Het mysterie begon in het jaar 1959: een groep van 9 studenten (7 mannen, 2 vrouwen) en een begeleider trok door de Oeral om het landschap te bewonderen. Ze zetten hun kamp op aan de Djatlovpas, en in buurt van de berg Kholat Saykhl, die onheilspellend ‘Death Mountain’ wordt genoemd. Hoewel ze hun voorzorgen namen om veilig te kamperen, keerde de groep nooit terug naar huis. Maanden later pas werden hun lichamen teruggevonden in de sneeuw, ver weg van het punt waar ze aanvankelijk gekampeerd hadden. Allemaal lagen ze verspreid langs de voet van de berg. Sommigen van hen met een opengebroken borstkast of schedel. 

Zelfs na 62 jaar kon niemand de zaak oplossen, want geen enkele politieagent of wetenschapper had een idee van wat er met de groep gebeurd kon zijn. Officieel werd een lawine als reden opgegeven, maar dat leek onwaarschijnlijk. De tent van de hikers was op een veilig punt opgesteld, niet nabij een hoge heuvel. Er viel geen sneeuw de nacht dat ze verdwenen, waardoor het sneeuwpak op de berg kon zijn verzwaard. Er werd ter plaatse nooit bewijs gevonden van een lawine of de gevolgen daarvan.

Doorheen de jaren staken tientallen complottheorieën de kop op. Men vermoedde onder andere dat de studenten waren ontvoerd door aliens, dat ze waren aangevallen door een yeti, of zelfs dat hun verdwijning een experiment was van de Russische overheid. 

Nu, zovele jaren later, heeft professor John Gaume uitgedokterd hoe het zit. Hij werkt bij het Snow Avalanche Simulation Laboratory van de Zwitserse hogeschool EPFL. Hij onderzoekt de bewegingen van sneeuw en de oorzaken en gevolgen van lawines. De inspiratie van de doorbraak vond hij op een onverwacht moment: toen hij naar de Disneyfilm ‘Frozen’ keek. 

In de film zag hij sneeuwkoningin Elsa aan het werk, het populaire Disneyfiguurtje dat verantwoordelijk is voor de oorwurm ‘Let It Go’. Zij heeft sneeuwkrachten in de film, en Disney zou Disney niet zijn als ze geen grondig onderzoek hadden gedaan naar de manier waarop die sneeuw moest vallen. Om hun digitale sneeuw en ijs zo realistisch mogelijk te doen overkomen, onderzochten ze net als Gaume lawines, sneeuwstormen en sneeuwlandschappen tot in detail. 

“Ik was zo onder de indruk van het realisme dat ik zag in de film, dat ik naar Hollywood belde voor een afspraak met Disney”, aldus Gaume. “Ik kreeg hun algoritme, waarmee ze de bewegingen van sneeuw hadden gesimuleerd in de film.” 

Hij had echter veel minder entertainende ideeën voor het algoritme: hij probeerde ermee te onderzoeken wat voor effect lawines zouden hebben op het menselijk lichaam. Blijkbaar vonden de makers van ‘Frozen’ per ongeluk de missing link in de Djatlovpas-zaak. “De code gaf zo’n realistisch beeld van een lawine dat we nu wél kunnen concluderen dat de toestand waarin de jongeren gevonden werden te verklaren valt door zo’n sneeuwramp. Gepaard met andere onderzoeksdata die General Motors verzamelde in de jaren ‘80, kunnen we deze zaak eindelijk laten rusten, wetende dat het inderdaad gewoon een ongeluk was, veroorzaakt door de natuur." Met andere woorden: Let it go, let it go... 

Grote stijlverandering op Disney+: honderden nieuwe titels voor volwassenen en geen ‘Peter Pan’ meer voor kinderen

Van ‘The Incredibles’ tot ‘Toy Story’: deze Pixars krijgen kortfilm op Disney+