Jan Jambon laat zich onderdompelen in wereld van melkgeiten

Nadat Jambon vorig jaar tomaten ging sorteren in Putte, ontdekte hij ditmaal op uitnodiging van de Boerenbond de stiel van melkgeiten houden. Vanwege de stijgende vraag naar geitenmelk en relatief goede melkprijs wint deze sector aan populariteit. “Intussen telt Vlaanderen een vijftig à zestig melkgeitenbedrijven. Vaak zijn de bedrijfsleiders nog vrij jong”, vertelt Sonja De Becker. De voorzitster van Boerenbond inviteerde Jambon op de melkgeitenboerderij van Kurt en Liesje in Essen. Zij kozen in tegenstelling tot hun ouders niet voor koeien of varkens, maar voor melkgeiten, omdat Liesje het niet zag zitten koeien te houden. Nadat het koppel een viertal jaar stallen huurden in Kalmthout, bouwden ze in 2017 zelf een boerderij langs de Moerkantsebaan. 

Daar houdt de familie met vier dochters momenteel 1.200 melkgeiten en 400 opfokgeiten. “Dat is een bovengemiddelde hoeveelheid”, vertelt Kurt. Iedereen moet een witte overall en schoenovertrekken aandoen alvorens de beesten te mogen gaan aanschouwen. “Geiten zijn heel ziektegevoelig. Ik zeg altijd dat er maar twee soorten geiten bestaan: levende en dode. Wanneer de geiten ziek zijn, is het meestal al te laat”, vertelt Kurt. “Een stukje mest dat je via je schoenen binnenbrengt, zou de geiten bijvoorbeeld ziek kunnen maken.”

De dieren zijn erg nieuwsgierig naar de bezoekers. Niet enkel de stallen, maar ook de melkinfrastructuur tonen Liesje en Kurt. Daar kunnen 84 geiten tegelijk gemolken worden. “Gemiddeld geeft een geit 3 tot 3,5 liter melk per dag. Terwijl we vroeger drie keer per dag molken, hebben we dat teruggeschroefd naar één keer ‘s morgens en één keer ‘s avonds. Al is dat dagelijks nog steeds zeven tot acht uur werk. Voor het melken zelf schakelen we nog een extra kracht in”, vertelt Kurt. 

De melk komt terecht in een tank met een capaciteit van 12.000 liter. Iedere drie dagen komt DeJong Cheese uit Alphen (Nederland) de ‘oogst’ ophalen. Het bedrijf verwerkt dat tot zachte kaas. Een deel daarvan verkopen Kurt en Liesje in hun hoevewinkeltje ‘De Mekkerhoek’, die ze enkele maanden geleden opgestart hebben. Ook andere plattekaas, yoghurt en harde kazen op basis van geitenmelk van collega’s behoren tot het aanbod. Je kan er ook koeienmelkpudding, aardappelen, vers gesneden frietjes en varkensvlees verkrijgen. 

Klanten vinden steeds vlotter hun weg ernaartoe. “Hier hebben ze een ruimere keuze aan geitenmelkproducten dan in de winkel”, zegt Liesje. Een bijzondere eigenschap van geitenmelk is dat het beter verteerbaar is dan koeienmelk. Dat maakt het bijzonder interessant voor wie intolerant is aan lactose, want door de fijnere vetstructuur kunnen velen geitenmelk wel verdragen. 

De boerderij is erg innovatief. Zo verdeelt een machine het krachtvoer in de stallen. Een ‘melktaxi’ zorgt voor de samenstelling van de melk voor de lammetjes en regelt dat die op de juiste temperatuur blijft. Een duurzame en energiezuinige werking streven Liesje en Kurt na. “In de stallen hangen ledlampen. Het dak is volledig geïsoleerd. De warme melk die door de binnenste buis stroomt, verwarmt in de buitenste buis het water, dat de geiten graag wat warmer drinken.”

Jambon is zichtbaar geïnteresseerd. “Ik kende voorheen niets van melkgeiten houden. Vooral de symbiose van mens en machine is knap om te zien. Dat maakt het leven voor de boeren toch wat menselijker”, zegt hij. Toch staat de sector nog voor heel wat uitdagingen, onder meer door de strengere normen voor stikstof. Ook al vindt Kurt dat hij niet te klagen heeft over de prijs die hij krijgt voor de geitenmelk, is het kostenplaatje niet min. “De prijzen voor grondstoffen als krachtvoer zijn veel duurder geworden, want de weergoden zijn niet gunstig gezind geweest. Terwijl stro normaal 80 tot 85 euro kost per ton, is die momenteel nog niet onder de 110 euro geweest. Als je weet dat wij 80 ton krachtvoer per maand gebruiken, maakt dat toch al snel 3.000 euro tot wel 4.000 euro verschil op maandbasis.”

Gelukkig is de vraag naar geitenmelk ondanks de coronacrisis groot. Jambon & co mochten zelf ervan proeven, want de familie Tilburgs - Van Loon serveerden als afsluiter nog een glaasje geitenmelk en een stukje zachte geitenkaas. “Of ik door mijn bezoek meer geitenmelk ga drinken en geitenkaas ga eten? Geitenkaas behoorde sowieso al tot onze kaasplank. Het is wel heel fijn om de boer en boerin daarachter eens te leren kennen”, besluit Jambon.