen de vraag naar natuurlijke rijkdommen en de capaciteit van onze planeet om daarin te voorzien", zegt de denktank.

Vanaf donderdag, na 7,5 maanden dus, is de ecologische voetafdruk van de mens dit jaar dus groter dan de capaciteit van de planeet om de natuurlijke rijkdommen weer aan te vullen en "afvalstoffen" te absorberen. Het gaat dan onder meer om CO2 die afkomstig is van menselijke activiteiten. Als de aarde de uitstoot ervan niet voldoende kan compenseren, stapelen broeikasgassen zich op in de atmosfeer en warmt de aarde op.

Earth Overshoot Day wordt berekend door de ecologische voetafdruk en de biocapaciteit van een gebied tegen elkaar af te wegen. Zeeën of bossen bijvoorbeeld dragen bij aan de biocapaciteit, omdat ze het natuurlijk aanbod versterken. De ecologische voetafdruk daarentegen hangt onder meer af van de CO2 die wordt uitgestoten bij de verbranding van fossiele brandstoffen. Zowel de biocapaciteit als de ecologische voetafdruk worden uitgedrukt in "globale hectare", wat overeenkomt met het globale gemiddelde van de biologische productiviteit van een hectare.

Vooral sinds de jaren 2000 is Earth Overshoot Day snel vroeger beginnen vallen. Toch is de problematiek niet nieuw: in de jaren 70 was er voor het eerst een "ecologisch deficit".

Er zijn ook berekeningen per land. De "Overshoot Day" van België viel al op 13 maart. Dat komt voor een groot stuk doordat België relatief klein is en zeer dichtbevolkt. Sinds 1961, het eerste jaar dat het Global Footprint Network in rekening neemt, ligt de ecologische voetafdruk in België op gemiddeld 5 à 6 globale hectare per persoon. De biocapaciteit daarentegen bedraagt ongeveer 1 globale hectare per persoon.

'Koploper' is Singapore. In 2015 viel Overshoot Day daar al op 2 januari. Sommige Europese landen, zoals Zweden bijvoorbeeld, hebben daarentegen een biocapaciteit die hoger ligt dan de ecologische voetafdruk. Zij hebben meer natuurlijke rijkdommen dan ze verbruiken.