Landbouwer vindt 18de-eeuwse grafsteen en schenkt die aan het Yper Museum: “Dit is een mooie aanwinst”

Acht jaar geleden botste Landbouwer Luc Samper bij het omploegen van zijn weide op een witte marmeren blok van vijftig centimeter hoog en vijf centimeter dik. “Vermoedelijk hoorde de steen bij de kerk van Zuidschote. De grafsteen werd waarschijnlijk in de loop der tijden uitgebroken en gebruikt als puin om een poel te dempen”, meent Katrien Goudeseune van het Yper Museum. “Dat zou verklaren waarom de landbouwer de steen op anderhalve kilometer van de kerk vond.” Uit analyse en genealogisch onderzoek blijkt dat het om een grafsteen gaat van Laurentius Louage, geboren in 1655 in Zuidschote en gestorven op 9 november 1704, en zijn echtgenote Clara van Belleghem, geboren op 30 maart 1659 in Langemark en overleden in 1733 in Zuidschote. 

Heemkundigen Aurel Sercu en Georges Smagghe onderzochten de levenswandel van Laurens en Clara en schreven er een artikel over in het heemkundig tijdschrift De Boezingenaar. Dankzij dat onderzoek kent het Yper Museum de herkomst van de witte steen. In de late 17de, vroeg 18de eeuw woonden in Zuidschote 55 gezinnen. Daarvan waren er 25 boerenfamilies. Laurens en Clara hadden minstens vijf kinderen. Het Yper Museum ontdekte dat Laurens Louagie een buitenpoorter was van de stad Ieper. Een buitenpoorter was iemand die de burgerrechten van een stedeling genoot, maar buiten de muren woonde. Dat betekende ook dat hij volgens het Iepers recht werd berecht bij een eventueel misdrijf. Laurens betaalde belastingen voor het privilege en na zijn dood bleef zijn vrouw dat doen.

Het echtpaar pachtte een stuk grond ‘met hofstede’ in Zuidschote. Volgens het onderzoek blijkt dat er naast de kinderen vijf knechten (drie jongens en twee meisjes) bij het paar inwoonden. Zeker dit relatief hoge aantal knechten wijst op een hoge welstand. Door de relatief hoge positie van de familie is het niet onwaarschijnlijk dat ze in de kerk zijn begraven en niet in het kerkhof errond. Op de steen staat een epitaaf, een grafschrift, wat in de 18de eeuw een wijdverspreide gewoonte was. Epitafen moesten voorbijgangers aansporen om bij de overledene stil te staan. De vaste aanhef DOM staat voor Deo optimo et maximo en betekent ‘aan God, de beste en hoogste, gewijd’. Dit was sinds de 16de eeuw een populaire zin voor op graven en stamt uit de Romeinse periode.

“De grafsteen is een mooie aanwinst voor het Yper Museum”, zegt schepen van Musea Dimitry Soenen (N-VA). “We zullen die op de juiste manier bewaren voor het nageslacht. De steen en het lokale historische onderzoek geven ons inzicht in het plattelandsleven in de dorpen rond Ieper in de vroeg 18de eeuw. Dat allemaal dankzij de inzet en goede reflex van het gezin Sampers. De musea en ik zijn hen daarom dankbaar.”