NMBS-stationsdirecteur Patrice Couchard en burgemeester Alexander Vandersmissen verwijderden woensdagochtend symbolisch de laatste asbak in het station. Volgens Couchard is het rookvrij maken van de perrons een laatste etappe in het bannen van het rookstokje, nadat het in 2004 werd gebannen van de treinen en in 2009 uit de gesloten stationsgebouwen. Volgens de NMBS is daar ook een draagvlak voor: 7 op 10 is voorstander van een rookverbod, zo blijkt uit een bevraging bij de reizigers.

“In een station als dat van Mechelen nemen elke dag 20.000 personen de trein. We doen dit in de eerste plaats voor hun gezondheid”, zegt Couchard. “We willen ook dat dit mooie station dat we renoveren en gaan blijven renoveren proper blijft. We willen geen peuken meer zien op de perrons en de sporen.” Hij wil de sigaret volgend jaar bannen in alle stations, maar wacht daarvoor op een wijziging van de spoorwet.

Kim Buyst diende daartoe een dikke maand geleden een wetsvoorstel in. “De spoorwet bepaalt nu dat gerookt mag worden op de perrons, behalve in overdekte en halfoverdekte stations. Omwille van de gezondheid, de denormalisering van de sigaret en de peuken op de grond willen we dat wijzigen”, verklaart het federaal Groen-parlementslid.

“Binnen de commissie hebben we dan beslist om adviezen in te winnen bij onder meer Kom op tegen Kanker, de NMBS en de VVSG. We hebben al een aantal binnen die positief zijn.” Al zijn er ook nog werkpunten. “We hadden een datum van inwerkingtreding op 1 januari 2022, maar dat zal te snel zijn”, geeft ze aan. Maar ze heeft er goede hoop op dat de wetswijziging er zal komen en dat deze tegen de zomer kan ingaan voor alle stations. “We moeten onder meer wel nog bekijken hoe de handhaving moet gebeuren.”

Kom op tegen Kanker juicht een rookverbod op de perrons toe. “Als je publieke ruimtes als stations rookvrij inricht, dan gaan rokers stilstaan bij hun rookverslaving. Dat is een heel goede trigger om te stoppen met roken. Zo boeken we een enorme gezondheidswinst, want een op de twee rokers sterft vroegtijdig aan zijn verslaving”, zegt Hedwig Verhaeghe, directeur Kennis en Beleid.

“Een tweede aspect zijn de niet-rokers, want er is wetenschappelijk bewijs dat ook roken in openlucht schadelijk is voor de gezondheid. Er werden tot negen meter afstand fijne stofconcentraties vastgesteld. We weten dat ook meeroken maakt dat mensen vatbaarder zijn voor longkanker, hartinfarcten en beroertes en dat zwangere vrouwen kinderen op de wereld zetten met een lager geboortegewicht.”

“Ten derde willen we met Generatie Rookvrij jongeren beschermen tegen rookverslaving. Jongeren kopiëren graag. Zien roken, doet roken”, aldus Verhaeghe.

Niet alleen de perrons in Mechelen, maar ook het plein voor het station wordt rookvrij. “Als je als stad het Generatie Rookvrij-verhaal echt meent, dan is dit de plek bij uitstek waar dat moet gebeuren. Dit is de nieuwe toegangspoort tot onze stad, waar mensen de stad voor het eerst betreden. Dan moet je hier durven doorduwen”, zegt burgemeester Vandersmissen.

Voorlopig blijft het bij sensibiliserende affiches en verwijderde asbakken. Het is niet zo dat rokers zullen worden aangesproken op hun rookgedrag. In Mechelen mag je nu al op verschillende speeltuinen en sportterreinen niet roken in het kader van Generatie Rookvrij.

Nooit meer roken op het perron of in het station: NMBS en minister positief over initiatief stad