EU-lidstaten lopen miljarden aan btw-inkomsten mis: België in de in 2020 liefst 4,7 miljard euro minder btw dan verwacht

De fiscus int elk jaar minder inkomsten uit de belasting op toegevoegde waarde (btw) dan verwacht. In 2020 bedroeg die zogenaamde btw-kloof in de 27 lidstaten 93 miljard euro, zo blijkt uit het rapport. Dat is weliswaar 30 miljard minder dan in 2019, maar nog steeds belandt meer dan 9 procent van de verwachte inkomsten uiteindelijk niet in de schatkisten.

De btw-kloof wordt veroorzaakt door uiteenlopende factoren: van fraude en belastingontwijking over fiscale optimalisatie tot bedrijfsfaillissementen en insolventie (situatie waarin een persoon/bedrijf/organisatie zijn schulden niet meer kan aflossen).

Volgens een voorzichtige schatting kan een kwart van de 93 miljard rechtstreeks worden toegeschreven aan btw-fraude in verband met handel tussen de lidstaten. Dat soort verliezen kunnen de lidstaten zich in deze onzekere tijden met hoge energieprijzen niet meer permitteren, vindt het dagelijks EU-bestuur.

Er zijn overigens grote verschillen onder de lidstaten. In Finland was er nauwelijks sprake van een kloof (1,3 procent), in Roemenië daarentegen werd meer dan een derde van de verwachte inkomsten niet geïnd (35,7 procent). Voor België ging het om 4,78 miljard euro, of ongeveer 14 procent.

"De lidstaten verliezen jaarlijks miljarden aan btw-fraude, terwijl de bedrijven worstelen met verouderde btw-regels", stelde Eurocommissaris voor Economie Paolo Gentiloni vandaag vast. De Italiaan presenteerde meteen de nieuwe voorstellen die volgens hem "een nieuw tijdperk voor het btw-stelsel van de EU" zullen inluiden en de lidstaten in staat zouden moeten stellen om alvast 18 miljard euro meer inkomsten te innen.

De Commissie bepleit daarbij een nieuw IT-systeem op basis van elektronische facturering dat de lidstaten in staat moet stellen om veel sneller informatie uit te wisselen over btw-aangiftes in grensoverschrijdende transacties. Nu duurt het maanden vooraleer die informatie wordt overgemaakt, een eeuwigheid in de strijd tegen btw-carrousels.

De overstap naar e-facturering zal de btw-fraude terugdringen tot 11 miljard euro per jaar, schat de Commissie. Het zou ook ten goede komen van handelaars, die jaarlijks meer dan 4 miljard euro aan administratieve kosten zouden besparen.

De Commissie kijkt ook naar de platformeconomie, en meer bepaald naar het vervoer van passagiers en de verhuur van toeristische accommodatie. Ze wil dat de operators verantwoordelijk worden voor het innen en overmaken van de btw aan de fiscus, indien de individuele aanbieders van vervoer of verhuurders dat niet doen. In het nieuwe plan worden beheerders als Airbnb en Uber dus verantwoordelijk voor het innen en afdragen van btw van kleine bedrijfjes of individuele verhuurders en chauffeurs die dat zelf niet doen.

De lidstaten zouden zo tot 6,6 miljard euro aan extra inkomsten per jaar winnen. De maatregel moet ook de ongelijke fiscale behandeling tussen traditionele dienstverleners en nieuwe online spelers aanpakken.

Ten slotte wenst de Commissie een uitbreiding van het ‘eenloketmodel’. De commissie stelt voor dat bedrijven die aan consumenten in een andere lidstaat verkopen zich maar één keer voor btw-doeleinden voor de hele EU hoeven te registreren en aan hun btw-verplichtingen kunnen voldoen via één onlineportaal in één taal. Ze denkt daarbij onder meer aan bedrijven die voorraden willen overbrengen naar een opslagplaats in een andere lidstaat.

De voorstellen moeten nu met unanimiteit goedgekeurd worden door de lidstaten.