Tijdens de Eerste Wereldoorlog werden enkele honderden heldenhuldenzerkjes geplaatst, veelal op de graven van Vlaamsgezinde katholieken. Het heldenhuldenzerkje is een ontwerp van de frontschilder Joe English. AVV-VVK staat er op het monument en het is in de vorm van een Keltisch kruis. De vader van English was namelijk een Ier en de mama een Vlaamse. Die twee achtergronden zitten zo versmolten in het ontwerp. “Tijdens en na WO I stonden die zerkjes op de militaire begraafplaatsen”, weet directeur Peter Verplancke van het Museum aan de IJzer, ingericht in de IJzertoren. 

“Toen er op die herdenkingsplekken uniformiteit werd nagestreefd, werden de heldenhuldenzerkjes afgevoerd en kwamen er 150 in en rond de IJzertoren. Door de dynamitering van de toren (in 1946, red.) waren ze zo goed als allemaal vernield. Die van Victor Moerman kon gered worden en kreeg een plaats in de crypte. Na al die jaren is zijn naam verdwenen en die brengen we nu opnieuw aan. Hetzelfde doen we met Germain De Ceukelaire. Op vraag van de heemkring van Zwalm geven we eerherstel, eveneens aan Valère Caluwe, Pierre Goessaert, Firmin Tack en Basile Ghequière. Daarnaast zetten we de schenkers van die Zwalmse heldenhuldenzerkjes in de kijker. Dat waren Cyriel De Waele en Achiel Lust.”

Peter Verplancke lanceert tot slot een oproep. “De heldenhuldenzerkjes die her en der op begraafplaatsen staan, dreigen te verdwijnen na het verlopen van de concessie. Hopelijk zien de gemeentebesturen het belang van die grafmonumenten in en behouden ze die.”