Justitie pakt winkeldieven harder aan: “Betrapt = onmiddellijk betalen, anders riskeer je vervolging”

In ons land worden dagelijks 500 winkeldiefstallen gepleegd, goed voor een jaarlijks verlies van om en bij de 1 miljard euro. Onthutsende cijfers voor iets wat doorgaans omschreven wordt als ‘kleine criminaliteit’. “Maar dat is het helemaal niet”, zegt Danny Van Assche, gedelegeerd bestuurder van Unizo. “Winkeldiefstallen zorgen niet alleen voor veel financieel nadeel bij onze handelaars maar ook voor gigantisch tijdverlies en frustratie omwille van het feit dat veel van die diefstallen nadien gewoon geseponeerd worden.”

West-Vlaams procureur Filiep Jodts geeft dat ook toe. “Veelplegers zullen doorgaans wel vervolgd worden maar het klopt dat we, onder meer door personeelskrapte, vaak overgaan tot seponering, zeker als de dader de gestolen goederen heeft betaald. De procedure was tot dusver ook tijdrovend. De handelaar belt de politie, die stelt een proces-verbaal op dat onze richting uitkomt en ook op het parket neemt zo’n dossier nog wat tijd. Daarom is het voor alle partijen in dit verhaal - parket, politie en handelaars - veel interessanter dat daders onmiddellijk, in de winkel, de rekening gepresenteerd krijgen.”

_{(lees verder onder de foto)}

Naar schatting slechts 10 procent van de winkeldiefstallen wordt door de handelaar effectief aangegeven bij de politie. “Dat is te wijten aan het gevoel dat er toch niets mee gedaan wordt”, zegt justitieminister Vincent Van Quickenborne. “Daarnaast is de waarde van de buit in veel gevallen te klein om de stap te zetten naar de politie. Dat is verkeerd. Elke diefstal zou moeten aangegeven worden. Door de invoering van ‘lik-op-stuk boetes’ hopen we die aangiftebereidheid serieus op te krikken. Daders worden immers onmiddellijk aangepakt.”

Volgens Van Quickenborne krijgen winkeldieven onmiddellijk de rekening gepresenteerd, via een onmiddellijke inning. “Die kan, afhankelijk van de waarde van het gestolen goed, oplopen tot 350 euro. Direct te vereffenen via een betaalterminal van de politie, een QR-code of via een klassieke overschrijving. Daarnaast moeten daders ook de winkelier vergoeden voor zijn nadeel. Wie dat weigert, riskeert gerechtelijke vervolging.” Eén bedenking toch: winkeldieven die geen geld hebben, zal het misschien weinig uitmaken. En dan blijft uiteraard ook de winkelier op zijn honger zitten.

_{(lees verder onder de foto)}

“Toch zijn we blij dat zo’n onmiddellijke inning nu bestaat”, zeggen Brecht en Arthur Devos. Vader en zoon baten in het winkelcentrum K in Kortrijk sinds zeven maanden een vestiging uit van Proxy Delhaize. “Gemiddeld twee keer per week moeten we de politie bellen voor een winkeldiefstal. Bovenop het financieel nadeel dat we lijden, kost ons dat ook elke keer twee werkuren. Vooral je een winkeldief aanspreekt, moet je eerst zeker zijn dat hij ook effectief gestolen heeft. Dat kan alleen door de persoon in kwestie een tijd in de gaten te houden. We moeten de winkeldief ook bij ons houden. Is hij agressief, dan is de politie er snel. Blijft hij rustig, dan duurt het wat langer. Het papierwerk vraagt ook tijd die we niet kunnen besteden aan andere zaken die wél een meerwaarde geven voor de klant.”

Vader en zoon Devos proberen altijd alert te zijn maar nu en dan zijn ze er toch aan voor hun moeite. “Vorige week had iemand in de winkel snel een fles gin leeggedronken en wandelde hij naar buiten met een tweede fles die hij in zijn jas had weggestopt”, vertelt Brecht. “Ik liep hem achterna en vroeg z’n jas te openen. Hij reageerde agressief, opende z’n jas, haalde de fles er uit en gooide ze op de grond aan diggelen. 40 euro verlies en een portie opkuiswerk er bovenop. Reken daarbij nog eens 40 euro voor de fles die hij al had uitgedronken en je weet dat het vele weken duurt voor je als handelaars nog eens winst maakt op je sterke drank. De marges daarop zijn immers heel klein.”

“Een tijdje geleden was er ook een jongeman die er met vijf of zes pakjes sushi vandoor ging”, vertelt Arthur. “Samen met enkele klanten gingen we hem achterna. We hebben hem van zijn fiets moeten sleuren, anders was hij zeker kunnen vluchten. Uiteraard hebben we er die keer ook de politie bij gehaald, want hij reageerde nogal agressief. Bleek uiteindelijk dat die gast amper 15 jaar was. De politie heeft ‘m meegenomen maar we hebben er achteraf nooit meer iets over vernomen. Dat is frustrerend. We weten dus niet eens of hij gestraft werd. Maar intussen was de sushi die hij meenam wel naar de vaantjes.”

_{(lees verder onder de foto)}

Schepen van economie Wouter Allijns (Team Burgemeester) is tevreden met de invoering van de lik-op-stuk boetes. “Jaarlijks worden in onze stad 300 winkeldiefstallen geregistreerd maar het gaat maar om een fractie van het werkelijk aantal feiten”, zegt hij. “Je kan dus gerust spreken over een echte plaag. We stellen ook vast dat die cijfers, in tegenstelling met andere vormen van criminaliteit, helemaal niet dalen. Ze blijven min of meer status quo. Dat wijst ongetwijfeld op de straffeloosheid die tot dusver heerste. Daders die zich nu nog bezondigen aan dergelijke feiten, zullen allicht twee keer nadenken voor ze tot actie overgaan.”

LEES OOK:

Moeder van drie verstopt gestolen goederen in kinderwagen: “Wellicht slechts het topje van de ijsberg”

Oostende stuurt ‘dieven’ naar handelaars... zodat ze later echte diefstallen kunnen voorkomen

Geweld tegen politie lijkt af te nemen, maar nog altijd 28 incidenten per dag: “Hoelang kunnen wij dit nog tolereren?”