"Dat eieren een belangrijke bron van cholesterol vormen, is een feit. Maar dat ze zonder twijfel gelinkt zijn aan een te hoge cholesterol, ook wel hypercholesterolemie genoemd, klopt niet. Eieren kunnen niet zonder meer een te hoog cholesterolgehalte veroorzaken. Hypercholesterolemie is namelijk vooral erfelijk belast. Dat betekent dat ongeveer 80% van de cholesterol door ons lichaam wordt aangemaakt, terwijl slechts 20% afkomstig is uit onze voeding. De hoeveelheid cholesterol die je inneemt via eieren heeft dan ook maar een beperkte invloed op het cholesterolniveau," legt Vande Riviere uit.

Wat wél een grote invloed heeft op je cholesterolniveau zijn dus niet zozeer eieren, maar wel erfelijkheid, overgewicht, onvoldoende beweging, roken, en vooral verzadigde vetzuren. "Verzadigde of ongezonde vetzuren zijn een grote schuldige als het aankomt op een te hoge cholesterol. Je vindt ze hoofdzakelijk terug in vet vlees, vette vleeswaren, alle kazen, ze worden vaak verwerkt in gebak en andere lekkernijen, of ze worden gebruikt om te frituren. Eieren daarentegen, bevatten maar weinig van die verzadigde vetten."

Betekent dat dan dat we allemaal iedere dag een omelet naar binnen mogen werken? "De officiële voedingsrichtlijnen van België en Nederland schrijven maximaal 3 eieren per week voor, omwille van de limiet van 300 mg cholesterol per dag. Maar in de praktijk wordt beperking van de eierconsumptie alleen nog aangeraden voor risicogroepen. Dat zijn diabeten, mensen die erfelijk belast zijn of mensen die al een te hoog cholesterolgehalte hebben."

Mogen we dan plots eieren à volonté eten? Dat niet, volgens Vande Riviere. "Om te bepalen of iets gezond of ongezond is moeten we het totaalplaatje bekijken. Daarmee bedoel ik dat we gaan kijken op maandbasis. Alles hangt af van wat er die week of maand nog gegeten wordt. Het eten van drie eieren per week sluit zich zeker aan bij een gevarieerde voeding. Eet je liever meer eieren, neem dan minder vette vleeswaren en kaas. Dat is meteen ook de reden waarom vegetariërs over het algemeen meer eieren mogen eten, tot 5 stuks per week. Zij krijgen in totaal namelijk minder verzadigd vet binnen."

"Eieren zijn een belangrijke bron van cholesterol, en die kan bijdragen tot hart- en vaatziekten," legt Vande Riviere uit. "Daarom worden de twee vaak in één adem genoemd." Maar dat is iets te kort door de bocht. "Er zijn twee soorten cholesterol: goede cholesterol (HDL) en slechte cholesterol (LDL). De slechte wordt door de goede cholesterol naar de lever gebracht en daar afgebroken. Maar onderweg bestaat de kans dat deze zich nestelt in de wanden van ons bloedvaten, wat voor een vernauwing zorgt. En dat kan op latere leeftijd hart- en vaatziekten veroorzaken. Het is echter wél gebleken dat de cholesterol in eieren veel minder effect heeft op hart- en vaat dan vroeger werd gedacht. Eieren zouden ook in hoofdzaak de goede cholesterol (HDL) verhogen. Vooral voeding rijk aan verzadigd vet is de boosdoener van de hart- en vaatproblematiek."

We krijgen dus vooral onheilspellende boodschappen te horen, maar zijn eitjes ook ergens goed voor? Absoluut, vindt Charlotte Vande Riviere. "Eigenlijk hebben eieren veel meer positieve eigenschappen dan negatieve! Eerst en vooral zijn ze een belangrijke leverancier van eiwit en de vetoplosbare vitamines A, D en E. Naast oliën en vette vissoorten zijn eieren één van de zeldzame leveranciers die van nature vitamine D bevatten. Daarnaast bevatten ze B-vitamines, en dan in het bijzonder vitamine B12 en B9 (foliumzuur). Verder zijn ze een uitstekende aanvulling voor onze behoeften aan ijzer, fosfor en magnesium."

"Die eigenschappen maken van eieren een volwaardige vleesvervanger voor vegetariërs. Ze zijn ook helemaal geen dikmakers, in tegenstelling tot wat vaak wordt beweerd. Eén ei levert ongeveer 90 kcal en zes gram vet, waarvan ongeveer twee derde gezonde onverzadigde vetten en slechts één derde verzadigde of ongezonde vetten. Bovendien geven ze door het hoge eiwitgehalte een lang verzadigd gevoel."

Of eieren nu wel of niet gezond zijn? "Zoals bij alles in een gezonde levensstijl zijn de sleutelwoorden 'variatie' en 'met mate'. Iemand die alle dagen een eitje eet en voor de rest vaak sport, niet rookt, een gezond gewicht heeft, een gevarieerde, gezonde en vezelrijke voeding tot zich neemt en verzadigde vetten zoals vette vleeswaren mijdt zal procentueel minder kans hebben om hypercholesterolemie en hart- en vaatziekten te ontwikkelen dan iemand die inactief is, rookt, overgewicht heeft, veel snoept maar wel zijn eierconsumptie beperkt."

Voedingsdeskundige Charlotte Vande Riviere is zelfstandig diëtiste bij Eating Habits. Na haar studies Voedings- en dieetkunde startte ze in 2014 haar eigen praktijk op. Meer informatie vind je op haar Facebookpagina.