Tests met kankerdodend virus lijken veelbelovend: “Ik kreeg al palliatieve zorg, maar nu ben ik genezen”

Bij één patiënt verdween de kanker, terwijl anderen hun tumoren zagen krimpen. Het geneesmiddel is een verzwakte vorm van het koortslipvirus dat is aangepast om tumoren te doden. Grotere en langere studies zijn eerst nog nodig, maar deskundigen zeggen dat de injectie uiteindelijk een reddingslijn kan bieden aan mensen met vergevorderde kanker.

Krzysztof Wojkowski, een 39-jarige bouwvakker uit het westen van Londen, is een van de patiënten die deelnam aan de lopende veiligheidsstudie van fase één. Bij hem werd in 2017 kanker van de speekselklieren, nabij de mond, vastgesteld. Ondanks een operatie en andere behandelingen bleef zijn kanker groeien.

“Ik kreeg te horen dat er voor mij geen opties meer waren en ik kreeg al palliatieve zorg. Het was verschrikkelijk, dus het was ongelooflijk dat ik de kans kreeg om aan de proef deel te nemen”, zegt Wojkowski. Een korte behandeling met het virus lijkt zijn kanker nu te hebben genezen. “Ik kreeg vijf weken lang om de twee weken injecties die mijn kanker volledig uitroeiden. Ik ben nu al twee jaar kankervrij.”

De injecties, die rechtstreeks in de tumor worden gegeven, vallen de kanker op twee manieren aan: door de kankercellen binnen te dringen en ze te laten barsten, en door het immuunsysteem te activeren. Ongeveer 40 patiënten hebben de behandeling in het kader van het onderzoek uitgeprobeerd. Sommigen kregen enkel de virusinjectie, RP2 genaamd. Anderen kregen ook een ander kankergeneesmiddel met de naam nivolumab.

Hoofdonderzoeker professor Kevin Harrington vertelde de BBC dat de behandelingsresultaten “werkelijk indrukwekkend” waren voor een reeks gevorderde kankers, waaronder slokdarmkanker en een zeldzame vorm van oogkanker. “Het is zeldzaam om zulke goede responspercentages te zien in klinische proeven in een vroeg stadium, aangezien deze in de eerste plaats bedoeld zijn om de veiligheid van de behandeling te testen, en het gaat om patiënten met zeer gevorderde kankers waarvoor de huidige behandelingen niet meer werken”, zei hij. “Ik ben benieuwd of we voordelen blijven zien naarmate we meer patiënten behandelen.”

Het is niet de eerste keer dat wetenschappers een virus gebruiken om kanker te bestrijden. De Britse Nationale Gezondheidsdienst keurde enkele jaren geleden een soortgelijke therapie goed, maar dan met een verkoudheidsvirus. Deze therapie heet T-Vec en wordt nu gebruikt voor gevorderde huidkanker. Professor Harrington noemt RP2 een opgevoerde versie van T-Vec. “Het heeft andere modificaties aan het virus, zodat het meteen de kankercellen vernietigt van zodra ze in contact komen met elkaar.”

Doctor Marianne Baker, van Cancer Research UK, zei dat de bemoedigende bevindingen het verloop van de kankerbehandeling zouden kunnen veranderen. “Wetenschappers hebben 100 jaar geleden ontdekt dat virussen kunnen helpen bij de behandeling van kanker, maar het is een uitdaging geweest om ze veilig en effectief in te zetten. Deze nieuwe virale therapie is veelbelovend in een kleinschalige eerste proef. Nu hebben we meer studies nodig om na te gaan hoe goed het werkt”, besluit Baker.