Al gehoord van een ‘uitgestelde’ koffie?

“Doe er maar een ‘uitgestelde’ koffie bij”. Dat zinnetje heb je misschien op café al weleens gehoord. Sommige handelaars geven gratis ‘uitgestelde’ drankjes of eten aan mensen die het zelf niet kunnen betalen of er nood aan hebben. Dat kan gaan van een kop koffie tot een kom soep of zakje frietjes. Klanten kunnen in deze handelszaken bijvoorbeeld kopjes koffie of andere (non-alcoholische) dranken bestellen voor behoeftigen. De handelaar kan deze op een later ‘uitgesteld’ tijdstip dan wegschenken aan een minder bedeelde medeburger. Je weet dus als schenker vooraf niet precies voor wie je bestelt. De traditie is oorspronkelijk gestart in Parijs, maar begint zich nu ook in Leuven en andere steden te verspreiden. 

Riet Buvens en Sieg Pauwels zijn het netwerk ‘Enchanté’ gestart in Leuven. “Twee meisjes hadden het project ingediend bij de stad Gent en het concept kent daar al een tijdje een succes. Enkele collega’s van mij vertelden er over en ik had al snel iets: waarom doen we dat ook niet in Leuven?”, vertelt Riet. Samen met andere vrijwilligers hebben Riet en Sieg het concept in Leuven uitgewerkt en partners gezocht. “Intussen zijn er al heel wat Leuvense handelaars op de kar gesprongen. Ook de sympathie onder de Leuvenaars is groot, maar de drempel om een ‘uitgesteld’ drankje te vragen, blijft nog heel hoog”, besluit initiatiefneemster Riet. 

Van café tot bakker, van frituur tot kledingzaak, elke handelaar kan zich aansluiten bij het Enchanté-netwerk. Sinds de opstart in oktober 2019 zijn er al zo'n 24 Leuvense handelaars aangesloten. Onder meer bij Hal 5, Swartehond, Barboek, Leuven Central, Wijnbar Convento, De Maekerij en De Hoorn vind je een ‘Enchanté-sticker’. In koffiebar Swartehond hangen er momenteel een 9-tal bonnen voor ‘uitgestelde’ drankjes op het prikbord. “Er zijn nog maar drie mensen eentje komen vragen. We merken dat de drempel heel hoog is. De meeste die het nodig hebben, weten wellicht nog niet dat het concept bestaat”, klinkt het bij Swartehond. “Het is een heel goed idee. We merken dat klanten sneller zeggen: doe er nog een ‘uitgestelde’ koffie of soep bij. Maar de mensen die in geldnood zitten en het écht kunnen gebruiken, weten nog te weinig van het bestaan af. Er is nog maar één iemand eentje komen vragen”, zegt Anneke Cremers van café Leuven Central. Zij hebben zich twee weken geleden aangesloten bij het netwerk en hebben al acht bonnetjes op het prikbord hangen.

Men kan zich natuurlijk afvragen of daar dan geen misbruik van gemaakt wordt. “Misbruik is vandaag nog niet aan de orde. Niemand moet zich vragen stellen over iemand die een ‘uitgesteld’ drankje vraagt. Het werkt volledig op vertrouwen”, aldus Riet. “Voor velen is dit een mooie aanzet om toch iets te doen voor het sociaal welzijn van de medemens, zonder een engagement te moeten aangaan”. 

Enchanté-handelaars herken je door een sticker op het raam.