Op sociale media circuleert sinds dit weekend de oproep om zaterdag over te gaan tot een opstand in Maasmechelen, naar aanleiding van de coronamaatregelen. “Heel Maasmechelen in opstand”, klinkt het. Intussen bestaat er ook al een besloten groep waarin de actie zou worden voorbereid. De politie is een onderzoek gestart én heeft intussen ook preventief versterking aangevraagd bij de federale politie. Dat gaat dan over extra manschappen en bijvoorbeeld het waterkanon. Tegelijk zouden meerdere steden zo’n aanvraag hebben ingediend, dus is het nog afwachten of iedereen bediend kan worden. Ook de handelaars zijn er allesbehalve gerust in. “Het is al zo moeilijk voor ons om het hoofd boven water te houden. Veel jonge zelfstandigen gaan dit niet overleven”, klinkt het. 

Maandagavond gooide een jongeman er een molotovcocktail richting het huis van oud-burgemeester Georges Lenssen (Open Vld). Op sociale media dook een filmpje op van een jonge Maasmechelaar die een molotovcocktail aansteekt. Hij staat voor de woning van de oud-burgemeester en roept ‘Maasmechelen, we gaan beginnen’. Na het gooien, ploft de fles kapot op de grond met een grote vuurbal als gevolg. Op het einde van het filmpje, dat slechts acht seconden duurt, hoor je de dader nog lachen. Ook naar deze feiten is de politie een onderzoek gestart. 

Burgemeester Raf Terwingen (CD&V) veroordeelt het organiseren van de ‘opstand in Maasmechelen’ en spreekt na de molotovcocktail over een verwerpelijke daad. “Dit is totaal onverantwoord. Het is echt een kaakslag voor iedereen die vecht tegen corona, en voor de vele hulpverleners die hun leven al maanden riskeren.”

De Turkse gemeenschap van Maasmechelen roept ondertussen op tot kalmte. “Laat je niet beïnvloeden door wat er in Nederland gebeurt”, zegt het bestuur van MM Turk. “We willen de jongeren van de straat houden en hen het juiste pad laten bewandelen. Geweld lost niets op.” Dat zegt ook Hasan Düzgün, bestuurslid bij de Tevhid moskee én Unia. “Ik begrijp dat velen de maatregelen omtrent corona moe zijn. Dat geldt ook voor mij. Maar protestacties zoals in Nederland horen niet thuis in onze samenleving.”

Iets verder, in Genk, klinkt een gelijkaardige oproep. Er wordt opgeroepen om zaterdag te verzamelen aan het station en vuurwerk en rookbommen mee te nemen. “Heel het centrum gaat dood”, klinkt het. Burgemeester Wim Dries bekijkt samen met de politie wie achter de oproep zit. “Wij nemen dit natuurlijk ernstig en bekijken de komende dagen welke maatregelen nodig zijn. We volgen het alleszins heel nauw op.”

En ook in Hasselt is er op Facebook een evenement aangemaakt om mensen op te roepen tot protest. Dat bevestigt burgemeester Steven Vandeput (N-VA), als is er volgens hem geen reden tot paniek. “We hebben gezien dat er iemand een evenement heeft aangemaakt om mensen in Hasselt op te roepen tot protest. Het ging om één persoon die zijn aanwezigheid bevestigde, en vier geïnteresseerden om naar het evenement te gaan. Het is slechts één voorval die we niet als zorgwekkend beschouwen, maar we nemen het zekere voor het onzekere en hebben de politie gevraagd om de situatie in het oog te houden.”

Ook in Turnhout circuleert sinds dit weekend een oproep om rel te schoppen op sociale media. “Zaterdag 30 januari verzamelen op Grote Markt Turnhout”, staat te lezen in de oproep. “Kom best gekleed in het zwart, we gaan Turnhout op ze kanker kop zetten. Neem bijvoorbeeld vuurwerk mee etc.” In het bericht wordt ook opgeroepen om de boodschap verder te delen.

Handelaars die het bericht onder ogen kregen, hebben hun ongerustheid geuit bij het stadsbestuur. De politie in Turnhout is op de hoogte van de oproep tot amok en houdt en vinger aan de pols. “We hebben de bron nog niet kunnen achterhalen, maar we vermoeden dat het een uitloper is van het recente geweld in Nederland”, vertelt korpschef Roger Leys.

Op sociale media doken er recent ook berichten op om zaterdag 30 januari in Kortrijk in opstand te komen tegen de coronamaatregelen. “Jongeren roepen elkaar via Snapchat, Instagram en WhatsApp op om die dag om 14 uur in het stadscentrum af te spreken en er aan het rellen te slaan”, vertelt Jamal Qnioun, een ‘influencer’ binnen de moslimgemeenschap. “We nemen het ernstig en onderzoeken hoe reëel de dreiging is en van wie het komt”, zegt lokaal politiewoordvoerder Thomas Detavernier.

‘Woensdag om 17 uur op de Grote Markt, ‘rwina’. Deel op jullie sociale media’. Het is één van de berichten die circuleren op het internet, met ‘rwina’ als straattaal voor rellen. Of het nu serieus is of niet, de lokale politie van Sint-Niklaas en de burgemeester nemen geen risico, zeker nu er al in heel wat Vlaamse steden oproepen tot rellen circuleren. “De politie volgt dit op. Uiteraard is er een verhoogde waakzaamheid, vooral met de bedoeling om situaties te voorkomen. Hoe het loopt in sommige groepen op sociale media, daar hebben we meestal het raden naar. In dit geval lijkt het niet te gaan om publieke oproepen, maar meer in besloten kringen. De politie is niettemin waakzaam”, stelt burgemeester Lieven Dehandschutter (N-VA).

Net als in Hasselt, is er ook in Gent via minstens twee Facebookevenementen opgeroepen tot protest. De ene spreekt zelfs letterlijk van rellen, ‘Deel dit verder en zorg dat heel Gent op kop sta’ staat er te lezen. De andere is een ‘protest tegen de avondklok’. Of daar veel gehoor aan gegeven zal worden, valt af te wachten. De politie houdt de situatie alvast nauwlettend in de gaten. Burgemeester Mathias De Clercq (Open Vld) roept ondertussen op tot kalmte. “Ja, het is zwaar en het is lastig voor iedereen. Maar oproepen tot rellen of oproepen om de maatregelen naast zich neer te leggen, zal er alleen maar voor zorgen dat we noodgedwongen nog langer in deze moeilijke periode zullen moeten blijven hangen.”

In Aalst zijn er volgens burgemeester Christoph D’Haese (N-VA) niet direct signalen dat er rellen zullen uitbreken, maar toch waarschuwt hij nu al: “Een kordaat lik-op-stukbeleid is het enige antwoord op het gratuite geweld.” De burgemeester zegt dat hij op alles is voorbereid. “Dagelijks sta ik in contact met onze politiediensten en de uitgebreide veiligheidscel, en elke vorm van oproer zal meteen hard wordt aangepakt.”