Van koffiedrab naar oesterzwammen: Citamine start kwekerij in De Potterij

Coflab komt niet toevallig in de Potterij, ooit een wasserij, nu een circulair stadslabo vlak bij de Hanswijkstraat waar bijvoorbeeld Deelbaar Mechelen huis- en tuingereedschap, laptops en zaden deelt. De kiem voor de kwekerij werd gelegd door de stad, die met een berg koffiegruis zat.

“Voor Covid-19 belandde naar schatting wekelijks 63 kilogram koffieafval van de stedelijke administratie in de restafvalzak. Met Citamine vonden we een ideale partner om het bio-organisch afval niet enkel gescheiden te laten ophalen, maar het ook te laten gebruiken als grondstof”, zegt schepen van Duurzaamheid Marina De Bie.

Met dat koffiegruis kan nog heel wat gebeuren. Slechts 2 procent van de koffieboon belandt werkelijk in een kopje koffie. Voor Citamine, een vzw die van Mechelen een eetbare stad wil maken, is dit gesneden koek om iets mee te doen. 4.000 kilogram koffiegruis moet volstaan om 400 kilogram oesterzwammen te kweken.

De vzw is momenteel bezig met de opbouw van de kwekerij. “Daarbij worden geen nieuwbouwmaterialen gebruikt. We zijn gaan ‘sourcen’ in de stad. Zo hebben we materialen gehaald uit het vroegere ziekenhuis in de Zwartzustersvest, dat toch wordt afgebroken”, vertelt Stefan Van Ouytsel.

“Het materiaal voor de bouw van kweektenten is dan weer recupmateriaal uit drukkerijen, de bakfiets waarmee we, door middel van oude sausemmers uit frituren, koffiegruis gaan ophalen bij de stad, horecazaken, een school en een rusthuis is gemaakt van een oude kast.”

Aan het koffiegruis wordt vervolgens bermmaaisel van de stad toegevoegd en mycelium. Op enkele dagen tijd groeien de oesterzwammen al uit de ingekerfde emmers. “We zullen ze verkopen via de verpakkingsvrije kruidenier Kabas, het samenwerkingsverband van boeren M’akker en aan horecazaken”, zegt Berit Van den Bussche. De ‘champost’ na het kweken zal vervolgens worden omgezet in wormencompost, ideaal als bodemverbeteraar voor moestuinen.

Mechelen is niet de eerste stad die experimenteert met koffiedrab. Vernieuwend is wel dat er ook een doe-het-zelfplatform komt: Cofmade. “Daarop worden alle lessen gedeeld met de Mechelaars die zelf aan de slag willen met koffiegruis om oesterzwammen, microgroenten of witloof te kweken”, klinkt het.

De stad ondersteunt als partner van het Europees project Resourceful Cities projecten als Coflab graag. “Dit zijn vernieuwende projecten die met vallen en opstaan dingen uitproberen. Ze zijn niet vanaf het begin rendabel, maar kunnen op termijn wel voor een nieuwe dynamiek en jobs zorgen”, zegt schepen van Economie Greet Geypen.