Daarom pleit de wetenschap ervoor om de volwassen leeftijd te verschuiven van 18 naar 24 jaar

In België mogen jongeren drinken, roken en seks hebben vanaf hun zestiende, een auto besturen en stemmen mag vanaf achttien jaar. Op die leeftijd moet je ook keuzes maken die de rest van je leven beïnvloeden. Wil je studeren of niet en wat dan net? Blijf je nog thuis wonen om te kunnen sparen voor een eigen woning, of ga je meteen alleen wonen? Beeld je even in hoe jong je nog in je hoofd was op die leeftijd, en plots is het voorstel van de onderzoekers niet eens zo gek meer.

Wetenschappers aan de Australische universiteit van Melbourne opperden in 2012 al eens om de leeftijd waarop je volwassen wordt te verlaten. Hun focus lag toen wel voornamelijk op alcohol en het feit dat 18-jarigen niet zo goed tegen de effecten en gevolgen van drank kunnen en minder goed risico’s kunnen inschatten. De reden waarom er zoveel weekendongevallen gebeuren bij tieners, stelden zij toen.

Uit een onderzoek dat vorig jaar gepubliceerd werd in het wetenschappelijke tijdschrift Child Development, bleek dat tieners zich vandaag de dag ook veel minder bezighouden met ‘volwassen activiteiten’ dan tieners in de jaren negentig. Een rijbewijs halen, een actief datingleven hebben en een naschoolse job zoeken, ze stellen het anno 2018 massaal uit om nog langer jong te kunnen blijven. Voor het onderzoek werd data verzameld over 8 miljoen jongeren tussen de 13 en 19 jaar tussen 1976 en 2016.

Amerikaanse cijfers weliswaar, maar de situatie in België lijkt niet zo anders. Sinds 2010 werden er 10,3 procent minder rijbewijzen uitgereikt aan 18-jarigen, en zelfs 15 procent minder aan 19-jarigen. Belgische jongeren blijven ook steeds langer bij hun ouders wonen, en dat cijfer stijgt zelfs al ruim drie decennia lang. Van 36 procent in 1991 tot 41,5 procent in 2016. Ze studeren ook meer en vooral langer. Door de Bologna-hervorming duurt een master nu 5 jaar in plaats van 4 en ze nemen steeds meer vakken mee, waardoor hun studietijd langer duurt. Jongeren kopen ook alsmaar later een woning, enerzijds omdat ze moeilijker werk vinden, maar ook omdat huizen veel duurder zijn geworden en ze moeilijker aan een lening raken omdat ze een grotere eigen inbreng nodig hebben. Tenslotte stellen ze ook kinderen krijgen massaal uit tot na hun dertigste.

Volgens verschillende onderzoeken zijn er meerdere redenen waarom jongeren later aan het ‘volwassenleven’ beginnen. Enerzijds is er de impact van de financieel-economische crisis. Jonge twintigers zitten in een onzekere financiële situatie, waardoor ze grote beslissingen zoals een woning kopen of kinderen krijgen wel moeten uitstellen. Doordat ze langer en meer studeren, beginnen ze vaak pas te werken op hun 23ste, wat alles natuurlijk ook vertraagt. Maar ook hun eigen mentaliteit is veranderd. Ze gaan die citytrip naar New York of dure skireis niet laten schieten om toch maar snel een huis te kopen. Dat kan later nog altijd. Ze willen langer genieten van hun jonge leven, want dikke pensioenen zitten er voor hen toch niet meer, dus kunnen ze het er beter van pakken nu het nog kan.

Al is de meest opvallende verklaring waar bijna alle onderzoekers het over eens zijn de smartphone. Meer dan 75 procent van de tieners is in het bezit van een smartphone, wat wil zeggen dat ze een heel groot deel van hun (sociaal) leven online doorbrengen. Waarom zouden ze nog naar een bar gaan om iemand nieuw te ontmoeten, als ze even goed kunnen swipen op Tinder? Waarom nog autorijden, als je via je gsm een Uber of Taxi kunt bestellen? Waarom nog seks hebben als je het online kunt bekijken?

Gelukkig is het niet alleen kommer en kwel en zijn er ook voordelen verbonden aan het uitgestelde volwassen leven. Het aantal tienermoeders blijft dalen (van 1.395 zwangerschappen in 2007 naar 843 in 2015), minderjarigen drinken en roken ook minder en minder jongeren met een rijbewijs betekent ook minder jongeren die een ongeval veroorzaken. En er zijn ook biologische voordelen. Tijdens onze tienerjaren is het brein erg kneedbaar en nog in volle ontwikkeling. Het leert snel bij, kan makkelijk informatie verwerken en past zich goed aan. Wanneer het de volwassen leeftijd heeft bereikt, verschuift de focus meer op impulscontrole en efficiëntie, wat de reden is dat volwassenen doorgaans meer rationele en risico vermijdende beslissingen nemen dan tieners. Volgens verschillende studies, kan het verlaten van de volwassen leeftijd ervoor zorgen dat het brein nog tot eind jaren twintig evolueert en makkelijker bijleert.

Als ons brein zich aan deze verschuivingen kan aanpassen, is het met andere woorden misschien geen slecht idee dat de maatschappij zich hier ook eens over buigt. Jongeren meer tijd geven om te ontdekken wat hun plaats in de wereld is, kan er op termijn alleen maar voor zorgen dat ze stabielere volwassenen worden, zeggen de onderzoekers van het Royal Children’s Hospital nog. Uiteindelijk leven we langer dan ooit, waarom dan zo snel mogelijk volwassen worden? Of om het met een inspirerende quote te zeggen: “Don’t grow up, it’s a trap.”