Van pest tot cholera: heemkring brengt ziektes in kaart die Izegem ooit teisterden

“Corona wordt vaak vergeleken met de Spaanse griep, die tijdens de vorige eeuw tienduizenden slachtoffers maakte. Al snel bleek dat in het Izegemse stadsarchief weinig informatie te vinden was over de Spaanse griep en dat was de aanleiding om een corona-archief aan te leggen zodat de gebeurtenissen voor de volgende generaties bewaard blijven”, verduidelijkt archiefschepen Kurt Himpe.

“Gelukkig beschikken we wel over bronnen over de andere epidemieën en infectieziekten ”, licht Brecht Dutillieux toe. “Al in de zestiende eeuw was er sprake van een pestgeval in Emelgem en werd de betrokkene in quarantaine en onder toezicht geplaatst. In de zeventiende eeuw was er zelfs een piek van de pest en in 1647 waren er niet minder dan 233 sterfgevallen in Izegem, een abnormaal hoog getal voor die tijd. In de eerste helft van de zeventiende eeuw kwam er door toedoen van Izegem ook een opvangtehuis voor leprozen in Emelgem. Op het einde van die eeuw werd onze stad getroffen door dysenterie en in 1694 stierven bijna 800 Izegemnaars, waarvan 52 procent kinderen. Dat is naar schatting maar liefst een kwart van de toenmalige Izegemse bevolking. Oorlog en besmettelijke ziekten gingen hand in hand en waren genadeloos”.

“In de achttiende eeuw was er in Oostenrijkse Nederlanden een tijdelijke vermindering van dodelijke epidemieën. Begrijp dit niet verkeerd, dysenterie, tyfus, mazelen, pokken en tuberculose bleven heel wat mensenlevens wegrukken... Ook cholera sloeg toe in Izegem. De gemeenteraad benoemde in 1831 een ondercommissie van Gezondheid om maatregelen te nemen tegen eventuele gevallen van cholera. Ook in Emelgem en Kachtem werden in de negentiende eeuw comités opgericht om besmettelijke ziektes in te dijken. In de negentiende eeuw begonnen de lokale besturen in te zetten op hygiëne, een cruciale factor in de strijd tegen epidemieën. Zo kwamen er van bovenaf ook subsidies voor het bevorderen van de openbare gezondheid door bijvoorbeeld het leggen van riolering”, verduidelijkt Brecht Dutillieux.

“In 1912 werd Izegem zwaar getroffen door tyfus en met de Eerste Wereldoorlog doken in onze stad opnieuw tal van infectieziektes de kop op. Tyfuslijders werden sinds 1916 verzorgd door twee dokters en vijf zusters van Liefde in een zogenaamd Seuchenlazarett of epidemieziekenhuis in de Gentseheerweg. Met het ‘opduiken’ van Covid-19 in 2020 is gebleken dat de maatschappij in de 21ste eeuw nog steeds kwetsbaar is voor besmettelijke ziekten”, besluit Brecht Dutillieux.