Sp.a wil geen vernieuwing kanaal Bossuit-Kortrijk: “Megalomaan project zonder meerwaarde”

Even heropfrissen: het kanaal Bossuit-Kortrijk is een belangrijke schakel in het Europese binnenvaartnetwerk Seine-Schelde Vlaanderen dat de havens van Antwerpen en Gent met Parijs verbindt. In Vlaanderen is de Leie de hoofdas. Het laatste stuk van het kanaal in Kortrijk, waar nabij openluchtbad Abdijkaai de verbinding wordt gemaakt met de Leie, is niet breed en diep genoeg voor schepen tot 3.000 ton, waardoor schippers nu 138 kilometer moeten omvaren via Gent. Een schip van 3.000 ton haalt tot 150 vrachtwagens van de weg. Dus zoekt De Vlaamse Waterweg op vraag van de Vlaamse overheid naar een oplossing, met een nieuwe kanaalverbinding, die ook watergebonden economie stimuleert. Zo zouden de vervoerde tonnages op het kanaal door de vernieuwing stijgen naar 2,9 miljoen ton per jaar tegen 2040 en 4,5 miljoen ton per jaar tegen 2070.

Er zijn kort uitgelegd drie mogelijkheden. Optie één: een breed rechtdoortracé waarbij in Kortrijk een flessenhals, met zeker twee van de drie beschermde sluizen daar, verdwijnt en waardevol erfgoed zoals het openluchtbad Abdijkaai, pakhuizen en Stoopsfabriek mogelijk niet gespaard blijven. Optie twee: een bypasstracé achter wijk De Venning in Kortrijk, waarbij stadsgroen Venning getroffen wordt en huizen en bedrijven dreigen onteigend te worden. Optie drie: een ringtracé dat langs de ring rond Kortrijk (R8) loopt, vanaf de Visserskaai in Kortrijk tot de aansluiting op de Leie op de grens van Kortrijk, Kuurne en Harelbeke. Het ringtracé dreigt een natuurgebied tussen de N43 en de Leie aan te tasten, op een strook tussen IJsbaan De Piste in Kortrijk en het waterzuiveringsstation in Harelbeke. Maar daar leven beschermde dieren, zoals de nachtvlinder Spaanse vlag en de eikelmuis. Er zijn ook vragen bij de kost: zo gaat een scenario voor het ringtracé uit van 540 tot 635 miljoen euro.

Nadat Groen zich eerder tegen de kanaalvernieuwing kantte, doet nu ook sp.a dat: “Er wordt al tien jaar over het kanaal gepalaverd. Als ze op dat tempo doorgaan, hypothekeert het voor nog eens tien jaar andere investeringen in verkeersveiligheid en natuurbehoud. Gezinnen en ondernemers in de omgeving krijgen zo geen perspectief. Laat ons vanaf nu alle energie en middelen focussen op de vernieuwing van de ring rond Kortrijk (R8).”

Het kanaal ligt langs een aantal belangrijke industriële sectoren. Maar de kritiek op de optimistische economische meerwaarde van een kanaalvernieuwing klinkt steeds luider. “De garanties rond betaalbaarheid volgen nog altijd niet. En de negatieve ecologische impact is te groot. Natuurgebieden zoals stadsgroen Venning en de Oude Leiearm in Kuurne kunnen zwaar aangetast worden of verdwijnen. We geloven niet meer in natuurcompensaties. Zo is de beloofde 500 hectare voor Rivierherstel Leie er ook nog niet. De Kortrijkse regio behoort tot één van de meest natuurarme van Vlaanderen. Sp.a wil hier omzichtig mee omspringen.”

Sp.a vraagt om de aandacht op verkeersveiligheid te leggen: “We kunnen niet beslissen wat er met de R8 moet gebeuren, zolang er niet wordt beslist over het kanaal. Laat Vlaanderen eerst maar werk maken van de verkeersveiligheid op de ring. Wij verkiezen heel duidelijk om de honderden miljoenen euro’s - die de Vlaamse regering wil investeren in het kanaal - te heroriënteren naar de R8, verkeersveiligheid en natuurbehoud langs het kanaal en de Leie. Want zolang het kanaaldossier als een donkere schaduw boven ons hoofd blijft hangen, dreigen andere nodige investeringen op de lange baan geschoven te worden.”

Wat de R8 betreft: met de uitgespaarde miljoenen voor de kanaalvernieuwing kan je bijvoorbeeld de ring rond Kortrijk onder de Leie (nu is er op de grens tussen Kortrijk en Kuurne een brug) en/of de drie R8-kruispunten tussen Kortrijk en Harelbeke laten lopen. Ondertunnelen dus, wat een zegen zou zijn voor omwonenden, met minder fijn stof en geluidshinder. Groen stelde dat eerder al voor. Er wordt verder al vele jaren aandacht gevraagd voor enkele R8-kruispunten tussen Kortrijk en Kuurne, waar al dodelijke ongevallen waren. Daar liggen al jaren bermen klaar, waar de R8 moet op ingericht worden om die kruispunten te kunnen laten verdwijnen.

Wie de studie rond de vernieuwing van het kanaal Bossuit-Kortrijk in detail wil raadplegen: www.planbk.be.