Bijen lossen rekensommen op zonder cijfers te gebruiken

Honingbijen weten dat nul minder is dan één. Ze kunnen simpele rekensommetjes oplossen en worden beter in wiskunde zodra ze bij een fout antwoord gestraft worden. Dat is reeds gebleken uit oudere studies. Maar kunnen bijen werkelijk over een wiskundeknobbel beschikken? Onderzoekers van de University of Sheffield zochten het uit.

De onderzoekers verzamelden enkele bijen die getraind werden om borden met vierkanten te herkennen. Op het ene bord werd slechts één (groot) vierkant afgebeeld, op het andere bord werden meerdere (kleine) vierkanten afgebeeld. De ene groep bijen werd beloond met wat zoetigheid zodra ze het bord met het minst aantal vierkanten vond, de andere groep kreeg een beloning bij het bord met de meeste vierkanten.

Al snel wisten de insecten wat hen te doen stond opdat ze een zoete beloning kregen. Dus werd de ‘rekensom’ wat moeilijker gemaakt. Dit keer werden de bijen geconfronteerd met twee verschillende borden met daarop hetzelfde aantal vormpjes. Het ene bord werd uitgerust met ‘ordinaire’ vierkanten, het andere bord telde gekke vormen met - vrij letterlijk - een hoek af.

Indien bijen werkelijk kunnen tellen, zouden de proefdieren even vaak naar beide borden zijn gevlogen, op zoek naar een lekkernij. In werkelijkheid vlogen de bijen die getraind werden om naar het bord met de meeste vierkanten te vliegen, naar het bord met de reeks eigenaardige vormpjes. De andere groep bijen - die in de vorige proef beloond werden als ze naar het bord met slechts één vierkant vlogen - koos er steevast het bord met de normale vierkanten uit.

Conclusie? In plaats van te rekenen, gebruiken bijen visuele aanwijzingen. “De resultaten van ons onderzoek laten zien dat dieren ongelofelijk slim zijn en taken op effectieve en onverwachte manieren kunnen oplossen”, aldus onderzoeksleider HaDi MaBouDi. “Dit betekent trouwens niet dat bijen getallen niet kunnen begrijpen. Het suggereert wel dat dieren niet-numerieke eigenschappen gebruiken om wiskundige problemen op te lossen.”