Beeldhouwer-kunstenaar heeft gemengde gevoelens tijdens restauratie oorlogsmonument: “Er zijn cultureel gezien belangrijkere zaken”

Over de restauratie en replica van het oorlogsmonument op het dorp van Lede is al heel wat inkt gevloeid. Oorspronkelijk was het de bedoeling het beeld te vervangen door een monument van de vrede, maar onder invloed van drukkingsgroepen besloot de gemeente het nieuwe beeld aan het Markizaat te zetten en toch voor een kostelijke ‘replica’ van het onherstelbare monument te kiezen.

“Zonde”, vindt kunstenaar Leendert Van Accoleyen. Hij werd nochtans door de gemeente aangesteld om een replica te maken van het beeld in zijn oorspronkelijke toestand. Dus voor de aanpassing door de Duitse bezetter. Die bezetter liet tijdens WOII de leeuw die de adelaar verpletterde wegkappen. “En die terugkeer voelt voor mij aan als een stukje verloochenen en uitwissen van de geschiedenis van dit monument”, stelt hij onomwonden. Merkwaardig genoeg werd het behoud van het monument op basis van een replica net ingegeven uit de wil om de geschiedenis te bewaren.

“Het is duidelijk dat hier andere motieven speelden dan kunst en dat is eigenlijk jammer. Er zijn cultureel gezien belangrijkere zaken in Lede. Gelukkig mag en moet ik wel deels een eigen invulling geven aan het nieuwe werk, maar eigenlijk had de gemeente voor dit bedrag (120.000 euro voor het beeld en 55.000 euro voor de sokkel nvdr.) veel andere dingen kunnen doen waaronder kiezen voor een hedendaags modern en fris concept.” Toch klaagt Van Accoleyen niet. “Het is natuurlijk dankzij dergelijke opdrachten dat ik een inkomen heb om vervolgens zelf in alle vrijheid mijn eigen werk te kunnen maken. Los daarvan blijft het een mooie kans en ben ik wel blij iets te mogen betekenen voor mijn eigen gemeente.”

Die andere werken zijn overigens helemaal niet mis. Recent pronkte Van Accoleyen nog op het kunstenfestival in het Nederlandse Aardenburg met een eigen installatie. “Op een hoogte van 21 meter takelde ik een katoenen legertent van 10 meter op 5 meter, goed voor 150 kilogram als ‘Ground residentie’. Het ding overleefde een storm en gaf prachtig weer wat ik wou tonen.” Ander opmerkelijk recent werk was ‘Transport naar Mars’. Ook dat werk vertrok uit de natuur en ambieerde naar boven te gaan. Een vaak terugkerend gegeven.

“De natuur dient vaak als inspiratiebron”, vertelt de kunstenaar die oorspronkelijk school liep aan de Sint-Lucas kunstacademie in Gent, vervolgens drie jaar aan het werk ging in een bronsgieterij in Merelbeke en zich verder bekwaamde in de Antwerpse Koninklijke Academie voor beeldhouwwerken. “Die opleiding zorgde er voor dat ik vertrekkend vanuit de anatomie ook met beelden, zoals het oorlogsmonument van Lede, aan de slag kan.”

Zoals elke kunstenaar is vrijheid ook voor Leendert het hoogste goed. “Ik werk en leef in mijn bestelwagen waardoor ik ga en sta waar ik zin in heb. Voor mijn grotere werken heb ik wel een atelier bij Ercola in Antwerpen en in een serre in Mechelen.” Leven van de kunst is helaas weinigen gegeven. “Gelukkig heb ik niet veel nodig, maar het brengt inderdaad niet veel op. Stiekem ben ik dus wel blij dat ik deze replica kan en mag maken en ik geniet ook wel van het onderzoeken van de vormen en de fijne afwerkingen zoals bijvoorbeeld aan het totaal verweerde gezicht.”

Dat de jonge kunstenaar een risico neemt door toch deels een eigen invulling te geven aan het historisch monument beseft hij heel goed. “Het oorlogsmonument is hier enorm emotioneel geladen, maar ik doe het vooral – weliswaar binnen de opgelegde krijtlijnen – op de manier waar ik me goed bij voel.” Vrees voor potentiële reacties of kritiek hebben dan ook geen invloed op Leenderts creatieve aanpak.

“Als de Ledenaar me omwille van het finale resultaat zou uitspuwen, dan is dat maar zo. Met mijn bestelwagen ben ik vrij als een vogel om andere oorden op te zoeken”, relativeert Leendert. Het illustreert dat hij een echte kunstenaar is en dat meet je niet louter aan de gefabriceerde werken, maar veeleer aan de attitude waarmee men in het leven staat.