Sommige tradities gaan gelukkig gewoon door: Keerbergse kinderen gaan dit weekend Koeken zingen

“Koeken zingen is een lokale traditie die hier al zolang ik weet voorkomt”, zegt Frans. “In Keerbergen en Bonheiden zingen we om koeken, meer naar het noorden zingen ze om geld, en nog verder zingen ze gewoon niet.” Frans herinnert zich goed hoe het er tachtig jaar geleden aan toe ging. “Kinderen mochten mee zodra ze konden lopen. Ik was drie jaar toen ik voor het eerst ging zingen. Als de kleinsten te moe waren werden ze naar huis gebracht zodat de ouderen verder konden. Kinderen ouder dan twaalf of dertien jaar deden niet meer mee, dat was te belachelijk geworden.” Een precieze oorsprong van de traditie kan Frans niet bepalen. “Mijn moeder is geboren in 1911, dus zo oud is koeken zingen al zeker.” 

Voor iemand die niet van de streek is, is de traditie volslagen onbekend. “Elke 31ste december waren de straten in Keerbergen van de kinderen, zoals de straten van Antwerpen vandaag van de Hollanders zijn”, lacht Frans. “Kinderen staken her en der de straat over om aan te bellen. Dat zou vandaag gewoon niet meer veilig zijn. Er was toen altijd wel iemand thuis. Dat werd ook verwacht. Koekenfabrieken maakten rond die periode speciale koeken: van die ronde mariakoeken met een laagje glazuur. Soms werden die extra versierd met een papieren engeltje. Mijn moeder was kruidenier, en zorgde er die dag voor dat ze een aantal dozen op voorraad had.”

“Echt alleman deed mee”, vervolgt Frans. “Er waren dan wel minder mensen in Keerbergen, de gezinnen waren groter.” Kinderen tooien zich ook vandaag nog met een beurs die vastgeknoopt wordt rond de hals. “Vroeger maakten we die beurzen door keukenhanddoeken aan elkaar te stikken.” Koeken worden in de beurs gegooid, en mogen dus niet met de hand worden aangenomen. “Coronaproof voor die term nog maar bestond.” Nog steeds wordt het aloude lied gezongen door de kinderen:  

Oudjaar, nieuwjaar                                                                                                                                                                                        Twee koeken is een paar                                                                                                                                                                                    ‘k Wens u ’n gelukkig nieuwjaar!

“De tekst is grotendeels hetzelfde gebleven, behalve het woord ‘gelukkig’”, zegt Frans. “Dat moet eigenlijk ‘zalig’ zijn.” Twee lettergrepen in plaats van drie bevorderen het metrum. “Maar dat woord is tegenwoordig taboe.” Frans, die zich overgrootvader mag noemen, kijkt er alvast naar uit. Ook zijn achterkleinkinderen zullen van de partij zijn. “Wij als heemkundige kring vinden tradities natuurlijk belangrijk”, zegt Frans. “En het is fijn om te zien dat het nog altijd leeft. Nu is dat natuurlijk niet meer zo, maar vroeger deed werkelijk heel het dorp mee. Soms was er wel eens een uitzondering. Dan zongen wij een ander liedje. Plots bleek er dan wel iemand thuis te zijn. En wij maar lopen.” Dat liedje klinkt zo: 

Hoog huis, laag huis                                                                                                                                                                                            Er is een gierige pin in huis.