Hoe bewaar je aardappelen het best? En mag je ze nog opeten als ze kiemen?

Eigenlijk is het eenvoudig, steekt Ilse Eeckhout van wal: “Aardappelen bewaar je in het donker. Dat heeft alles te maken met het feit dat aardappelen die het licht zien, groen worden. Groene aardappelen zijn niet geschikt voor consumptie. Ze bevatten de giftige stof solanine. Aardappelen ontwikkelen zich onder de grond ver van het licht. Als ze gerooid zijn en bewaard moeten worden, doen we dat dus eveneens in het donker. Eventuele groene delen snijd je best weg. De rest van de aardappel kun je gewoon gebruiken.”

Leg je jouw aardappelen dus best in een donkere kelder? “Dat mag, maar moet niet”, zegt Eeckhout. “Je kan ze ook gerust in een doos leggen in de berging. Als het maar donker is.” Die donkerte is maar één aspect. Temperatuur is een ander: “Het mag niet te koud en niet te warm zijn”, vertelt de expert. “Als aardappelen te warm bewaard worden, dan gaan ze kiemen en krijgen ze scheutjes. De aardappel denkt – door die warmte – dat hij al aan een volgend seizoen mag beginnen, weer mag groeien en nakomelingen mag produceren. Op zich is dat niet erg, je kan die kiemen eraf breken. Maar de aardappel heeft intussen wel zijn energie en vocht in die kiemvorming gestoken, waardoor je een slappe aardappel krijgt. Je kunt die slappe knol nog altijd schillen en koken. Je bent alleen een klein beetje kwaliteit kwijt. Maar na het koken ga je niet merken dat het een verschrompeld exemplaar was.”

Te koud mag ook niet: als een aardappel het te koud heeft, gaat hij suikers aanmaken. “Dat is een soort beveiliging tegen vorst. Maar die suikers geven aanleiding tot verzoeting. Na het koken van de aardappelen zal je een zoetere smaak proeven. Maak je er frietjes van, dan ga je bruin bakkende frieten krijgen. In een mum van tijd gaan ze verkleuren, zonder dat ze vanbinnen voldoende gaar zijn.” Die gevoeligheid voor koude maakt dat het geen goed idee is om je vers gekochte aardappelen in de koelkast te steken. “In de frigo is het 6 graden of minder, en dat is te weinig. Aardappelen bewaar je best tussen de 8 en de 12 graden Celsius.”

In de supermarkt vind je aardappelen in plastic zakken of in papieren omhulsels met een soort netje erin verwerkt. “Een aardappel moet sowieso kunnen ademen, het is tenslotte een levend organisme. In een gesloten plastieken zak zal er vochtproductie zijn en een aardappel die nat wordt, begint te rotten. Dat vocht moet dus afgevoerd kunnen worden. Via het papier en het netje van de papieren zak lukt dat. Bij aardappelen die in plastieken zakken verkocht worden, zal je merken dat er gaatjes in die zak zitten. Die dienen eveneens om vocht te laten verdwijnen.”

Een aardappel kan je lang bewaren – een teler doet dat zelfs tot tien maanden lang. Hij behandelt de aardappelen wel, bijvoorbeeld om het kiemen tegen te gaan. “Als consument kan je dat ook een hele periode doen”, zegt Ilse Eeckhout. “Bij 8 graden en in het donker blijven je aardappelen wekenlang goed.”

Bij de boer in de buurt heb je ze al zien liggen: de aardappelen met de aarde er nog aan, zoals ze uit de grond komen. “Daar is niets mis mee”, zegt de expert. “Je kunt ze ook zo bewaren, op voorwaarde dat er geen nattigheid of modder aan hangt.”

Er wordt gezegd dat het zou helpen om appels in de buurt van je aardappelen te leggen, om de uitlopers of kiemen te voorkomen. Klopt dat? “Dat is niet echt bewezen, maar er zit wel een kern van waarheid in”, zegt de aardappelkenner. “Waarom zegt men dat? Er wordt op de appel ethyleen gevormd – een rijpingshormoon dat de appel van nature aanmaakt. Die stof zou de kieming van de aardappel wat kunnen afremmen. Maar je zou de aardappelen en de appelen dan al samen in een plastic zak moeten steken, anders zou dat ethyleen te snel verdwijnen. En dat is dan weer geen goed idee, want in die afgesloten zak ontstaat vocht. Ik vrees dus dat de truc in de praktijk niet echt helpt.”

Samengevat: bewaar je aardappelen koel en droog, maar zeker niet in de koelkast. “En doe dat in het donker”, besluit Ilse Eeckhout. “De keuken is meestal te warm. Leg je aardappelen dus best in je berging of de garage, waar je ze in een kartonnen doos steekt.”

“Je kan tot 370 euro per jaar besparen als je je ijskast eens in de gaten houdt”: 5 koelkasttips om efficiënter met eten om te gaan (+)

Hoelang kan je eieren bewaren? En doe je dat best in of uit de koelkast?

7 op de 10 Belgen vinden houdbaarheidsdata op verpakkingen verwarrend: hoe lees je ze juist?