Onderzoekers van de Universiteit Utrecht en Naturalis begonnen gisteren met het fileren van de 13,5 meter metende potvis, een werkje waarvoor aanvankelijk tot en met morgen uitgetrokken was. Vanmiddag om 15.30 uur was het strand alweer helemaal opgeruimd. 

"Ze dachten wat meer moeite te hebben met de kop, maar die ging er vrij gemakkelijk af", vertelt Janse. Veel opzienbarends  kwamen de onderzoekers niet tegen. Het was leuk geweest als in de darmen een klomp ambergris was aangetroffen: die substantie is in de parfumindustrie letterlijk goud waard. Maar nee. Alleen een bijbal ter grootte van een wedstrijdpompoen, maar dat schijnt normaal te zijn voor een potvis.

Op luchtfoto's is te zien dat veel mensen de bijtende kou trotseerden om het proces van in stukjes snijden en het afvoeren van het vlees en skelet in containers  te aanschouwen. Op de eerste echt koude dag van deze winter had de KNRM voor een warme keet gezorgd en de brandweer een lunch met warme koffie geregeld. Delen van het skelet konden alleen met een kraan afgevoerd worden. Toch ging het om een voor potvisbegrippen klein mannetje - maar dan wel van 25.000 kilo. 

Kleine stukjes potvis, maar ook grote hompen potvisspek gingen in plastic zakken voor nader onderzoek naar de universiteit van Utrecht, het skelet naar Naturalis. Een deel van de snijploeg concentreerde zich op het gehoororgaan, anderen waren meer bezig met ziekteverschijnselen en mogelijke ziekteverwekkers. Daarvoor zullen weefselmonsters op kweek gezet worden. De echte potvisblubber zal worden gebruikt als biobrandstof. 

Ondanks de kou, die het verrottingsproces bijna stil zette, rook het op het strand van Domburg even niet zo fris. Janse was blij bovenwinds te staan. "Het publiek stond benedenwinds en af en toe zag je toch wel iemand raar wegkijken", lacht hij. 

De potvis overleed waarschijnlijk door een ernstige darmafwijking. Dat stelde onderzoekster Lonneke IJsseldijk van Universiteit Utrecht gisteren nadat de sectie op het karkas werd afgerond. Microscopisch onderzoek van de stukken potvisdarm moet volgende week definitief uitsluitsel geven over de doodsoorzaak.

De ruim 13 meter lange potvis, een mannetje, lijkt in de nacht van donderdag op vrijdag levend te zijn aangespoeld op het strand van Domburg. Op het kadaver waren aan de buitenkant bloedende wonden zichtbaar, die wijzen op schaafplekken. Die schrammen kunnen zijn veroorzaakt door mossel- of oesterbanken. Het bloed wijst erop dat het dier nog in leven was toen de huid beschadigd raakte, zei IJsseldijk. "In de maag zaten wormen die nog leefden. Dat wijst op een doodsstrijd op het strand van Domburg."