Zal rekening voor eigenaars van zonnepanelen serieus oplopen? Grondwettelijk Hof buigt zich over terugdraaiende teller

Eigenaars die tot voor kort zonnepanelen installeerden, kunnen elektriciteit die ze niet direct verbruiken, opnieuw in het stroomnet injecteren. Op die manier draait hun teller terug. Maar omdat ze het stroomnet zo dubbel gebruiken, moeten de eigenaars wel een forfaitair bedrag voor de nettarieven en taksen betalen: het zogenaamde prosumententarief. 

Met de invoer van de digitale meter, die sinds juni 2019 uitgerold wordt, boog de Vlaamse overheid zich over een aanpassing van het systeem. Om het installeren van zonnepanelen niet te veel af te remmen, werd er in een overgangsregime voor eigenaars voorzien. Wie tot vorig jaar zonnepanelen liet installeren, kon zelfs met een digitale meter nog opteren om vijftien jaar gebruik te maken van een virtuele terugdraaiende teller. 

Een alternatief was om in te stappen in de nieuwe tariefstructuur, waarbij nettarieven worden aangerekend op basis van de stroom die effectief op het net wordt gezet en afgehaald.

De Vlaamse regering en het Vlaamse parlement zetten het licht op groen voor deze regeling, ondanks een negatief advies van energieregulator Vreg. Die vreesde voor discriminatie tussen wie wel en wie niet over zonnepanelen beschikt, tussen eigenaars wiens installatie ouder of jonger dan vijftien jaar is en voor wie voor en na 2020 zonnepanelen liet installeren. Daarnaast vond de Vreg ook dat zijn exclusieve tariefbevoegdheid geschonden werd.

Het Grondwettelijk Hof buigt zich donderdag over de zaak. Als het Hof het decreet nietig verklaard, worden potentieel veel eigenaars van zonnepanelen getroffen. Begin december 2020 telde Vlaanderen in totaal meer dan 520.000 PV-installaties, waarvan 91.500 het afgelopen jaar werden geïnstalleerd. 

De impact hangt af van welk arrest het Hof precies velt. Volgens De Tijd bestaat de mogelijkheid dat het Hof oordeelt dat de regeling nooit heeft bestaan. In dat geval zullen alle mensen die voor de terugdraaiende teller kozen een extra factuur in de bus krijgen. Als het Hof de overgangsmaatregel vernietigt zonder terugwerkende kracht, dan komt die compenserende factuur er niet, maar verdwijnt het huidige overgangsregime.

Voormalig Vlaams minister van Energie Lydia Peeters (Open Vld) maakte zich midden 2019 sterk dat de regeling de juridische analyse van het Hof zal doorstaan. Huidig minister Zuhal Demir (N-VA) liet aan De Tijd weten pas te reageren als het arrest bekend is.